Κατάρρευση – Κάθαρση – Ευκαιρία…
Το πρώτο δίμηνο της φετινής χρονιάς περίμεναν τα δημόσια έσοδα αυξημένα κατά 8,5%. Αντί γι’ αυτό τους προέκυψε μείωση κατά 9,5%!
Έπεσαν έξω κατά 18%! Κι αυτό συνεχίζεται και τον Μάρτιο. Με δύο λόγια… τα έκαναν ρόιδο!
Δεν φταίει η «εφαρμογή» της πολιτικής. Έκαναν λάθη και αστοχίες, αλλά το πρόβλημα ήταν η ίδια η πολιτική του Μνημονίου, όχι ο τρόπος που εφαρμόστηκε.
Τέτοια «περιοριστική» πολιτική του ΔΝΤ δεν εφαρμόστηκε ποτέ διεθνώς χωρίς ταυτόχρονη υποτίμηση (πέρα από την ασήμαντη και αμφιλεγόμενη περίπτωση της Εσθονίας).
Όταν δεν υποκινείται από την υποτίμηση αυτόματος μηχανισμός ανάκαμψης, η ύφεση που προκαλείται λειτουργεί σαν «μαύρη τρύπα». Και απαιτεί συνεχώς νέα, πρόσθετα (περιοριστικά) μέτρα. Κι αυτό προκαλεί βαθύτερη ύφεση. Και το μαρτύριο δεν έχει τέλος…
Μαζί με την πολιτική του Μνημονίου καταρρέει και η ίδια η κυβέρνηση. Και μπροστά της έχει, πλέον, δύο επιλογές:
– Είτε να ζητήσει η ίδια αλλαγή του Μνημονίου, αυτό που ο Σαμαράς λέει εδώ και καιρό. Αλλά αν το κάνει, ομολογεί την πλήρη αποτυχία της. Και δικαιώνει πλήρως τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ουσιαστικά παύει να κυβερνά…
– Είτε να επιχειρήσει ανασχηματισμό για να κερδίσει λίγο χρόνο ακόμα: Αν διώξει τον Παπακωνσταντίνου, ξανά ομολογεί αποτυχία της πολιτικής του. Αν τον κρατήσει, μόνο απογοήτευση δημιουργεί (στους δικούς του).
Ας δούμε τι σημαίνουν αυτά:
– Αν ο πρωθυπουργός κάνει το πρώτο, αν διακηρύξει την πρόθεσή του να αναδιαπραγματευθεί τους όρους του Μνημονίου, τότε είτε θα αναγκαστεί να ζητήσει «συγκυβέρνηση» με τον Αντώνη Σαμαρά είτε θα πάει άμεσως σε εκλογές διεκδικώντας νέα λαϊκή «εντολή» αλλαγής του Μνημονίου.
– Αν κάνει το δεύτερο, δηλαδή ανασχηματισμό, τότε έχει ανάγκη πρόσθετης στήριξης απ’ έξω, να του δώσουν κάποια «χαλάρωση» μέτρων, τουλάχιστον αποφυγή των νέων μέτρων.
Γιατί αν προσπαθήσει να περάσει νέες περικοπές αμέσως, είναι πιθανό να καταρρεύσει η οικονομία, ή να εκραγεί η ίδια η κοινωνία.
Ένα από τα δύο θα γίνει με ολέθρια αποτελέσματα. Ίσως και τα δύο…
Σε κάθε περίπτωση η οικονομική πολιτική πρέπει να αλλάξει.
Κι όσο περνάει ο χρόνος γίνεται και πιο ώριμο να αλλάξει. Και πιο επιτακτικό…
Οι Ιρλανδοί καταψήφισαν την κυβέρνηση που υπέγραψε το δικό τους Μνημόνιο. Κι ας είχε καταφέρει να διασώσει τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές της χώρας. Οι δικοί μας επέβαλαν δυσβάστακτη φορολογία και βύθισαν την Ελλάδα σε ατέλειωτη ύφεση.
