Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1Το τέλος του καλοκαιριού θα σημάνει και το τέλος της θητείας του Ζαν Κλοντ Τρισέ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ο κ. Τρισέ αποχωρεί από την προεδρία της ΕΚΤ στις αρχές του προσεχούς φθινοπώρου και όλα δείχνουν ότι πρόκειται να τον διαδεχθεί ο ιταλός τραπεζίτης Μάριο Ντράγκι, ο οποίος βρίσκεται επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας, και με την ιδιότητά του αυτή συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Η
επιλογή του κλείδωσε μετά τη συμφωνία Σαρκοζί – Μπερλουσκόνι στη Γαλλοϊταλική σύνοδο της Ρώμης, κατά την οποία Γαλλία και Ιταλία απεφάσισαν επίσης να ζητήσουν από την ΕΕ την αναθεώρηση της διαβόητης συνθήκης του Σένγκεν. Ποια νομισματική πολιτική θα ακολουθήσει ο Ντράγκι στην προεδρία της ΕΚΤ; Θα συνεχίσει την πολιτική Τρισέ ή θα την ανατρέψει; Τα διεθνή ΜΜΕ, που ανάλογα με τα συμφέροντα που υπηρετούν βαφτίζουν τα μηδενικά χαρισματικές προσωπικότητες και θάβουν εξέχουσες προσωπικότητες, παρουσιάζουν τον ιταλό υποψήφιο πρόεδρο της ΕΚΤ σαν ισχυρή προσωπικότητα, με ανοιχτό μυαλό και γνώστη των θεμάτων (και των μεθόδων) της αγοράς. Τη χρηματοπιστωτική αγορά
ασφαλώς τη σπούδασε όταν υπηρετούσε στη μεγάλη της «απάτης σχολή» της Goldman Sachs. Η δική μου απορία είναι: Πώς ο πανέξυπνος και προνοητικός γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, δεδηλωμένος εχθρός των απατηλών μεθόδων της σημερινής χρηματοπιστωτικής αγοράς, δέχθηκε να δώσει την υποστήριξή του σε τραπεζίτη που υπηρέτησε στην Goldman Sachs; Ας περιμένουμε όμως να δούμε την πολιτική του κ. Ντράγκι, όταν αναλάβει τα ηνία της ΕΚΤ το προσεχές φθινόπωρο.
2Συνεχίζονται οι «βουτιές» της ισοτιμίας του δολαρίου, που πλησίασε πλέον στο 1 ευρώ = 1,50 δολάρια. Προσωπική μας άποψη είναι ότι η υποτίμηση του αμερικανικού νομίσματος είναι εσκεμμένη ενέργεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ, την οποία υλοποιεί η FED (Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ) με στόχο την τόνωση της εξαγωγικής τους δραστηριότητας. Το φτηνό δολάριο ευνοεί τις εξαγωγές αμερικανικών προϊόντων και υπηρεσιών, ταυτόχρονα όμως ανεβάζει και τις τιμές του πετρελαίου. Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η βουτιά της ισοτιμίας του δολαρίου οφείλεται στην τελευταία απόφαση της FED να διατηρήσει σχεδόν μηδενικά επιτόκια, που ισχύουν από το 2008, σε μια προσπάθεια η νομισματική πολιτική να αποκτήσει αναπτυξιακή διάσταση και να βοηθήσει την οικονομία των ΗΠΑ στην πιο αποτελεσματική και γρήγορη αντιμετώπιση της κρίσης και ειδικά των προβλημάτων που δημιουργεί η υψηλή παθητικότητα του ισοζυγίου πληρωμών της χώρας. Ταυτόχρονα η ΕΚΤ ανεβάζει τα επιτόκια του ευρώ και παρόμοια πολιτική επιτοκίων ακολουθούν και πολλές Κεντρικές Τράπεζες οικονομικά ισχυρών χωρών. Και τούτο σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης του πληθωρισμού, με υπερτιμημένο νόμισμα. Έτσι δημιουργούνται δύο διαφορετικές κατευθύνσεις στην ασκούμενη νομισματική πολιτική. Η αναπτυξιακή της FED και η αντιπληθωριστική της ΕΚΤ. Το αποτέλεσμα είναι ότι το 2010 οι ΗΠΑ παρουσίασαν αύξηση του
ΑΕΠ κατά 2,8% έναντι 1,6% της Ευρωζώνης, ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ξεπέρασε ήδη το όριο του 2%.
3Ορισμένοι φίλοι αναγνώστες μάς παρακάλεσαν να έχουν μια ενημέρωση σχετικά με τη λειτουργία των περίφημων CDS, δηλαδή των ασφαλίστρων κατά του κινδύνου χρεοκοπίας. Τα CDS λοιπόν ανήκουν στην κατηγορία των παραγώγων προϊόντων και τίθενται σε διαπραγμάτευση σε όλα σχεδόν τα διεθνή χρηματιστήρια. Εκδίδονται από χρηματοπιστωτικές εταιρείες (εταιρείες επενδύσεων, τράπεζες κ.λπ.) και μέσω των χρηματιστηρίων πωλούνται συνήθως σε κατόχους ομολόγων, αλλά και σε μη ομολογιούχους, καθώς θεωρούνται ανεξάρτητο «επενδυτικό» προϊόν. Για τους αγοραστές – ομολογιούχους τα CDS είναι εξασφάλιση σε περίπτωση χρεοκοπίας. Όμως για τους ομολογιούχους αγοραστές είναι στοίχημα, δηλαδή καθαρά κερδοσκοπικό παιχνίδι. Επόμενο ήταν τα κοράκια της χρηματοπιστωτικής αγοράς να χωριστούν σε δύο κατηγορίες. Στις εταιρείες που εξέδιδαν και πουλούσαν CDS και σε εκείνες που τα αγόραζαν για κερδοσκοπία. Η τιμή τους ήταν ανάλογη με την πιθανότητα χρεοκοπίας μιας χώρας, που ήταν συνάρτηση της οικονομικής της κατάστασης. Αυτά καθόριζαν (και καθορίζουν) το ύψος των spreads των CDS. Μέχρι το ξέσπασμα της τωρινής κρίσης η τιμή των CDS ήταν σχεδόν μηδαμινή για τις οικονομικά ισχυρές χώρες. Και για τη χώρα μας φυσικά. Τα spreads για την Ελλάδα άρχισαν να ανεβαίνουν (όπως και αυτά των ομολόγων) μετά τη γνωστή δήλωση του πρωθυπουργού ότι ο λαός τον εξέλεξε για να σώσει την Ελλάδα από τη χρεοκοπία. Δοξάστε τον!