Πολιτικός εφιάλτης στον… δρόμο του νέου Μνημονίου!

Παράλληλα, αναζητείται από τους Ευρωπαίους φόρμουλα για να «δεθεί χειροπόδαρα» η Ελλάδα με νέα δανειακή σύμβαση, αφού η πρώτη έχει μείνει «μετέωρη», χωρίς κύρωση από τη Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία τουλάχιστον 180 βουλευτών, γι’ αυτό και μεγιστοποιούνται οι πιέσεις στο πολιτικό σύστημα, και κυρίως προς τη ΝΔ, ώστε να διαμορφωθεί μια «συμμαχία προθύμων» που θα εγγυηθεί την εφαρμογή της νέας συμφωνίας.

Οι εξελίξεις ήταν δραματικές και έκλεισαν με την αγορά να προεξοφλεί σχεδόν βέβαιη χρεοκοπία της χώρας, παρότι οι τραπεζίτες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ξεσηκώθηκαν εναντίον της Γερμανίας, που ανοικτά προώθησε την ιδέα της δήθεν «ήπιας» αναδιάρθρωσης του χρέους, με εθελοντική επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες. Οι τραπεζίτες ξεκαθάρισαν ότι στην περίπτωση αυτή θα πάψουν να δέχονται ως εγγύηση δανεισμού ελληνικά ομόλογα, που θα έχουν πλέον βαθμολογία χρεοκοπίας (Sovereign Default – SD) από τους οίκους αξιολόγησης, και με τον τρόπο αυτό «έκαψαν» οριστικά τις απειλές της Γερμανίας για επιμήκυνση: Οι πολιτικοί της Ευρωζώνης είναι προφανές ότι, όσο κι αν θέλουν να πιέσουν την Ελλάδα, δεν θα αναλάβουν το κόστος πρόκλησης μιας σαρωτικής τραπεζικής κρίσης στην Ευρωζώνη (ας μην ξεχνάμε ότι «ήπια» αναδιάρθρωση επιχείρησε το 2001 και η Αργεντινή, αλλά κατέληξε λίγους μήνες αργότερα στη χρεοκοπία).

Οι τραπεζίτες έχουν ξεκαθαρίσει πλέον ότι δεν δέχονται οποιαδήποτε λύση αναδιάρθρωσης για την Ελλάδα πριν από το 2013 και θα επιβάλουν με κάθε τρόπο τη θέση τους αυτή. Έτσι, αφήνουν ανοικτό μόνο έναν δρόμο: να συμφωνηθεί ένα νέο Μνημόνιο και σε «αντάλλαγμα» να εγκριθεί νέα χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδας από τον μηχανισμό στήριξης το 2012-2013, ενώ παράλληλα η ΕΚΤ θα φροντίσει να πείσει τους ιδιώτες πιστωτές να αποδεχθούν να αναχρηματοδοτήσουν τα ελληνικά ομόλογα, αγοράζοντας νέα, ώστε να μη φθάσει η Ελλάδα σε κίνδυνο χρεοκοπίας από αδυναμία κάλυψης χρεολυσίων.

Τελεσίγραφο με τρεις όρους και λουκέτα…

Οι δραματικές διαβουλεύσεις αυτής της εβδομάδας με την «τρόικα», που συνεχίσθηκαν αφού δεν έγινε δεκτό το νέο Μνημόνιο που πρότεινε η κυβέρνηση (δηλαδή το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2011-2015), θα συνεχισθούν μέχρι να καλυφθούν και οι τρεις παράμετροι του τελεσιγράφου που άφησαν πίσω τους αποχωρώντας από την Αθήνα την Πέμπτη οι «τροϊκανοί» ελεγκτές:

• Τα 26 δισ. ευρώ που τίθενται ως στόχος εξοικονόμησης από την κυβέρνηση την περίοδο 2011-2015 δεν κρίνονται επαρκή από την «τρόικα», που ζητά επιπλέον μέτρα 3 δισ. ευρώ για φέτος. Επίσης, τα μέτρα που παρουσιάσθηκαν από την κυβέρνηση κρίθηκαν επισφαλή σε μεγάλο βαθμό (αμφισβητούνται εξοικονομήσεις τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ). Έτσι, την επόμενη εβδομάδα η κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει ένα σχέδιο που θα καλύπτει με άλλα μέτρα αυτά τα επισφαλή 10 δισ. ευρώ και θα εγγυάται ότι θα καλυφθούν οι αποκλίσεις του 2011 με πρόσθετα μέτρα 6 δισ. ευρώ.

