ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ Ο ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλος, με δύο πρόσφατες συνεντεύξεις του στη «Real News» της 22/5/2011 και στο «Έθνος» της 29/5/2011, έθεσε ζήτημα αλλαγής του ισχύοντος εκλογικού νόμου προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ενίσχυσης του πρώτου κόμματος. Μάλιστα έτσι ώστε το πρώτο κόμμα να έχει οπωσδήποτε αυτοδύναμη πλειοψηφία και, άρα, δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης!
Σ’ αυτήν την πολιτική θέση του κ. Θ. Πάγκαλου, διαχρονικού μεγαλοστελέχους του
ΠΑΣΟΚ και σήμερα -θεσμικώς τουλάχιστον- no 2 της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου, ταιριάζουν, με βάση την προϊστορία της παράταξής του και στο θέμα του εκλογικού νόμου, δύο, τουλάχιστον, ρήσεις: «O tempora o mores»… Και «πού ήσουν νιότη που έδειχνες πως θα γινόμουν άλλος»!
I. Για του λόγου το ασφαλές, και προκειμένου να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα για την πολιτική και θεσμική «συνέπεια» του ΠΑΣΟΚ -ορθότερα, βέβαια, για τις πρωτεϊκές του μεταβολές και τις οβιδιακές του μεταμορφώσεις-, παραπέμπω στα Πρακτικά της Βουλής (συνεδριάσεις της 22 και 23/1/2008), όταν ψηφιζόταν ο νυν ισχύων ν. 3636/2008.
II. Ως αρμόδιος υπουργός, που εισηγείτο το σχέδιο νόμου, είχα τότε τονίσει: «Ο νόμος, όπως τον τροποποιούμε, δεν αλλάζει την αναλογικότητα. Το δεύτερο κόμμα είναι εκείνο το οποίο υφίσταται, πράγματι, συνέπειες, για να μπορεί το πρώτο να έχει τη δυνατότητα να κυβερνήσει με μία ισχύ η οποία είναι απαραίτητη σε εποχή κατά την οποία πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις και η ακυβερνησία θα ήταν κάτι το οποίο θα μπορούσε να σωρεύσει δεινά για τον Τόπο». Και κατέληγα: «Εγώ, κύριοι συνάδελφοι, προτείνω να ψηφίσουμε έναν εκλογικό νόμο, ο οποίος δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι θα είναι επωφελής για την παράταξή μου. Κανείς δεν μου εγγυάται ότι θα κερδίσουμε τις εκλογές. Κανένας δεν προδικάζει τη λαϊκή ετυμηγορία. Κανείς μα κανείς! Εάν κάνουμε αυτήν τη θεσμική τομή, που είναι απλή τροποποίηση του νόμου του ΠΑΣΟΚ, είναι για να μπορεί να έχει η Ελλάδα κυβερνήσεις ισχυρότερες, να έχει κυβερνήσεις που να μπορούν να πάρουν αποφάσεις, να υπάρχει κυβερνητική σταθερότητα, που είναι συνταγματικό αγαθό».
