Βυζάντιον
Πέρασε εφιαλτική παιδική ηλικία, το κορμί του δοκιμάστηκε από λιμό και η ψυχή του από βία. Θα ακουστεί ωμό, αλλά τον συγκεκριμένο τύπο θέλω να τον βρω και να του φτιάξω μια καμπούρα με 7-8 κιλά, να του επιστρέψω όσα μου φόρτωσε. Διότι αυτόν μου έδειχνε η μάνα μου σε εκείνη την κρίσιμη ηλικία. Εγώ, λοιπόν, έπρεπε να φάω και για τους δύο. Και για μένα που είχα να φάω και για εκείνον που δεν είχε. Στο τέλος βέβαια εγώ θα πάω από χοληστερίνη κι εκείνος από την πείνα. Κατά μία εκδοχή και τους δύο θα μας σκοτώσει το φαγητό.
•
Κάθε Πάσχα και Χριστούγεννα η σκέψη μου ταξιδεύει σε εκείνον τον τύπο από την Αιθιοπία. Τον είχαμε βρει σε ένα φυλλάδιο της UNICEF και η μάνα μου θεωρούσε δόκιμο να τον χρησιμοποιεί ως διαιτητή στις διαφορές μας για το μενού της ημέρας. Σηκώνομαι από το τραπέζι με τις ίνες του κρέατος μέσα στα δόντια και στα νύχια μου. Είναι μια πρωτόγονη έκφραση, που μπορείς να την απολαύσεις αρκεί να είσαι σε θέση να κουνηθείς. Αλλά τι να κάνουμε; Είναι τα πατροπαράδοτα που μας καλούν να γιορτάσουμε έτσι την ανάσταση της φύσης και του Θεανθρώπου. Να γιορτάσουμε πάνω από κουφάρια ζώων. Μια χαρά, ελληνικό Πάσχα.
•••
Γράφω, λοιπόν, με τύψεις και μια μόνιμη απορία να στριφογυρίζει στο μυαλό: Τι είναι αυτό που σαπίζει πρώτο; Ο νους ή το κορμί; Η ψυχή ή η σάρκα; Τείνω να πιστέψω ότι η ψυχή εκφυλίζεται προτού καν η σάρκα ωριμάσει. Αν η σωματική υγεία ήταν απολύτως εναρμονισμένη με την ψυχική, τότε οι άνθρωποι δεν θα ζούσαν περισσότερο από 15 χρόνια, άντε να τα κάνω 20 αν πρόκειται για καμιά ξανθιά κοπελιά. Παρακαλώ μη δυσφορείτε, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ τίποτα διαφορετικό τούτη τη μέρα που γράφω. Είναι Τετάρτη πρωί, στο ημερολόγιο Απρίλιος, στον καιρό Νοέμβριος, ακούω Jazz FM από Λονδίνο και ρίχνω ματιές προς τα έξω. Μου αρέσει απίστευτα αυτός ο καιρός. Και προσπαθώ να τον κρατήσω μέσα μου γιατί ξέρω ότι σε λιγότερο από έναν μήνα θα γκρινιάζουμε όλοι για τον πρόωρο καύσωνα. Να, όπου να ‘ναι θα πυκνώσουν οι διαφημίσεις των παγωτών και θα αρχίσουν οι καλοκαιρινές διαφημίσεις των Jumbo. Ο χρόνος έπρεπε να είναι θηλυκού γένους, για να του αποδίδουμε και το στοιχείο της πουτανιάς. Φεύγει χωρίς να το καταλάβεις και παίρνει μαζί του το πολυτιμότερο που έχεις. Γαμώτο, ξέρετε πόσο θα ήθελα να σας πω γι’ αυτό; Βλέπω στα mail πως ορισμένοι διατυπώνετε αμφιβολίες για την ψυχική μου ισορροπία. Μια χαρά είμαι, χρυσά μου. Εσείς δεν είστε που ασχολείστε με τα πεζά, τα άχαρα και τα θανατερά; Θα το κάνω κι εγώ ευθύς αμέσως. Αλλά εγώ το κάνω για το μεροκάματο. Θα μου πείτε ότι κι εσείς το κάνετε για το μεροκάματο που χάνετε. Έχουμε μια σχέση αντίστοιχη εκείνης που διατηρούσα με τον Αιθίοπα.