• Η «τρόικα», έχοντας διαπιστώσει την πλήρη αδυναμία της κυβέρνησης, λόγω ύφεσης και αναποτελεσματικότητας, να συγκεντρώσει έσοδα, ζητά να παρουσιασθεί ένα σαφές σχέδιο μαζικών «λουκέτων» και συγχωνεύσεων σε φορείς και οργανισμούς του Δημοσίου, η εφαρμογή του οποίου θα ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό φέτος. Οι υπάλληλοι που θα μένουν χωρίς θέσεις και, σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα μπορούν να απολυθούν έχει ζητηθεί από την «τρόικα» να απολύονται και όχι να μετατάσσονται σε άλλες θέσεις του Δημοσίου. Η κυβέρνηση προσπαθεί να «νερώσει» αυτήν την απαίτηση παρεμβάλλοντας το ΑΣΕΠ, που θα κρίνει άξιους και ανίκανους, για να απομακρύνονται μόνο οι τελευταίοι. Στην πραγματικότητα, βέβαια, αυτό που αναζητείται είναι μια πολιτικά αποδεκτή φόρμουλα μαζικών απολύσεων στο Δημόσιο.

• Για τις ιδιωτικοποιήσεις η «τρόικα» ζητά ένα πλήρες και δεσμευτικό πλάνο εκποίησης και αξιοποίησης κινητής και ακίνητης περιουσίας, με πλήρη καταγραφή των επιχειρήσεων, των δικαιωμάτων και των ακινήτων που εντάσσονται σε αυτό. Ζητά επίσης να αρχίσουν μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις από τον Ιούνιο, ώστε μέχρι το τέλος του έτους να έχουν εισπραχθεί τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ, για να επιβεβαιωθεί η βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα. Γερμανία, Ολλανδία και άλλες κυβερνήσεις του Βορρά πιέζουν για μια πολιτικά απαράδεκτη για την ελληνική κυβέρνηση λύση, που θα εγγυάται την πρόοδο των ιδιωτικοποιήσεων με τους όρους των πιστωτών: Δηλαδή, να δημιουργηθεί ανεξάρτητη αρχή ιδιωτικοποιήσεων, στην οποία κεντρικό ρόλο θα έχουν εκπρόσωποι των ξένων πιστωτών. Η κυβέρνηση αντιτάσσει ότι θα μπορούσε να αποτελέσει επαρκή εγγύηση για τους πιστωτές αν το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων περνούσε από τη Βουλή και εγκρινόταν με τις ψήφους και των βουλευτών της ΝΔ, αλλά η συζήτηση δεν έχει κλείσει.

«Αγκάθι» η δανειακή σύμβαση

Στο μεταξύ, σταθερό «αγκάθι» στην όλη διαπραγμάτευση αποτελεί η μεγάλη εκκρεμότητα με τη δανειακή σύμβαση του 2010. Όπως έχει τονίσει το «Π», η σύμβαση με την οποία εκχωρείται εθνική κυριαρχία, για να επιτραπούν κατασχέσεις δημόσιας περιουσίας από τους πιστωτές, δεν έχει κυρωθεί από τη Βουλή με τουλάχιστον 180 ψήφους και, όπως τονίζει ο συνταγματολόγος Γ. Κασιμάτης και πολλοί ακόμη έγκριτοι νομικοί, είναι άκυρη και δεν δεσμεύει το ελληνικό Δημόσιο. Πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το Συμβούλιο της Επικρατείας, που καλείται να αποφανθεί για την εγκυρότητα της δανειακής σύμβασης, ύστερα από σχετική προσφυγή, φαίνεται ότι έχει διχασθεί. Έχει προχωρήσει σε τρεις αλλεπάλληλες διασκέψεις, πράγμα άκρως ασυνήθιστο, χωρίς να έχει εκδώσει την ετυμηγορία του και παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο να κρίνει ότι η δανειακή σύμβαση είναι άκυρη, «τινάζοντας στον αέρα» τη νομική βάση εφαρμογής του Μνημονίου, αν και περί τούτου υπάρχει και η εντελώς αντίθετη άποψη, ότι οι προσφυγές θα απορριφθούν και απλώς καθυστερούν και η απόφαση δεν θα εκδοθεί πριν από το τέλος του καλοκαιριού.

Πάντως οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φοβούνται ότι μια επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα μπορούσε να διεκδικήσει επαναδιαπραγμάτευση όλου του «πακέτου» διάσωσης της χώρας και ακύρωση των εθνικά ταπεινωτικών όρων, ανησυχία που επιτείνεται από την πάγια θέση Σαμαρά υπέρ της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου, αλλά και τη σταθερή απόρριψη από την πλευρά του αρχηγού της ΝΔ όλων των πιέσεων για την έγκριση του νέου Μνημονίου με τις ψήφους και των βουλευτών της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις του Βορρά, με πρώτη τη Γερμανία, αντιδρούν με κλιμάκωση των πιέσεων στο πολιτικό σύστημα για την καθιέρωση απόλυτα δεσμευτικών όρων παροχής βοήθειας και είναι σήμερα εντελώς αβέβαιο πού θα καταλήξει αυτή η διελκυστίνδα.