Το «Μνημόνιο», το Έθνος, η Ιθαγένεια

Το, τότε, νομοσχέδιο, ήδη, Ν.3845/2010, έπρεπε να αναπεμφθεί, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στην Ολομέλεια της Βουλής, σύμφωνα με το άρθρο 42 παρ.1 εδ.6 του Συντάγματος, για τον λόγο ότι έπρεπε να ψηφισθεί από τα δύο τρίτα του όλου αριθμού των βουλευτών. Εν πάση περιπτώσει, ως νόμος, θέτει κανόνες δικαίου εξαναγκαστικούς.

2. – Κατά τη θεμελιώδη διάταξη του άρθρου 1 παρ.3 του Συντάγματος «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα».

Πλείστοι ορισμοί, περί του Ελληνικού Έθνους, υπάρχουν, οι οποίοι εξαίρουν την ελληνική εθνική συνείδηση και την ελληνική καταγωγή και τονίζουν ότι το έθνος αναφέρεται τόσο στις παρελθούσες όσο και στις μέλλουσες γενεές. Παραθέτω μερικούς ορισμούς περί του Έθνους, όλους ομοίους, από νομικούς καθηγητές πανεπιστημίου.

– Γ. Δασκαλάκης: «Έθνος είναι η ιδέα που προέρχεται από έναν Λαό, εκφράζει τη συνείδηση της ενότητός του, εκδηλώνει τη θέληση κοινής ζωής και τείνει στη δημιουργία ανεξαρτήτου κρατικής οργανώσεως που εκδηλώνεται στην κοινή καταγωγή, μοίρα, τύχη, θρησκεία και πολιτισμός». «Η καταγωγή κάθε εξουσίες πρέπει να γίνεται στον Λαό και το Έθνος».

– Δ. Βεζανής: «Έθνος είναι σύνολο γενεών ηνωμένων δι’ηθικών και πνευματικών δεσμών». «Η προσοχή του ελληνικού κράτους οφείλει να είναι διαρκώς και αγρύπτως εστραμμένη προς απόκρουσιν πάσης εχθρικής προς το έθνος διεισδύσεως, αλλά και προς θετικήν καλλιέργειαν της εθνικής ιδέας και του εθνικού πνεύματος».

– Σ. Καλογερόπουλος-Στράτης: «Έθνος καλείται το σύνολον των ανθρώπων των εχόντων τα αυτά ήθη και έθιμα, τας αυτάς ιστορικάς παραδόσεις και την αυτήν θέλησιν να συμβιούν υπό κοινήν εξουσίαν. Το εθνικόν αίσθημα δέον να αναζητείται εις τας ιστορικάς παραδόσεις, τους ηθικούς θεσμούς και ιδιατέρως εις την κοινήν συνείδησιν».

– Κ. Μαυριάς: «Τα Συντάγματα, από της Τροιζήνος του 1827 μέχρι και του 1952, ορίζουν το Έθνος ως πηγή κάθε εξουσίας, ενώ το Σύνταγμα του 1975 θέλει τον Λαό πηγή και θεμέλιο όλων των εξουσιών που ασκούνται υπέρ αυτού και του Έθνους».

– Κ. Τσουκαλάς: «Με την εμφάνιση των εθνικών κρατών, ως αυτονοήτων πλέον εξουσιαστικών μορφών, εμφαίνεται η ιδέα του Έθνους».

– Ν. Κοτσάκης: «Καθόσον το Έθνος είναι ισχυρόν, εύδαιμον, κατά τοσούτον η ιδέα της Πατρίδος είναι ζωηρά…».

3. Η Ιθαγένεια. Ο έλληνας νομοθέτης, εναρμονιζόμενος προς τις ισχύουσες συνταγματικές διατάξεις, εμερίμνησε να διαφυλάξει την εθνική ομογένεια του κράτους και διά της θεσπίσεως του Δικαίου της Ιθαγενείας, με σταθερό κριτήριο το «Δίκαιο του αίματος» (jus sanguinis). Η ελληνική καταγωγή και η εθνική συνείδηση αποτελούν τον πυρήνα του έθνους και της εθνικότητας. Η ιθαγένεια καθιδρύει άρρηκτο δεσμό του πολίτη με το κράτος. Εφόσον, κατά συνταγματική επιταγή, όλες οι εξουσίες υπάρχουν υπέρ του Λαού, του Εκλογικού Σώματος, και του Έθνους.