III. Για να πάρω την εξής, «αλήστου μνήμης» όπως αποδεικνύουν σήμερα τα γεγονότα, απάντηση από το
ΠΑΣΟΚ. Και, συγκεκριμένα, διαδοχικώς:
Α. Από τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γ. Παπανδρέου: «Η υποβάθμιση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας στην αυτοδυναμία του 39% δεν αποτελεί λύση στα αδιέξοδα της κυβέρνησης. Ως ΠΑΣΟΚ, αν το κοιτάγαμε στενά κομματικά, θα μας βόλευε μια τέτοια πρόταση, για να γίνουμε εμείς -και γρήγορα θα έλθει η ώρα, όπως πάει σήμερα η χώρα- εύκολα και γρήγορα, με πολύ μεγάλη πλειοψηφία, κυβέρνηση στην ελληνική Βουλή.»! Με απλές λέξεις, αν το 39% συνιστά «υποβάθμιση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας», τι γνώμη έχει, άραγε, σήμερα ο κ. Γ. Παπανδρέου για την πρόταση του αντιπροέδρου του;
Β. Από τον αείμνηστο καθηγητή Γ. Παπαδημητρίου, εισηγητή του ΠΑΣΟΚ ως προς εκείνο το σχέδιο νόμου: «Και πάλι βαφτίζοντας, όπως οι μοναχοί, το κρέας ψάρι, υποστηρίζετε ότι η επιδίωξη κυβερνητικής σταθερότητας και η επιδίωξη βιώσιμων κυβερνητικών σχημάτων αποτελεί συνταγματική αρχή. Προς Θεού! Δεν αποτελεί αρχή. Αποτελεί ένα συνταγματικό εύλογο σκοπό. Το Σύνταγμα επιβάλλει, στο πλαίσιο όμως των αρχών που διέπουν το εκλογικό σύστημα, να διευκολύνεται -όχι έναντι παντός τιμήματος- ο σχηματισμός κυβέρνησης και, πάντως, όχι με την παραβίαση συνταγματικών αρχών, που έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο και λειτουργία.»! Και συνέχιζε: «Πρέπει να σας πω ότι η ρύθμιση αυτή δεν έχει προηγούμενο στην εκλογική μας ιστορία. Είναι κατά πολύ εντονότερη και από το εκλογικό σύστημα του 1956, το λεγόμενο τριφασικό, το οποίο ευνοούσε εμφανώς το πρώτο κόμμα. Κάντε τις συγκρίσεις και πείτε μου αν έχω δίκιο. Διαπίστωση πρώτη. Είναι η πιο έντονη, στην εκλογική μας ιστορία, ως προς τη συμβατότητα με τις συνταγματικές αρχές που διέπουν το εκλογικό σύστημα. Δεύτερον, η ρύθμιση αυτή δεν συναντάται πουθενά στον ευρωπαϊκό χώρο. Σας παρακαλώ -και θα χαρώ πολύ να με διαψεύσετε, κυριολεκτώ- ονομάστε μου ένα παράδειγμα χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υιοθετεί ανάλογη ρύθμιση. Ρύθμιση στη λογική της οποία ενυπάρχει η προοπτική της αντιστροφής της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και εκλογικής πλειοψηφίας»!
Γ. Από τον τότε βουλευτή Κ. Ρόβλια: «Αναλογιστήκατε, κύριοι υπουργοί, εάν προσφέρει κάτι το νομοσχέδιό σας; Προσφέρει κάτι στη δημοκρατία, στην αναλογικότητα, στη λειτουργία του πολιτεύματος; Όχι, βέβαια. Το νομοσχέδιό σας είναι πρωτίστως αντισυνταγματικό για δύο λόγους. Πρώτον, διότι θίγει βάναυσα την αρχή της αντιπροσωπευτικότητας και, δεύτερον, διότι απορρίπτει επί τις ουσίας τις συνεργασίες κομμάτων. Η αύξηση της πριμοδότησης του πρώτου κόμματος δεν εναρμονίζεται με τις συνταγματικές αρχές που διέπουν το εκλογικό σύστημα, που πρέπει να διέπουν το εκλογικό σύστημα και συγκεκριμένα την αρχή της ισονομίας της ψήφου και την αρχή της ίσης αντιπροσώπευσης των πολιτών»! Και συνέχιζε: «Πριμοδότηση του πρώτου κόμματος με δέκα επιπλέον έδρες -λες και αυτό είναι το πρόβλημα της πολιτικής ζωής του τόπου- αποτροπή, έως απόρριψη, των συνεργασιών των κομμάτων -δηλαδή επιστροφή στη δεκαετία του ’60, όπου η μειοψηφία μπορεί και να γίνει κυβέρνηση σε βάρος της πλειοψηφίας…»!
Μόνον αυτά αρκούν για να τεκμηριώσω την άποψη -βαθιά πια εδραιωμένη στην κοινωνία- ότι το ΠΑΣΟΚ, με οποιαδήποτε ηγεσία και οποιαδήποτε πολιτική ταυτότητα και λεοντή, παραπέμπει ευθέως στην ιστορία η οποία αναδεικνύει τη «λογική» που εκπροσωπεί ο «φούρνος του Χότζα».
Όπως, βεβαίως, παραπέμπει και στη θυμόσοφη λαϊκή ρήση: «Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε».