ΤΑ ΠΗΡΕ ΟΛΑ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

Μια συμφωνία με την οποία στην ουσία ο πρωθυπουργός «παρέδωσε» στον Βενιζέλο, ο οποίος πλέον όχι απλώς έγινε το «νούμερο δύο» στην κυβέρνηση του Γιώργου, αλλά κρατά –κυριολεκτικά– τα κλειδιά της.

Θα έχει τον απόλυτο έλεγχο στην οικονομία (όσο φυσικά του επιτρέπουν οι εξαρτήσεις απʼ την «τρόικα»…), θα έχει τον αποφασιστικό ρόλο στη λειτουργία της κυβέρνησης, θα προεδρεύει ακόμα και της Κυβερνητικής Επιτροπής όταν απουσιάζει ο πρωθυπουργός, θα είναι στην πραγματικότητα αυτός ο αντιπρόεδρος, αφού ο άλλος, ο Θ. Πάγκαλος, ούτε καν συμμετέχει στην Κυβερνητική Επιτροπή, ενώ δεν έχει και καμιά σοβαρή αρμοδιότητα.

Αυτή η συμφωνία, αυτό το deal μεταξύ Παπανδρέου και Βενιζέλου έγινε για:

• Να αγοράσει κάποιον πολιτικό χρόνο ο Γ. Παπανδρέου, άγνωστο πόσο αλλά πάντως να αγοράσει, να βγει απʼ τα αδιέξοδα στα οποία είχε περιέλθει την τελευταία περίοδο, να μπορέσει να σταθεί στοιχειωδώς στα πόδια του, να μην ανατραπεί με εντελώς ταπεινωτικό τρόπο.

• Να μπορέσει ο Βενιζέλος να (απο)δείξει τα ηγετικά του προσόντα από μια εξαιρετικά δύσκολη θέση. ΑΝ το πετύχει, τότε αυτόματα βρίσκεται στην πρώτη θέση, μακράν μπροστά απʼ τους άλλους δελφίνους στη μεταπαπανδρεϊκή περίοδο, όταν έλθει (κι ο ίδιος προσδοκά ότι δεν θα αργήσει να έρθει…).

Βέβαια και επειδή τα νομίσματα έχουν δύο όψεις και επειδή τα όσα έγιναν συνέβησαν μέσα σε μια τραγική για την κυβέρνηση περίοδο, με αυτήν τη συμφωνία και οι δύο ανέλαβαν ένα πελώριο ρίσκο:

• Ο Γ. Παπανδρέου το ρίσκο να τον υπερκεράσει ο Βενιζέλος… ειρηνικά, χωρίς κάποια εσωκομματική κρίση, και να καταστεί ντε φάκτο πρώτος…

• Ο Βενιζέλος ανέλαβε το ρίσκο να αποτύχει, κάτι πολύ πιθανό αφού περιθώρια διαπραγμάτευσης με τους δανειστές ουσιαστικά δεν υπάρχουν, να βρίσκεται σε λίγες εβδομάδες στη θέση όπου βρισκόταν ως τώρα ο Παπακωνσταντίνου και στην ουσία να θάψει τις ηγετικές του φιλοδοξίες…

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι συνεργάτες του νέου αντιπροέδρου έλεγαν:

– Τον Γιώργο μπορεί να τον σώσει ο Βαγγέλης, αυτός όμως θα σωθεί;

Απʼ την άλλη, συνεργάτης του Παπανδρέου επεσήμαινε:

– Αν του κάτσει η ζαριά του Βαγγέλη, αυτός θα είναι ο επόμενος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ!

Αυτή η ιδιόμορφη διαρχία θα κριθεί εν πολλοίς στην πράξη. Αλλά πάντως και προς το παρόν ο πρωθυπουργός σίγουρα αγόρασε πολιτικό χρόνο, απέφυγε ακόμα και την ταπεινωτική καθαίρεση και όπως χαρακτηριστικά είπε ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ:

– Έκατσε ξανά στην καρέκλα του!

Πράγματι, αν αναλογιστεί κανείς την κατάσταση που επικρατούσε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ από την Πέμπτη το πρωί έως το μεσημέρι, όπου τα πάντα παίζονταν, ακόμα και ένα προνουντσιαμέντο ενάντια στον Παπανδρέου, και τη συγκρίνει με τα όσα συνέβησαν στη συνέχεια, καταλήγει στην εκτίμηση ότι ο Γιώργος απέφυγε τα χειρότερα, «ανάσανε» και μάλλον θα περάσει χωρίς σκοπέλους και το Μεσοπρόθεσμο.