•••
Ο άνθρωπός μου στο περιβάλλον του οικονομικού επιτελείου μού έδωσε μια καλή εικόνα αυτών που θα ανακοινώσουν οι ΠΑΠ στις 15 Μαΐου. Μου εξήγησε ότι αυτά που έχουν γράψει μέχρι στιγμής περισσότερο θυμίζουν προγραμματικές δηλώσεις παρά πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης. Επίσης μου έδωσε να καταλάβω ότι οι τύποι της «τρόικας» ή θα τα πετάξουν όλα από το παράθυρο ή θα παραγγείλουν ουζάκια κατανοώντας επιτέλους ότι αλλού βρίσκεται το νόημα και η χαρά της ζωής. Εξ όσων μου είπαν, φανταστείτε ότι ο Παπακωνσταντίνου θα παρουσιάσει νούμερα, αλλά δεν θα περιγράψει τον τρόπο. Για παράδειγμα, θα πει ότι από το τάδε υπουργείο θα εξοικονομηθούν τόσα εκατομμύρια ευρώ. Δεν θα εξηγήσει όμως αν θα τα πάρει με φόρους ή με περικοπές δαπανών. Δεν θα πει καν αν οι περικοπές αναφέρονται σε επιδόματα ή σε δραστηριότητες που επιδέχονται περιορισμό. Θα περιγράψει κάτι αόριστο, το οποίο αν περάσει στο ντούκου από την «τρόικα» θα σημαίνει ότι κυβέρνηση και επιτηρητές έχουν συμφωνήσει σε μια κρυφή ατζέντα χειρισμών. Και αυτό είναι απολύτως λογικό. Ίσως τελικά εδώ και έναν χρόνο να μη γίνεται τίποτα περισσότερο από μια καλή προετοιμασία για την αναδιάρθρωση του χρέους.
•••
Έχω άνθρωπο που μπορεί να στοιχηματίσει το σπίτι του υπέρ της αναδιάρθρωσης. Μου εξήγησε ότι θα γίνει όταν οι γερμανικές τράπεζες δώσουν την άδεια – λογικό, αφού είναι εκτεθειμένες περισσότερο στο ελληνικό χρέος. Κάποιος άλλος μού σημείωσε με νόημα ότι η αναδιάρθρωση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και στην Κύπρο, αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που απασχολεί Αθήνα και «τρόικα». Όμως μου το επισήμαναν για να μου δείξουν πόσο ηλίθιοι είναι αυτοί που βγάζουν χρήματα στην Κύπρο. Αν καταρρεύσει η Ελλάδα, θα πάρει μαζί της και τράπεζες της μικρής της αδερφής. Ρώτησα να μάθω τι θα γίνει με τα ασφαλιστικά ταμεία. Απάντηση: Τα ασφαλιστικά ταμεία είναι «ανοιχτά» προς το ελληνικό χρέος και θα χρειαστούν χρηματοδότηση 9 δισεκατομμυρίων από τον προϋπολογισμό. Τεχνικά ακούγεται εύκολο, αλλά δεν είναι. Γιατί, για παράδειγμα, να ζημιωθεί ο δανός συνταξιούχος και όχι ο έλληνας, που έχει και μεγαλύτερη σχέση με το πρόβλημα; Είναι λεπτομέρειες που πρέπει να συζητηθούν. Επίσης ακούγονται διάφορα για ορισμένες (δηλαδή για δύο) ελληνικές τράπεζες με μεγάλη έκθεση στο χρέος. Μην τρώτε κουτόχορτο, θυμηθείτε ότι το πακέτο των εγγυήσεων είναι πολύ μεγαλύτερο από το ποσόν που θα υποστεί κούρεμα. Ωστόσο ναι, όταν συμβεί αυτό είναι λογικό για μερικές μέρες να μπει πλαφόν στις αναλήψεις. Εγώ τότε θα πάρω μια κάμερα και θα απαθανατίζω απίστευτες εικόνες, που αξίζει να σωθούν στην αθανασία.
