Ο πίθος των Δαναΐδων

Οι Δαναΐδες, οι κόρες του Δαναού, σκότωσαν τους υποψήφιους συζύγους τους και καταδικάστηκαν από τον Δία να κουβαλάνε στον Άδη νερό σε τρύπιο δοχείο. Έκτοτε ο μύθος του «τετρημένου πίθου» παραπέμπει μεταφορικά στις προσπάθειες εκείνων που ματαιοπονούν… Χαρακτηριστικό σημερινό παράδειγμα αποτελεί η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης: Όλα πάνε κατά διαόλου. Πλήρης αποτυχία σε όλους τους τομείς, καμιά διέξοδος, καμιά προοπτική. Γιʼ αυτό –και παρά τις διαψεύσεις– έρχονται νέα μέτρα, τρισχειρότερα από αυτά που ίσχυσαν μέχρι τώρα. Ταυτόχρονα, όλοι –με πρώτους τους Γερμανούς– μιλούν για αναδιάρθρωση του χρέους, λόγω της αδυναμίας της Ελλάδος να βγει στις αγορές και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της…
Συμπέρασμα πρώτο: Το Μνημόνιο όχι απλώς απέτυχε, αλλά επιδείνωσε δραματικά τα οικονομικά πράγματα της χώρας. Η άθλια και απελπιστική αυτή συνταγή βύθισε τη χώρα στην ύφεση, ενώ παράλληλα αύξησε το χρέος της! Πρόκειται για ιλαροτραγωδία και παραλογισμό, που δικαιώνει τον γνωστό οικονομολόγο Πολ Κρούγκμαν, ο οποίος επισημαίνει ότι «σε περίοδο ύφεσης, η οικονομική “σωφροσύνη” καταλήγει σε παραλογισμό»… Ακριβώς αυτήν την καταστροφική τρέλα βιώνει σήμερα η ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα διαπιστώνει –και βιώνει– την πλήρη ανικανότητα των κυβερνώντων να ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις της συγκυρίας. Συγκεκριμένα, η υστέρηση στα έσοδα επιβεβαιώνει τις καταφανείς αδυναμίες του κρατικού (φοροεισπρακτικού) μηχανισμού, αλλά και την έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη φορολόγηση των εχόντων… Αν στοιχειωδώς αντιμετωπιζόταν το πρόβλημα αυτό, η Ελλάδα θα μπορούσε να μηδενίσει το έλλειμμά της, είπε προσφάτως ο καθηγητής Κώστας Βεργόπουλος, τεκμηριώνοντας με στοιχεία τον ισχυρισμό του:
• Τα έσοδα από την άμεση φορολόγηση φθάνουν στο 6% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), τη στιγμή που ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 12% και των ΗΠΑ 10%. Αυτό το ελλείπον ποσοστό (6%), λέει ο Βεργόπουλος, είναι ικανό να μηδενίσει το έλλειμμα. Αλλά για να συμβεί αυτό, δεν αρκούν οι φλυαρίες και οι πομπώδεις διακηρύξεις. Απαιτείται αυστηρή προσήλωση στον στόχο, πολεμική διάθεση απέναντι στους ολίγους του χρήματος και άρτιος κρατικός μηχανισμός. Δυστυχώς δεν υπάρχει τίποτε από αυτά.
Συμπέρασμα δεύτερο: Εκτός από την παταγώδη αποτυχία του Μνημονίου, επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά και κάτι άλλο. Εκείνο που κάποιοι –λίγοι, είναι η αλήθεια– έλεγαν πεισματικά και συνεχώς εδώ και έναν χρόνο. Ότι ο κ. Γ. Παπανδρέου θα μπορούσε να διαπραγματευθεί και να πετύχει καλύτερους όρους κατά τις συζητήσεις με την Ένωση. Δηλαδή, και ανεκτό επιτόκιο και επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους. Τότε! Προτού αρχίσει η ιλλιγγιώδης άνοδος των spread και μπει η Ελλάδα στην εντατική, δακτυλοδεικτούμενη σε όλη την υφήλιο ως χώρα ουσιαστικώς πτωχευμένη και παράδειγμα προς αποφυγήν.