Και πέτυχε και το εξής:

– Αν τα πράγματα καταλήξουν σε νέα αδιέξοδα, αν η κυβέρνηση αποτύχει και αναγκαστεί να πάει σε εκλογές σύντομα –κάποιες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αναπόφευκτες εκλογές μέχρι το φθινόπωρο– τότε θα έχουν αποτύχει όλοι μαζί, δεν θα χρεωθεί αποκλειστικά ο ίδιος την αποτυχία.

Και αυτό το πέτυχε και μέσω της συγκρότησης της Κυβερνητικής Επιτροπής, αποτελούμενης μάλιστα από… δέκα υπουργούς, αν και από αυτούς απουσιάζουν (πρωτοφανές!) οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, άρα τους καθιστά συνυπεύθυνους όλους και πρώτα πρώτα τους δελφίνους, αφού όλοι συμμετέχουν σε αυτό το νέο όργανο…

Είναι σαφές ότι η επιλογή για την Κυβερνητική Επιτροπή έγινε με βάση πρόσωπα και όχι υπουργεία. Απʼ την άλλη, η συγκρότησή της έχει γενικά ικανοποιήσει, αφού με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αποτελούσε πάγιο αίτημα πάρα πολλών στελεχών. Μόνο που μέχρι προχθές ο Γιώργος προτιμούσε να κυβερνά με τους… «κηπουρούς» του. Και άλλαξε ρότα όταν τα πράγματα έφτασαν να είναι εκτός ελέγχου, όταν οι εξελίξεις τον ξεπερνούσαν και τον οδηγούσαν σε μια ταπεινωτική έξοδο…

Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, αν και αγόρασε δηλαδή πολιτικό χρόνο ο Παπανδρέου, είναι ζητούμενο το πόσο πίσω πήγε τις εκλογές.

Κάποιοι εκτιμούν ότι τις απομάκρυνε για αρκετό χρόνο.

Αλλά κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι μόνο για λίγους μήνες τις πήγε πίσω. Ούτως ή άλλως, τονίζουν, τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν, η οργή και η αγανάκτηση του λαού δεν θα πάψουν επειδή… έγινε ο Βενιζέλος αντιπρόεδρος. Και επιπλέον εκλογές, τώρα πια, ζητούν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης…

Από την… αποστασία
στη συμφωνία!

Πάντως αυτής της ουσιαστικής παράδοσης στον Βενιζέλο προηγήθηκαν οι δραματικές –στην κυριολεξία– ώρες του πρωινού της Πέμπτης, που παρʼ ολίγον να οδηγήσουν ακόμα και εκτός κυβέρνησης τον νυν αντιπρόεδρο.

Πράγματι, μόλις κορυφώθηκε η κρίση το πρωί της Πέμπτης, με τις παραιτήσεις των Γ. Φλωρίδη και Έ. Νασιώκα, το επιτελείο του Γιώργου ξεσηκώθηκε ενάντια στον Βενιζέλο.

Άρχισαν τις διαρροές περί υπονόμευσης του Γιώργου απʼ τον Βαγγέλη, του χρέωναν όλες τις αποχωρήσεις και παραιτήσεις, έφτασαν στο σημείο να μιλάνε ακόμα και περί… αποστασίας.

Πρωταγωνιστούσε σε όλο αυτό το κλίμα η εξ απορρήτων του Γιώργου Γενική Γραμματέας Κυβέρνησης Ρ. Βάρτζελη.

Μάλιστα έβαλαν και ορισμένα στελέχη πιστά στον Γιώργο να κάνουν και σχετικές δηλώσεις σκληρές, περί αποστασίας, για νέο ʼ65, δειλίας, υπονόμευσης, φωτογραφίζοντας τον Βενιζέλο και δημιουργώντας ακόμα πιο εκρηκτική ατμόσφαιρα.

Παρʼ όλα αυτά, ο πρωθυπουργός τηλεφώνησε περίπου εκείνη την ώρα στον Βενιζέλο και του ζήτησε να αναλάβει αντιπρόεδρος της κυβέρνησης!

Σε δεύτερο τηλεφώνημα που του έκανε, λίγη ώρα αργότερα, του πρότεινε παράλληλα και την εποπτεία του οικονομικού τομέα, λέγοντάς του αν τελικά ο Λ. Παπαδήμος συνέχιζε να αρνείται τη θέση του υπουργού Οικονομικών, να την αναλάμβανε παράλληλα.

Όταν ο Β. Βενιζέλος έφτασε στο γραφείο του πρωθυπουργού στη Βουλή, εν όψει και της συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και γνωρίζοντας το κλίμα που είχε δημιουργηθεί εναντίον του, είπε σε επήκοο όσων κυβερνητικών στελεχών ήσαν εκεί:

• Αυτά είναι φαιδρά και επικίνδυνα. Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει –και πολύ περισσότερο να ανατρέψει– έναν πρωθυπουργό εκλεγμένο απʼ τον λαό!

