ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΡΑΓΚΟΥΣΗ: Eγώ νομοθετώ, ας τα εφαρμόσουν οι άλλοι

Βάζεις την ταμπέλα του μεγάλου «μεταρρυθμιστή» με νόμους που είτε θα εφαρμόσουν άλλοι, παίρνοντας εκείνοι πάνω τους το κόστος της ενδεχόμενης αποτυχίας, είτε, πράγμα πιο πρακτικό, θα ισχύσουν πολύ αργότερα, οπότε «ποιος ζει και ποιος πεθαίνει»! Το εγχείρημα αυτό γίνεται μάλιστα ακόμη πιο εύκολο όταν έχεις τη συνδρομή πρόθυμων ΜΜΕ, τα οποία σου φιλοτεχνούν την «αγιογραφία», με φωτοστέφανο μάλιστα, παίρνοντάς σου συνεντεύξεις χωρίς αντίλογο και, κυρίως, ξεχνώντας ύστερα από τις εξαγγελίες να ζητήσουν κάποτε λογαριασμό. Ακόμη δε καλύτερα, όταν φθάνει η ώρα του λογαριασμού «δημοσιογραφική αδεία» τον στέλνουν σε άλλους ή επικαλούνται ευσχήμως το παρελθόν της «κακιάς Δεξιάς».
Πάνω σʼ αυτά τα χνάρια τού, κυριολεκτικώς, «ατσαλάκωτου», που έχει εισαγάγει στην πολιτική μας κονίστρα με ιδιαίτερη επιτυχία ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας, βαδίζει, επίσης επιτυχώς ως τώρα, ο Γ. Ραγκούσης. Κορύφωση αυτής της πορείας ήταν η τελευταία του συνέντευξη σε μεγάλο κανάλι όπου μίλησε –πάντα για το απώτερο μέλλον– επί παντός επιστητού, ιδίως δε για το ενιαίο μισθολόγιο και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Αν όμως οι συνομιλητές του δημοσιογράφοι έκαναν τον κόπο να γυρίσουν στην αρχή της θητείας του και να επιχειρήσουν μιαν αποτίμηση των επιδόσεών του, σίγουρα ο πρώτος τη τάξει υπουργός θα βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση. Και δεν θα ήταν ανάγκη να αναλωθούν σε μικρότερης σημασίας –καθώς διαρκώς επιδεινώνονται τα πράγματα– φαινόμενα, όπως το φιάσκο της Υπατίας με τους λαθρομετανάστες από την Κρήτη, το τότε αριστοτεχνικό άδειασμα του Γ. Ραγκούση από τον Ευάγγελο Βενιζέλο και το αλαλούμ της Κερατέας με την άτακτη υποχώρηση της κυβέρνησης. Δυστυχώς υπάρχουν πολύ πιο αντιπροσωπευτικές παλινωδίες ή και ήδη διαγραφόμενες ηχηρές αποτυχίες στο πολιτικό «έργο» που ιχνογραφείται στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας. Μερικά παραδείγματα είναι εξαιρετικά εύγλωττα.