Ο νέος όμως νόμος 3838/2010 εισάγει έναν νέο τρόπο κτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας, τη γέννηση του αλλοδαπού στην Ελλάδα ή τη φοίτησή του σε ελληνικό σχολείο και τη δήλωση του ιδίου ή των γονέων του. Ο νόμος αυτός απέχει τελείως από την αναφερθείσα θεμελιώδη συνταγματική διάταξη, του άρθρου 1 παρ.3, κατά την οποία όλες οι εξουσίες υπάρχουν υπέρ του Λαού και του Έθνους, απέχει δε και από άλλας συνταγματικάς διατάξεις. Συνεπώς, είναι άσχετος με το ισχύον Σύνταγμα, αλλά και με όλα τα προϊσχύσαντα Συντάγματα.

Ο τρόπος αυτός αποκτήσεως της ελληνικής θαγενείας, με τον Ν.3838/2010, στηρίζεται στο «Δίκαιο του Εδάφους» (Jus Soli), το οποίο προβλέπεται, εν πολλοίς, σε έκτακτες περιστάσεις αθρόας πολιτογραφήσεως, όπως: (α) με τη Συνθήκη της Ειρήνης, από 1/14 Νοεμβρίου 19/3, μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, η οποία κυρώθηκε με τον Ν.79/1913, (β) με την Ειδική Σύμβαση του Νεϊγύ, του 1919, μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας, (γ) με τη Συνθήκη της Λωζάννης, του 1923, μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, που κυρώθηκε με το Ν.Δ. της 25-8-1923, (δ) με τη Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ Συμμάχων και Ιταλίας, από 14-2-1947, η οποία κυρώθηκε με το Ν.Δ. 423/1947.

Η διαφύλαξη της εθνικής ομοιογένειας των κατοίκων του ελληνικού κράτους, κατ’ επιταγή συνταγματικών διατάξεων, προφυλάσσεται και με τις αναγνωρισμένες εξαιρέσεις, (α) στις ανωτέρω έκτακτες περιστάσεις, (β) στη γέννηση αλλοδαπού, χωρίς γάμο των γονέων, με τη νόμιμη αναγνώρισή του ως τέκνου Έλληνα ή Ελληνίδας (άρθρο 2 Ν.1438/1984), (γ) με τη αναγνώριση ομογενών στην αλλοδαπή (άρθρο 3 Ν.1438/1984), (δ) με την πολιτογράφηση, αλλοδαπού, που συμπληρώνει το 18 έτος της ηλικίας του, με δήλωσή του, η οποία γίνεται αποδεκτή από την αρμοδία αρχή, εάν είναι άτομο ηθικού χαρακτήρα και δεν έχει εκδοθεί εναντίον του απόφαση απελάσεως ή καταδικαστική (άρθρο 6 Ν.1438/1984), (ε) με την πολιτογράφηση αλλοδαπού, που προσέφερε εξαιρετικές υπηρεσίες στην Ελλάδα και συνέβαλε στην εξυπηρέτηση εθνικών συμφερόντων (άρθρο 5 Ν.1438/1984), (στ) τα τέκνα πολιτογραφημένου αλλοδαπού ή αλλοδαπής αν είναι άγαμα και κάτω των 18 ετών, (ζ) με την κατάταξη στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, ομογενών αλλοδαπών.

Οι νόμοι ερμηνεύονται, είτε συσταλτικά, είτε διασταλτικά, εν αναφορά, πάντοτε, προς τις υπάρχουσες συνθήκες της πραγματικής ζωής. Όταν ο αριθμός των αλλοδαπών, νομίμων και προ παντός παρανόμων, ανέρχεαι σε εκατομμύρια και διαβιώνει υπό απαράδεκτες συνθήκες και βέβαια χωρίς εργασία, τότε η πολιτογράφηση αλλοδαπών, που συμπληρώνουν το 18 έτος της ηλικίας των (ανωτ. υπό στοιχ. δ’), πρέπει να ελέγχεται με τα αυστηρά συνταγματικά κριτήρια, ιδίως, της Ιδέας του Έθνους και της προστασίας της Ελληνικής οικογενείας, από την εγκληματικότητα των αλλοδαπών. Αποτελεί έγκλημα, πράγματι, η πολιτική άπωση από τις αναφερθείσες συνταγματικές αρχές, υπέρ της άκριτης πολιτογραφήσεως των συμπληρωσάντων το 18ο έτος της ηλικίας των αλλοδαπών, χάριν προσωρινών κομματικών συμφερόντων, εις βάρος του ελληνικού έθνους και της ελληνικής οικογενείας.

Αποτελεί κόσμημα δικαστικής κρίσεως, η πλειοψηφία της σχετικής αριθ. 350/2011 αποφάσεως του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του Ν.3838/2010, ως αντίθετες στις σχετικές διατάξεις των άρθρων 1 παρ.3, 4 παρ.3, 16 παρ.2, 21 παρ.1, 25 παρ.4, 51 παρ.2, 52, 102 παρ.2 και 108 του Συντάγματος.

Κωνσταντίνος Χρ. Τράκας
Αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ε.τ.