•••
Μια άλλη εικόνα που ειλικρινώς με συγκλονίζει είναι όταν φαντάζομαι το αυτομαστίγωμα στη Νέα Δημοκρατία. Άκουσα τον Ευριπίδη Στυλιανίδη να δηλώνει ότι κάπου πρέπει να σταματήσουν να αυτομαστιγώνονται. Σκέφτηκα πως, αν κουράστηκαν, έχω όλη την καλή διάθεση να πάρω το μαστίγιο στο χέρι. Ειδικά τον Ευριπίδη τον ήθελα με δερμάτινο σορτς και αλυσίδες στον τοίχο. Μη σας φαίνεται γελοίο. Αυτά που λένε οι ίδιοι είναι πιο γελοία. Και εξοργιστικά. Ξεκινώντας από την Ντόρα και φτάνοντας ως τον Σαμαρά πάει κι έρχεται αυτή η μανιέρα του αυτομαστιγώματος και της αυτοκριτικής. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι βγαίνουμε στα κανάλια και λέμε ότι κάναμε λάθος. Μέχρι εκεί. Αυτό, λοιπόν, ο πολίτης-πελάτης πρέπει να το εκλάβει ως αυτομαστίγωμα ή οτιδήποτε άλλο. Και μάλιστα από ένα σημείο και μετά οφείλει να αναγνωρίσει την παρρησία του ανδρός (ή της γυναικός) που παραδέχεται ότι επί τριάντα έτη διέπραττε λάθη. Μα αν είναι έτσι, χρυσέ μου (ή χρυσή μου), τότε στο σπίτι σου είσαι πιο χρήσιμος για τον τόπο. Διότι είσαι ή συνένοχος ή ανεπαρκής. Και στις δύο περιπτώσεις δεν μας κάνεις. Αντίστοιχη μομφή θα μπορούσε να αποδοθεί και στον Σαμαρά. Επί σειρά ετών παραμένεις σιωπηρός στην αυλή του σπιτιού σου και περιμένεις. Στο τέλος συμμετέχεις ως υπουργός Πολιτισμού στη χειρότερη δυνατή κυβέρνηση. Αγάπη μου, γιατί δεν μιλούσες τόσα χρόνια; Εν τέλει το πολιτικό παιχνίδι είναι τόσο πρωτόγονο και άγριο όσο το πασχαλινό τραπέζι: Πέφτεις με νύχια και με δόντια και την επομένη κάνεις την αυτοκριτική σου αρχίζοντας δίαιτα. Φέρτε μου μια σόδα. Τώρα.
•••
Πάντως ένας χαιρέκακος γαλάζιος, που έριξε μια ματιά σε αυτά που θα παρουσιάσει ο Σαμαράς στο Ζάππειο, μου έλεγε ότι το μεγάλο γέλιο θα πέσει έτσι και ο Παπανδρέου προχωρήσει σε εκλογές και το αποτέλεσμα δίνει κυβέρνηση μόνο με τη συνεργασία ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Αυτή όντως θα είναι μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, δηλαδή το έθνος θα τρέχει να σωθεί από αυτό που έρχεται. Φανταστείτε μόνο την αμηχανία τους μπροστά στους συνδικαλιστές, τον φόβο τους απέναντι στο άγνωστο. Παπανδρέου και Σαμαράς θα τα λένε στο Μαξίμου νομίζοντας ότι είναι ακόμα φοιτητές στην Αμερική και απλώς το τσιγάρο που φέρνουν βόλτα έχει μέσα κάτι περίεργο.