Ακόμα, οι Ιρλανδοί δεν πολυενδιαφέρονται για το επιτόκιο δανεισμού τους. Έτσι, παρά το γεγονός ότι εκείνοι δανείστηκαν από την «τρόικα» με υψηλότερο επιτόκιο, δεν τους στοχοποιούν οι αγορές. Εμάς στοχοποιούν, με το «χαμηλότερο επιτόκιο»! Γιατί; Διότι εμείς πάμε για χρεοκοπία. Όχι η Ιρλανδία που διατήρησε χαμηλή φορολογία…
Σήμερα όλοι θεωρούν την Ελλάδα «παράδειγμα» προς αποφυγήν. Οι Πορτογάλοι προσπαθούν να αποφύγουν ένα δικό τους Μνημόνιο, ακριβώς για να «μη γίνουν κι αυτοί όπως η Ελλάδα»!
Η απαλλαγή της Ελλάδας από το Μνημόνιο γίνεται όλο και πιο απαραίτητη, όλο και πιο αναπόφευκτη. Το ερώτημα είναι ποιος θα την κάνει.
– Μπορεί ο Γιώργος Παπανδρέου; Δύσκολο. Πολύ δύσκολο…
– Μπορεί ο Αντώνης Σαμαράς; Αυτή φαίνεται για την ώρα η φυσιολογική λύση. Η ανέξοδη και η ομαλή…
Μόνο που αυτό θα σημαίνει και μείζονα πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα.
Γιατί μαζί με τον Γιώργο Παπανδρέου θα παραμεριστεί κι ολόκληρο το πολιτικό σύστημα της Μεταπολίτευσης. Το οποίο έχει αποσαρθρωθεί από την ίδια την κρίση…
Και με την ανάδειξη του Αντώνη Σαμαρά θα παραμεριστεί ό,τι έχει απομείνει από το «κατεστημένο» της Νέας Δημοκρατίας…
Τον Σαμαρά τον έφερε στην αρχηγία της Νέας Δημοκρατίας η ίδια η κοινωνική βάση μετά τη μεγάλη ήττα της. Και θα τον φέρει στην εξουσία η ίδια η κοινωνία λόγω της πρωτοφανούς κρίσης.
– Στις εσωκομματικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας, ο σκληρός πυρήνας του νεοδημοκρατικού κατεστημένου πόνταρε στην… «κόρη του πατέρα της». Και ηττήθηκε κατά κράτος! Σήμερα η «κόρη» βρίσκεται στα όρια του… στατιστικού λάθους.
– Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ο σκληρός πυρήνας του κατεστημένου της χώρας πόνταρε τα ρέστα του στον Γιώργο Παπανδρέου. Και σήμερα βλέπει τα πάντα να καταρρέουν μαζί του.
Όταν καταρρέουν τα κατεστημένα απελευθερώνεται η δυναμική της κοινωνίας.
Η κρίση είναι κάθαρση ακριβώς γι’ αυτό: γιατί διαλύει τα κατεστημένα.
Ο Σαμαράς υπήρξε εξωσυστημικός. Γι’ αυτό και δεν κουβαλάει τις «αμαρτίες» του συστήματος που καταρρέει.
Αλλά δεν είναι «εξωθεσμικός». Μπορεί να αναδειχθεί ως λύση ομαλά. Γιατί πήρε τις αποστάσεις του από τις πολιτικές που χρεοκόπησαν τη χώρα και παρέμεινε όρθιος. Προσπάθησαν να τον «εξαφανίσουν», αλλά δεν τα κατάφεραν.
Σήμερα συνειδητοποιούμε ότι αν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να τον «εφεύρουμε»…
Η κρίση ως κάθαρση διαλύει τα σάπια κατεστημένα.
Και η κρίση ως ευκαιρία αναδεικνύει σήμερα τον Σαμαρά.
Το αν θα την εκμεταλλευτεί στη συνέχεια, εξαρτάται απολύτως από τον ίδιο.
Ν. Ζ.