• Όλοι π.χ. θυμούνται πως το πρώτο νομοθετικό εύρημα του Γ. Ραγκούση αφορούσε τους συμβασιούχους, μόλις δύο μήνες μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009. Σε πλήρη αντίθεση με τις αθυρόστομες προεκλογικές (Μάιος του 2009) εξαγγελίες των Χάρη Καστανίδη και Ντίνου Ρόβλια, που υπόσχονταν στους συμβασιούχους «λαγούς με πετραχήλια» (μονιμοποιήσεις, αυξημένες μοριοδοτήσεις και δεν συμμαζεύεται), ο Γ. Ραγκούσης όχι μόνον έκλεισε οριστικά τον δρόμο για μονιμοποιήσεις, αλλά και κατάργησε πλήρως την αυξημένη μοριοδότηση λόγω προϋπηρεσίας. Δεν φαίνεται όμως να μπήκε στον κόπο κάποιος από τους συντάκτες που ασχολούνται με το θέμα να του αντιτάξει την εντελώς πρόσφατη απόφαση –δεν έχει ακόμη εκδοθεί αλλά διέρρευσε το αποτέλεσμα της διάσκεψης– της Ολομέλειας του Άρειου Πάγου, η οποία ξανάνοιξε το θέμα της μονιμοποίησης συμβασιούχων. Και έπεται συνέχεια. Ούτε επίσης ευαισθητοποιήθηκαν όταν με τα νέα αυτά νομοθετικά μέτρα Ραγκούση ξανάνοιξε ο φαύλος κύκλος της σύγκρουσης της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή, αφού η κατάργηση της μοριοδότησης λόγω προϋπηρεσίας είναι αντίθετη, όπως καθένας γνωρίζει, με την οδηγία του 1999. Συνελόντι ειπείν ο μεν Γ. Ραγκούσης νομοθέτησε αλλά είναι άλλο ζήτημα αν με τη νομοθεσία του βρήκαν ξανά δουλειά οι γνωστοί δικηγόροι –περιφερόμενοι στα ίδια κανάλια που σήμερα κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν– και οι οποίοι άνοιγαν σαμπάνιες έξω από τον Άρειο Πάγο, όταν ανακοινώθηκε η απόφαση της Ολομέλειας για τους συμβασιούχους.
• Παράδειγμα δεύτερο, ο περιβόητος «Καλλικράτης». Χωρίς καμία πρόνοια ως προς τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους για την τοπική αυτοδιοίκηση, ο Γ. Ραγκούσης έφερε προς ψήφιση τη «νέα αρχιτεκτονική» της αυτοδιοίκησης, τόσο για τον πρώτο όσο και για τον δεύτερο βαθμό. Το όλο οικοδόμημα στηρίζεται στην εφαρμογή του Ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΕΛΛΑΔΑ», ιδίως για ό,τι αφορά τα οικονομικά της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα αποτελέσματα εφαρμογής του «Καλλικράτη» –που μάλιστα η κυβέρνηση επιχειρεί να εφαρμόσει και σε άλλους τομείς της κρατικής δράσης πέραν της αυτοδιοίκησης– είναι ήδη δραματικά. Οι πόροι όλων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι πολύ μειωμένοι (πάνω από 30%) σε σχέση με το 2009, και μάλιστα με νέες κοστοβόρες αρμοδιότητες. Οι δημοτικές επιχειρήσεις καταρρέουν και πολλοί δήμοι αδυνατούν πλέον να τα βγάλουν πέρα, ακόμη και ως προς τις ανελαστικές λειτουργικές τους δαπάνες. Και το Ειδικό Επιχειρησιακό «ΕΛΛΑΔΑ» μένει ως σήμερα ένα περιφερόμενο σχέδιο προεδρικού διατάγματος, γεμάτο αοριστίες, το οποίο ως προς τα οικονομικά παραπέμπει στην έκδοση μελλοντικών υπουργικών αποφάσεων, για τις οποίες τον πρώτο λόγο έχει, φυσικά, το υπουργείο Οικονομικών. Το οποίο, με τα σημερινά δραματικά οικονομικά δεδομένα, μάλλον θʼ αντιτάξει στον Γ. Ραγκούση τη γνωστή ένσταση του Μενίππου από τους «Νεκρικούς Διαλόγους» του Λουκιανού: «Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος». Κατά τʼ άλλα ο Γ. Ραγκούσης θα έχει συνδέσει τʼ όνομά του με τον εκ των δημιουργών του Παρθενώνα αρχιτέκτονα, ενώ οι συνάδελφοί του υπουργοί και, κυρίως, οι επίγονοί του θα χρεωθούν τα ήδη ορατά ερείπια της αυτοδιοίκησης και της αποκέντρωσης.
