Φοβούνται «κούρεμα» στην εκκλησιαστική περιουσία

Στόχος να γίνει μια πρώτη διερευνητική συζήτηση για τις προθέσεις της κυβέρνησης, οι οποίες καταγράφονται στο Μεσοπρόθεσμο και αγγίζουν την περιουσία των Μητροπόλεων, των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων και Μονών στο νέο Ταμείο αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου.

Από το πρώτο κιόλας άρθρο του Εφαρμοστικού Νόμου καταγράφεται ρητά πως «το Ταμείο έχει αποκλειστικό σκοπό την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των ΝΠΔΔ». Η συγκεκριμένη διατύπωση έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους κόλπους της Ιεραρχίας. Τα τηλέφωνα έχουν ανάψει και οι συζητήσεις δίνουν και παίρνουν.

Μητροπολίτες πιστεύουν πως ανοίγει ο δρόμος να «βάλει χέρι» το Ταμείο και στην εκκλησιαστική περιουσία. «Το νομικό πλαίσιο δεν είναι σαφές και ανοίγει ένα παράθυρο για να εκποιηθούν ακίνητα που δεν ανήκουν στο Δημόσιο, χωρίς να έχουν αποζημιωθεί τα ΝΠΔΔ που τα κατέχουν. Όλη αυτή η κατάσταση μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για μια σειρά αντισυνταγματικών ενεργειών σε βάρος των Μητροπόλεων, των Μονών και των ενοριών», πληροφόρησε τους αρχιερείς έμπειρο στέλεχος της Συνόδου με μεγάλη νομική εμπειρία.

Ήδη ακούγεται πως σε πρώτη φάση το Ταμείο θα μπορεί να αξιοποιήσει κάθε ακίνητο που δεν είναι κατοχυρωμένο με τίτλους ιδιοκτησίας. Κινδυνεύει εν ολίγοις να περάσει αυτομάτως στη δικαιοδοσία του νέου Ταμείου για τη μείωση του δημόσιου χρέους κάθε αμφισβητούμενο περιουσιακό στοιχείο.

Η «τρόικα» φέρεται να ζητά ανταλλάγματα για τη μισθοδοσία του κλήρου και το υπουργείο Οικονομικών μελετά όλα τα σενάρια για την παροχή «αντισταθμιστικών» εσόδων που να προέρχονται από την Εκκλησία.

Κι εφόσον η πολιτική ηγεσία δεν προτίθεται –και νομικά είναι δύσκολο– να ζητήσει από τη διοικούσα Εκκλησία να «βάλει πλάτη», καταβάλλοντας π.χ. το μισό κόστος για τη μισθοδοσία, θα μπορούσε να της ζητηθεί να συμβάλει δίνοντας ανταλλάγματα σε ακίνητη περιουσία.

Ούτε συζήτηση

Στην Ιεραρχία δεν θέλουν να ακούσουν το παραμικρό για ένα τέτοιο σενάριο παραχώρησης μέρους της εκκλησιαστικής περιουσίας. Υποστηρίζουν πως πρόκειται για δικαίωμα που έχουν κατακτήσει και ισχύει πολλές δεκαετίες και δεν έχει «χαριστεί» στην Εκκλησία.

Αντίθετα, λένε, τους έχει κοστίσει αυτό το δικαίωμα της μισθοδοσίας ένα τεράστιο μέρος της περιουσίας που κατείχε μέχρι τότε η Εκκλησία της Ελλάδος. Διευκρινίζουν ακόμη πως τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα δεν πρέπει να θεωρούνται ως κάθε ΝΠΔΔ και πως η σχέση τους με το κράτος καθορίζεται από ειδικό καθεστώς. «Όπως οι ιερείς δεν είναι αμιγώς δημόσιοι υπάλληλοι, έτσι και τα νομικά πρόσωπα της Εκκλησίας βρίσκονται υπό ειδικό καθεστώς», επισημαίνει το ίδιο στέλεχος της Συνόδου.

Ο Ευάγγ. Βενιζέλος έχει τη νομική εμπειρία για να διεκδικήσει μέσω της νόμιμης οδού αρκετά από τους Ιεράρχες στη συνάντηση που θα έχουν προσεχώς. Και ο ίδιος πιστεύει πως είναι ανεφάρμοστη μια ουσιαστική χρηματική ενίσχυση της μισθοδοσίας του κλήρου εκ μέρους της Εκκλησίας. Όμως εκκλησιαστικοί κύκλοι θεωρούν δεδομένο πως θα ζητηθούν κάποια ανταλλάγματα από τον υπουργό Οικονομικών. Θα είναι πρόσθετη φορολόγηση των ακινήτων, θα είναι παραχώρηση εκκλησιαστικής περιουσίας για αξιοποίηση από το Ταμείο του Δημοσίου; Ουδείς το γνωρίζει. Τα πάντα θα πέσουν στο τραπέζι. Και μαζί με αυτά ο Αρχιεπίσκοπος και οι αρχιερείς θα θέσουν και το ζήτημα των δεσμευμένων από την πολιτεία ακινήτων. Όλα παραμένουν ανοικτά και η διαπραγμάτευση προβλέπεται να είναι σκληρή. Η ΕΚΥΟ, η νομική υπηρεσία της Συνόδου και κυρίως ο Αρχιεπίσκοπος και οι Μητροπολίτες θα θέσουν στον υπουργό τις θέσεις της Εκκλησίας, με σκοπό να αποτρέψουν μια υφαρπαγή της εκκλησιαστικής περιουσίας. Θα προτάξουν κιόλας, προς επίρρωσιν των θέσεών τους, και το κοινωνικό έργο που κάνουν όλα τα εκκλησιαστικά ΝΠΔΔ σ’ αυτήν τη δύσκολη περίοδο.

Όπως όμως λέει έμπειρος κληρικός της Συνόδου, «το θέμα δεν είναι αν θα πληρώσει μέρος από το μάρμαρο και η Εκκλησία, αλλά τι ποσοστό από αυτό…».