Στη συνέχεια, και στην κατʼ ιδίαν συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό, ο Βενιζέλος ζήτησε να υπάρξει ένα πλαίσιο μίνιμουμ συμφωνίας προκειμένου να αναλάβει και το υπουργείο Οικονομικών, εφόσον τελικά αρνούνταν ο Παπαδήμος. Εξέφρασε επίσης ενστάσεις και ενδοιασμούς για την οικονομική πολιτική, ιδιαίτερα για το φορολογικό της σκέλος.

Ωστόσο τελικά συμφώνησε όταν ο Γιώργος τού είπε ότι κάνει πανστρατιά για να διασωθεί η κυβέρνηση…

Πάντως θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το επιτελείο του Γιώργου συνέχιζε να αντιδρά με σφοδρότητα στην αναβάθμιση του Βενιζέλου έως και την τελευταία στιγμή, χωρίς όμως να τον μεταπείσει.

Βέβαια όλη τη νύχτα, ακόμα και την ύστατη ώρα, προσπαθούσε ο πρωθυπουργός να πείσει τον Λ. Παπαδήμο να δεχτεί τη θέση του υπουργού Οικονομικών, χωρίς όμως επιτυχία. Οπότε η «ζαριά» έκατσε στον Βενιζέλο…

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Παπαδήμος είχε θέσει ως όρο συμμετοχής του μια κυβέρνηση συνεργασίας. Βέβαια, σε αυτήν την περίπτωση θα διεκδικούσε… υψηλότερη θέση, αυτήν του πρωθυπουργού! Ενώ τον ενδιαφέρει, σε περίπτωση που (όπως και τελικά έγινε) δεν ευοδωθούν οι προσπάθειες για κυβέρνηση συνεργασίας, μια καλή θέση στο εξωτερικό…

Απομένει να δούμε, πάντως, αν τελικά ο Βενιζέλος θα επιμείνει στη θέση του, την οποία επανέλαβε και την περασμένη Κυριακή σε συνέντευξή του, ότι το Μεσοπρόθεσμο πρέπει να περάσει με 180 ψήφους και όχι με 151…

Έδιωξε τους… «κηπουρούς»!

Ένα άλλο χαρακτηριστικό, που χρωμάτισε επίσης τον ανασχηματισμό καθοριστικά, ήταν η αποδοχή τελικά του αιτήματος για τους… «κηπουρούς», με αποτέλεσμα άλλους να τους απομακρύνει απʼ την κυβέρνηση και άλλους να τους υποβαθμίσει!

Τελικά, δηλαδή, υπέκυψε στο αίτημα εκών άκων, προκειμένου να διασωθεί, αφού το κλίμα ήταν το χειρότερο δυνατό και το σχετικό αίτημα είχε λάβει τη μορφή τελεσιγράφου, του επιπέδου «ή τους διώχνεις ή φεύγεις εσύ»!

Ιδιαίτερα το αίτημα για την απομάκρυνση Παπακωνσταντίνου απʼ το υπουργείο Οικονομικών ήταν… πάνδημο και μάλιστα τελεσιγραφικό, του τύπου «αν δεν τον διώξεις, θα γίνει… επανάσταση», όπως είχε αποκαλύψει «ΤΟ ΠΑΡΟΝ».

Με βάση τα παραπάνω λοιπόν απομακρύνθηκαν οι:

• Δημ. Δρούτσας
• Τ. Μπιρμπίλη
• Γ. Πανάρετος
• Σπ. Κουβέλης
• Ά. Νταλάρα

Ενώ σαφώς υποβαθμίστηκαν οι:

• Γ. Παπακωνσταντίνου
• Γ. Ραγκούσης
• Χ. Παμπούκης.

Μάλιστα η απομάκρυνση του τέως «τσάρου» αποτελεί, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, ομολογία αποτυχίας τής έως προχθές οικονομικής πολιτικής.

Ο Δρούτσας «βολεύεται» μεν στην… Ευρωβουλή, αλλά αυτό δεν είναι δυνατόν να του χρυσώσει το πικρό χάπι της απομάκρυνσης…

Η υποβάθμιση, από την άλλη, του έως πρόσφατα πανίσχυρου Γ. Ραγκούση ήταν αποτέλεσμα όχι μόνο της απέχθειας προς τους «κηπουρούς», αλλά και των κακών σχέσεων που έχει την τελευταία περίοδο με τον Παπανδρέου. Καμιά σχέση με τις ειδυλλιακές σχέσεις που είχαν μέχρι πριν από λίγους μήνες, οι οποίες είχαν οδηγήσει στην παντοδυναμία του μετά τον προηγούμενο ανασχηματισμό, σε ρόλο… συντονιστή της κυβέρνησης!