Απτή απόδειξη ότι κάτι τέτοιο ήταν κατορθωτό αποτελεί το γεγονός ότι η ίδια η Ένωση, βλέποντας ότι το Μνημόνιο οδηγεί στην άβυσσο, έσπευσε στις 25 Μαρτίου να μειώσει λίγο το επιτόκιο και να αυξήσει το χρονικό διάστημα της αποπληρωμής. Τέτοια μορφή ήπιας αναδιάρθρωσης τους χρέους, εξόχως υποστηρικτική της ανάπτυξης, θα μπορούσε να γίνει τότε, «μέσα στη γενική αναμπουμπούλα», παραδέχθηκε από την πλευρά του ο καθηγητής κ. Γκίκας Χαρδούβελης, άνθρωπος του σημιτικού κύκλου και στέλεχος, σήμερα, της Eurobank.
Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και ο περιώνυμος Τζορτζ Σόρος, ο οποίος βρέθηκε προσφάτως στην Ελλάδα και είδε μεταξύ άλλων τον πρωθυπουργό. Ο κ. Σόρος διατύπωσε συγκεκριμένη πρόταση για έξοδο από την κρίση με βάση τα σημερινά επαχθή δεδομένα. Όπερ σημαίνει ότι η πρόταση αυτή, αν είχε υποβληθεί με παρρησία από τον κ. Παπανδρέου στην Ένωση, κατά τις συζητήσεις για το Μνημόνιο, θα ήταν σωτήρια για τη χώρα. Συγκεκριμένα, ο κ. Σόρος είπε τα εξής:
• «Κάποιο είδος ήπιας αναδιαπραγμάτευσης του ελληνικού χρέους με τη συναίνεση των δανειστών θα μπορούσε να βοηθήσει εκ νέου την ανάπτυξη και να προσελκύσει επενδύσεις από το εσωτερικό και το εξωτερικό. Η πιο λογική προσέγγιση θα ήταν η ενορχήστρωση κάποιου είδους ανασχεδιασμού (reprofiling) του χρέους, αποφεύγοντας το κούρεμα και διατηρώντας την ονομαστική αξία των ομολόγων στο 100%, ενώ την ίδια στιγμή θα επεκτεινόταν η διάρκεια αποπληρωμής των ομολόγων περισσότερο από δέκα χρόνια και μειώνοντας τα επιτόκια κοντά στο 3%. Αυτό θα ήταν ευεργετικό για τον ελληνικό λαό και την ελληνική οικονομία και θα απέτρεπε την ανάγκη κεφαλαιοποίησης των δανειστριών τραπεζών. Αυτή είναι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα»…
Ε, λοιπόν, ακριβώς τον πυρήνα της λύσης αυτής υπερασπίζονταν σθεναρά εδώ κι έναν χρόνο λίγοι γραφιάδες (μεταξύ αυτών και η στήλη), την ώρα που η πλειονότης των μήντια και των πολιτικών είχε καταπιεί τη θηριώδη προπαγάνδα, η οποία συνοψιζόταν στο ψευδές και εκβιαστικό τέχνασμα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία»… Και αν έχει νόημα η υπόμνηση αυτή, είναι για δύο λόγους: Πρώτον, πλείστοι όσοι υποστηρικτές του άθλιου αυτού τεχνάσματος διαπιστώνουν σήμερα ότι το Μνημόνιο απέτυχε. Ότι η συνταγή ήταν ολέθρια… Και δεύτερον, παρά το καταθλιπτικό κλίμα, την τρομακτική ανεργία και την εν γένει δραματική κατάσταση, υπάρχουν ακόμη και σήμερα ουκ ολίγοι –όχι απαραιτήτως ψηφοφόροι του κυβερνώντος κόμματος– οι οποίοι έχουν εμπεδώσει την κυβερνητική προπαγάνδα και θεωρούν ότι χάρη στο Μνημόνιο (και το τοκογλυφικό δάνειο των 110 δισ.) η χώρα σώθηκε από τη χρεοκοπία!..
Όμως η Ελλάδα ματαιοπονεί ακολουθώντας τη σημερινή πολιτική. Και αποδιαρθρώνεται πλήρως, καθώς θα ενσκήψει εντός ολίγου η καταιγίδα νέου πακέτου σκληρών μέτρων. Μοιραίο και αναπόφευκτο το επόμενο βήμα: αναδιάρθρωση του χρέους υπό δυσμενείς συνθήκες. Όπερ σημαίνει, κόλαση επʼ άπειρον… Οι πιθανότητες για αναδιάρθρωση «τύπου Σόρος» και για τη σωτήρια ανάπτυξη είναι μικρές ή ανύπαρκτες. Το πιθάρι είναι τρύπιο. Και το μέλλον άνυδρο…