Άρχισαν παζάρι για νέο δάνειο 30 δισ. το 2012!
«Αχίλλειος πτέρνα» της κυβέρνησης, την οποία αξιοποιούν κατάλληλα οι Γερμανοί, είναι το ίδιο το Μνημόνιο που υπέγραψε πέρυσι, το οποίο αφήνει ακάλυπτη μια μεγάλη χρηματοδοτική «τρύπα» το 2012, καθώς προβλέπει ότι μόνο τα μισά χρεολύσια του έτους θα χρηματοδοτηθούν από το διεθνές δάνειο των 110 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα, περίπου 27 δισ. ευρώ, θα πρέπει να τα αντλήσει η κυβέρνηση από την αγορά ομολόγων.
Η κυβέρνηση υπολόγιζε ότι θα μπορέσει να βγει στην αγορά το 2012, αλλά ο μηχανισμός ελεγχόμενων χρεοκοπιών από το 2013, που καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Γερμανίας, έχει προ πολλού ανατρέψει αυτόν τον σχεδιασμό, καθώς οι αγορές εκτιμούν (όχι άδικα) ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη υποψήφια για αναδιάρθρωση χρέους το 2013 και έχουν ανεβάσει τις αποδόσεις των ομολόγων μας σε ποσοστά… πιστωτικής κάρτας (22% την Πέμπτη για τα τριετή ομόλογα!).
Ερωτηθείς από το «Π» για το πώς σχεδιάζει να καλύψει αυτήν την «τρύπα» σε περίπτωση που δεν καταφέρει η χώρα να επιστρέψει στην αγορά, ο υπουργός Οικονομικών αρκέσθηκε να πει ότι υπάρχει ο προσωρινός Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF), που μπορεί να λειτουργήσει, όπως είπε, σαν backstop (υποστήριξη). Και να προβλέψει, με αρκετές δόσεις αισιοδοξίας, ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να τον αξιοποιήσει για την κάλυψη της «τρύπας», αφού ήδη εφαρμόζει πρόγραμμα σταθεροποίησης (ο μηχανισμός μπορεί να αγοράσει ομόλογα κρατών με αυστηρούς όρους, όταν δηλαδή εφαρμόζουν σταθεροποιητικό πρόγραμμα, υπό την επιτήρηση του ΔΝΤ, της Κομισιόν και της ΕΚΤ).
«Τηγάνισμα» από τους Γερμανούς
Προφανές είναι, όμως, ότι η αγορά δεν συμμερίζεται αυτήν την αισιοδοξία, όχι μόνο επειδή πολλοί έχουν «ποντάρει» στη χρεοκοπία της Ελλάδας και περιμένουν να κερδίσουν, όπως με απλουστευτικό τρόπο αναφέρεται σε non paper που μοιράσθηκε την Τετάρτη από το ΠΑΣΟΚ στους βουλευτές.
Αν οι «παίκτες» της αγοράς ομολόγων πίστευαν ότι με περίπου αυτόματο τρόπο θα εγκρινόταν ένα νέο δάνειο για την Ελλάδα το 2012 από τον προσωρινό μηχανισμό, δεν θα είχαν λόγους να κερδοσκοπούν άγρια κατά των ομολόγων, αφού και για τον επόμενο χρόνο θα ήταν εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση της χώρας.
Όμως η χρηματοδότηση δεν είναι εξασφαλισμένη. Και τη δυσπιστία αυτή την έχει κορυφώσει η ίδια η γερμανική κυβέρνηση, που με όλες τις δηλώσεις της των τελευταίων ημερών, επίσημες και ανεπίσημες, έχει αφήσει να γίνει αντιληπτό ότι προτιμά, αν η Ελλάδα δεν μπορεί να εφαρμόσει με συνέπεια το άγριο πρόγραμμα λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων, να αφήσει την κυβέρνηση να διαπραγματευθεί με τους πιστωτές μια αναδιάρθρωση του χρέους, που θα περιλαμβάνει τουλάχιστον επιμήκυνση των δανείων, ώστε να μεταφερθούν στο μέλλον τα χρεολύσια του 2012.