Πώς σώθηκαν
Πάγκαλος, Παμπούκης…

Μάλιστα κάποια στιγμή, και ενώ οι διαβουλεύσεις για τον ανασχηματισμό είχαν αρχίσει, ο πρωθυπουργός είχε αποφασίσει να… διώξει όλους τους «κηπουρούς» πλην του Γερουλάνου!

Τελικά επικράτησαν ψυχραιμότερες σκέψεις.

Ωστόσο, και παρʼ όλα αυτά, έως και τις πρωινές ώρες της Παρασκευής:

• Οι Θ. Πάγκαλος, Χ. Παμπούκης, Χ. Καστανίδης ήταν εκτός της νέας κυβέρνησης!

Τελικά διασώθηκαν, ψαλιδισμένοι βέβαια, αφού ο μεν Πάγκαλος διεμήνυσε ότι… δεν θα κρατά το στόμα του κλειστό, για τον Καστανίδη έγιναν παραστάσεις από ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο Παμπούκης… παρακαλούσε, μέσω «αντιπροσώπων»!

Κερδισμένοι και χαμένοι…

Πέραν του Β. Βενιζέλου, ο οποίος είναι ο μεγάλος νικητής του ανασχηματισμού, άλλοι κερδισμένοι, αναβαθμισμένοι, είναι:

– Ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης, ο οποίος ουσιαστικά προΐσταται τώρα ενός υπερυπουργείου.

– Ο Δημ. Ρέππας, ο οποίος μετακινήθηκε σε ένα νευραλγικό, επιτελικό υπουργείο.

– Ο Π. Μπεγλίτης, ο οποίος αν και είχε τοποθετηθεί στο ΥΠΕΘΑ για να… επιτηρεί τον Βενιζέλο, τελικά απέκτησε πολύ καλές σχέσεις μαζί του. Και ίσως αυτό τον βοήθησε…

– Ο Γ. Κουτρουμάνης, ο οποίος αναβαθμίστηκε σε υπουργό.

Αντίθετα δεν θεωρείται αναβαθμισμένος ο Α. Λοβέρδος, ο οποίος ανέμενε κάτι καλύτερο…

Επίσης υποβαθμισμένος θεωρείται, όπως προαναφέραμε, ο Χ. Καστανίδης, ο οποίος είναι δυσαρεστημένος. Ενώ τον Π. Κουκουλόπουλο φαίνεται ότι τον βοήθησε να μπει στην κυβέρνηση η Ά. Διαμαντοπούλου, παρά τις σοβαρές ενστάσεις που είχαν πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και συνεργάτες του Γιώργου.

Και βέβαια ο Χ. Παμπούκης, διασωθείς και αυτός την τελευταία στιγμή…

Ενώ «στάσιμοι» θεωρούνται οι Ά. Διαμαντοπούλου, Π. Γερουλάνος, Κ. Σκανδαλίδης, Χρ. Παπουτσής, Φ. Γεννηματά, Μ. Ξενογιαννακοπούλου…

Σε ό,τι αφορά στη Λ. Κατσέλη, είναι γεγονός ότι ουδέποτε ενημερώθηκε για την απομάκρυνσή της, μια απομάκρυνση που πάντως δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αφού οι κατά καιρούς αντιστάσεις της έναντι της «τρόικας» είχαν δημιουργήσει την αίσθηση ότι θα φύγει από την κυβέρνηση όταν γίνει ανασχηματισμός.

Λέγεται ότι κάποια στιγμή «έπαιξε» για υπουργός Πολιτισμού, αλλά η επιλογή του Γιώργου να διατηρήσει τον Γερουλάνο ήταν αυτό που τελικά μέτρησε…

Πάντως συνεργάτες της έλεγαν ότι «η Λούκα δεν κόλλαγε σε μια κυβέρνηση που θα τα δώσει όλα στην “τρόικα”»…

Στους χαμένους φυσικά και ο Τηλ. Χυτήρης, ο οποίος είχε τον έλεγχο των ΜΜΕ, που τώρα θα πάει ή στον νέο ισχυρό της ενημέρωσης Ηλ. Μόσιαλο (το πιθανότερο) ή στον Δημ. Ρέππα.

Απʼ τους διαχρονικά παπανδρεϊκούς ενισχύθηκε μόνο ο Μιλτ. Παπαϊωάννου, ο οποίος μπήκε στην κυβέρνηση.

Αντίθετα, άλλοι, θεωρούμενοι δεδομένοι, όπως οι Θαν. Τσούρας, Σ. Βαλυράκης, Δημ. Κρεμαστινός, Μαν. Μπεντενιώτης έμειναν ξανά απʼ έξω…