• Παράδειγμα τρίτο, η αλλαγή του Υπαλληλικού Κώδικα ως προς τις κρίσεις των δημόσιων υπαλλήλων. Με ένα νομοθέτημα, πραγματικό όχημα ισοπεδωτικής λογικής, που ψηφίσθηκε στο όνομα της αξιοκρατίας, άλλαξε άρδην το καθεστώς των κρίσεων των δημόσιων υπαλλήλων. Αλλά το ζήτημα δεν είναι μόνον η απαξίωση κάθε αξιολόγησης της προσωπικότητας και της αποτελεσματικότητας του υπαλλήλου. Το σπουδαιότερο είναι πως μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοσθεί η νέα νομοθεσία, αφού δεν έχουν τελειώσει ούτε καν οι πρώτες κρίσεις της μεταβατικής περιόδου. Δηλαδή κρίσεις τμηματαρχών, διευθυντών και γενικών διευθυντών, που κατά την ίδια αυτή νομοθεσία έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί τον Ιούνιο τον 2010… Ποιος φταίει γιʼ αυτήν την τεράστια καθυστέρηση, που έχει καθηλώσει τη δημόσια διοίκηση; Μα φυσικά όχι ο κ. υπουργός ούτε η προχειρότητα προετοιμασίας του όλου νομοθετήματός του. Φταίνε τα υπηρεσιακά συμβούλια που αργούν και τα οποία δεν είχαν ούτε στοιχειώδη μπούσουλα για το πώς θʼ ασκήσουν τις αρμοδιότητές τους!
• Παράδειγμα τέταρτο, η διοικητική μεταρρύθμιση και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Με τη γνωστή του περισπούδαστη έμφαση ο Γ. Ραγκούσης έκανε σε μεγάλο κανάλι εξαγγελίες προθέσεων για την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας, με στόχο την εμπέδωση της διαφάνειας και την πάταξη της διαφθοράς. Κανείς όμως, και ιδίως οι καλοί συνάδελφοι που έχουν την τύχη να συνεντευξιάζονται μαζί του, δεν τον ρώτησε: Έχει μπει έστω και ένα λιθαράκι στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση μετά το 2009; Γιατί καταρρέει η Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ, η οποία έφερε σε πέρας με επιτυχία την πλήρη απορρόφηση του
Γ΄ ΚΠΣ σχετικά με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση; Γιατί υπολειτουργούν τα ΚΕΠ, ύστερα από μια διαρκή ανοδική πορεία που τα καταξίωσε στη συνείδηση του ταλαίπωρου πολίτη; Και το κυριότερο: Ποια η τύχη του Ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση», το οποίο διαμορφώθηκε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, με κοινοτικούς πόρους πάνω από 600 εκατ. ευρώ; Έχει αξιοποιηθεί έστω και ένα ευρώ μετά το 2009; Ή έχει ήδη καταρρεύσει, θύμα της αφελούς αρχικής άποψης ότι οι πόροι αυτοί μπορούσαν νʼ αξιοποιηθούν στο πλαίσιο εκτέλεσης του «Καλλικράτη»;
Απλά ερωτήματα που, μάλιστα, δεν βρίσκουν απάντηση. Ή, ακόμη χειρότερα, η απάντηση είναι πικρή για την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Παρά τη δυσκολία αυτή όμως, ο Γ. Ραγκούσης, μέσα στην ιδιαίτερη πολιτική μας πραγματικότητα, θυμίζει την περίφημη σκηνή που διηγούνταν στην τέως ΕΣΣΔ για τον πρώτο διδάξαντα τη θεωρία του «ατσαλάκωτου», τον Αναστάζ Μικογιάν: Μια μέρα, υπό έντονη βροχή, τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου προσέρχονταν για συνεδρίαση στο Κρεμλίνο. Όλοι μούσκεμα. Μόνον ο Μικογιάν μπήκε ευθυτενής και στεγνός, και μάλιστα δίχως ομπρέλα. Όταν δε ρωτήθηκε πώς τα κατάφερε, έδωσε την αλήστου μνήμης απάντηση: «Μα πέρασα ανάμεσα από τις σταγόνες»!