Ακόμη χειρότερα, το εθνικιστικό κόμμα της Φινλανδίας, μιας από τις έξι ευρωπαϊκές χώρες με κορυφαία πιστοληπτική αξιολόγηση, διαπραγματεύεται την είσοδό του στη νέα κυβέρνηση μετά τις εκλογές της περασμένης Κυριακής, λέγοντας και μετεκλογικά «όχι» στη διάσωση της Πορτογαλίας. Στις 16 Μαΐου, όπως προέβλεψε ο ηγέτης των εθνικιστών της Φινλανδίας την Τετάρτη, οι υπουργοί Οικονομικών της Eυρωζώνης θα συζητήσουν πολύ διαφορετικές λύσεις για τις χώρες της περιφέρειας. Δηλαδή, να ενισχυθούν με νέα κεφάλαια οι τράπεζες για να αντέξουν αναδιαρθρώσεις χρεών, ώστε να μην κληθούν οι κυβερνήσεις να προσφέρουν νέα δάνεια διάσωσης, που θα επιβαρύνουν τους φορολογουμένους του πλούσιου Βορρά.
Η στάση της Γερμανίας, όπως εκτιμούν αναλυτές, έχει έναν απλό στόχο: να εξασφαλισθούν νέες και πειστικότερες δεσμεύσεις της κυβέρνησης για τη λιτότητα και τις ιδιωτικοποιήσεις, καθώς οι Γερμανοί βλέπουν τη «μεταρρυθμιστική κόπωση» να κυριαρχεί στην κυβέρνηση και τα εσωτερικά συμφέροντα, συνδικαλιστικά και επιχειρηματικά, με τα οποία το ΠΑΣΟΚ έχει ισχυρές διασυνδέσεις, να ετοιμάζονται να τορπιλίσουν τις ιδιωτικοποιήσεις, που θα τους στερήσουν «ζωτικό χώρο». Κατά την πιο «αθώα» εκδοχή, οι Γερμανοί θέλουν συνέπεια από την κυβέρνηση στο Μνημόνιο, κατά την πιο «πονηρή», που βρίσκεται και πιο κοντά στην πραγματικότητα, θέλουν να εξασφαλίσουν ότι θα προχωρήσει ανεμπόδιστα η εκποίηση της μεγάλης δημόσιας περιουσίας της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά (κυρίως γαλλογερμανικά) επιχειρηματικά συμφέροντα που την «ορέγονται».
Ο ιταλός κεντρικός τραπεζίτης Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι το δήλωσε, άλλωστε, απροκάλυπτα την Τρίτη: Η Ελλάδα είναι πλούσια χώρα, με περιουσία που αξίζει περισσότερο από το 100% του ΑΕΠ, και είναι επαρκής για να ξεχρεώσει.
Αρκεί να ληφθεί και να εφαρμοσθεί η απόφαση για τις ιδιωτικοποιήσεις, με υπέρβαση των εσωτερικών πολιτικών αντιστάσεων. Αν ληφθούν αυτές οι αποφάσεις και εφαρμοσθούν, ο Σμάγκι τόνισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να υποστηρίζεται από την Ευρώπη και το ΔΝΤ (δηλαδή θα εγκριθεί το νέο δάνειο των 30 δισ. ευρώ).
Ουσιαστικά, το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στη δεύτερη φάση του Μνημονίου είναι και το πιο ακανθώδες πολιτικά και, όσο δεν το λύνει με τον τρόπο που θέλουν οι επίσημοι πιστωτές μας, τόσο πιο πιεστικά θα επισείουν την απειλή της αναδιάρθρωσης χρέους:
Στην αρχική φάση του Μνημονίου, η κυβέρνηση προχώρησε σε μια «οριζόντια» επίθεση σε μισθούς, συντάξεις, εισοδήματα και δικαιώματα, η οποία ήταν σχετικά εύκολο να προχωρήσει. Τώρα, όμως, καλείται να «αφήσει στο κρύο» τους συνδικαλιστές των μεγάλων ΔΕΚΟ, που ζητείται να θυσιασθούν στον βωμό του χρέους, αλλά και τα διαπλεκόμενα εγχώρια οικονομικά συμφέροντα, που έχουν τα δικά τους συμφέροντα στη δημόσια περιουσία.
Οι Γερμανοί γνωρίζουν καλά ότι σε αυτό το στάδιο θα εκδηλωθούν και οι ισχυρότερες πιέσεις από το εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ για «στοπ» στα μέτρα του Μνημονίου, γιʼ αυτό και απειλούν με αναδιάρθρωση χρέους, ώστε να καμφθούν οι αντιστάσεις, γνωρίζοντας πια ότι με τον χρόνο που κύλησε από τον περασμένο Μάιο το τραπεζικό τους σύστημα μπορεί να αντέξει σήμερα το κόστος της αναδιάρθρωσης.