Βυζάντιον

Που, μεταξύ μας, την έκανε φτυστή Τζούλια. Δεν ξέρω αν την έκανε και για φτύσιμο, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μου. Σκέφτομαι, γαμώτο, πως συνήθως στις κρίσεις πετάγονται πίδακες με έμπνευση και δημιουργικότητα. Η κρίση θέλει τέχνη για να την ξεπεράσεις. Όμως πού στο διάολο είναι η τέχνη; Πώς είναι δυνατόν να είμαστε τόσο στείροι; Αυτή η κρίση, λοιπόν, δεν αποκάλυψε μόνο τη γύμνια μας. Φώτισε και τη ρηχότητά μας.

Να, τώρα ακούω Nick Cave και Kylie Minogue, το «Where the wild roses grow». Από τα τραγούδια που σε κάνουν να ψάχνεις ένα αεράκι να σε κουνήσει σαν σημαία το φθινόπωρο και να σου ξεπλύνει την ψυχή με μελαγχολία. Και ψάχνω να δω πού είναι οι εμπνευσμένοι καλλιτέχνες, οι καινούργιες νότες, τα έξυπνα δρώμενα και οι καλοί γραφιάδες. Κάπου είναι, κάπου θα τριγυρίζουν στο Γκάζι, αλλά δεν μπορείς να τους δεις. Δεν μπορείς να τους δεις επειδή ακόμα και η δημιουργικότητα στον τόπο αυτό έγινε κτήμα νταβατζήδων. Ποιοι είναι οι άνθρωποι που πήραν στα χέρια τους τον προβολέα; Αμόρφωτοι κατά βάση, πρώην γκόμενοι ή γκόμενες των κατάλληλων ανθρώπων, συνεπείς υπηρέτες κακόγουστων πλουσίων, συμπλεγματικές αδερφές και βουλιμικοί κοκάκηδες. Τώρα ψάξε ανάμεσα σε όλους αυτούς να βρεις την εμπνευσμένη νέα ελληνική δημιουργικότητα. Ίσως την πετύχεις σε κανένα γραφείο να κάνει δημόσιες σχέσεις για τον Παπαϊωάννου. Κι αν τη χλευάσεις, αν της κουνηθείς λίγο παραπάνω, μπορεί να φωνάξει τον Ζαμπίδη να σε δείρει.
•••

Ξέρω ότι γκρινιάζω σαν αδερφή που δεν βρήκε ένα στέρνο για να γείρει, σαν γεροντοκόρη που της φταίει ο κόσμος για τις νευρώσεις της. Ίσως και να ακούγομαι σαν αποτυχημένος που αφορίζει όσα δεν κατάφερε. Όχι, ρε σεις, δεν είναι ακριβώς έτσι. Απλώς είμαι άνθρωπος που προτιμά το παιδί του να γνωρίζει τον Μότσαρτ κι ας αγνοεί τον στρατηγό Μακρυγιάννη. Γι’ αυτό και ομολογώ ότι το έχω πάει στην Tate Modern, αλλά όχι στις Θερμοπύλες. Του έδειξα το Λούβρο, αλλά δεν του είπα κουβέντα για το Χάνι της Γραβιάς. Αφήστε που, για να είμαι ειλικρινής, στα παιδιά μας πρέπει να δείχνουμε την πηγάδα του Μελιγαλά, τον Γράμμο και τη Μακρόνησο. Έτσι, για να καταλάβουν πού έπεσαν σαν κακή ζαριά του Θεού, μήπως και καταφέρουν να φύγουν εγκαίρως.
•••

Εκ των πραγμάτων καταφεύγω, για πολλοστή φορά, στον μοναχικό δρόμο της απόλαυσης ή, τέλος πάντων, στην ψευδαίσθησή της. Τώρα τελευταία έχω κολλήσει με το twitter. Γέρνω (Θεέ μου, ένας τόνος το χωρίζει από το γερνώ) πίσω στην πολυθρόνα και παρακολουθώ να βρέχει εξυπνάδες στη μεγάλη οθόνη του αγαπημένου μου mac. Δεν πρόκειται για ηλιθιότητες – κάθε άλλο. Το twitter είναι ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης όπου όλοι προσπαθούμε να επιδείξουμε το χιούμορ και την ευφυΐα μας προκειμένου να πείσουμε άλλους ανθρώπους να μας ακολουθούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις (καλή ώρα) το αποτέλεσμα είναι γελοίο, αλλά, μεταξύ μας, είναι ένας ωραίος τρόπος για να περάσεις την ώρα σου. Είναι σαν τα χαρτάκια που μαζεύαμε μικροί. Ο όγκος τους δεν είχε καμία πρακτική σημασία στη ζωή σου, πλην όμως ήθελες να τα επιδεικνύεις στους συμμαθητές σου. Έτσι και στο twitter. Χρειάζεσαι ανθρώπους να φτιάξουν τον ψηφιακό ίσκιο σου. Δίνεις και παίρνεις ατάκες, σπανίως είσαι ο εαυτός σου, αλλά το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό. Θα πρότεινα δε στον εκδότη να φτιάξουμε μία (άντε, μισή) σελίδα με τις καλύτερες ατάκες της εβδομάδας στο twitter. Αν μη τι άλλο, το να αφιερώνεις μία σελίδα στη βασιλεία των Ουρανών, αλλά ούτε στήλη στις καλύτερες ατάκες του ποιμνίου, συνιστά αντίφαση, το τίμημα της οποίας ήδη καταβάλλουν τα παραδοσιακά Μέσα. Και νομίζω ότι το κάνουν για δύο λόγους. Πρώτον, δεν μπορούν να αντιληφθούν τις νέες τάσεις. Και, δεύτερον, δεν θέλουμε να παραδεχθούμε ότι η κοινωνία που μας ακολουθούσε αποφάσισε ξαφνικά να μας προσπεράσει.
•••

Τέλος πάντων, δεν θα λύσουμε εδώ τα προβλήματα του Τύπου. Όπως φαίνεται, θα τα λύσει η ζωή ή, για να είμαι ακριβέστερος, ο θάνατος. Χαζεύω, λοιπόν, με τις ώρες μηνύματα για την Κερατέα και την κινητοποίηση των κατοίκων της. Παρακολουθώ καταγγελίες για την αγριότητα της αστυνομικής βίας, τη χρήση χημικών, τις προσαγωγές. Εννοείται ότι πουθενά, στο internet ή στις αφίσες στους δρόμους, δεν βλέπω ούτε σχόλιο για τις μολότοφ και τους εκρηκτικούς μηχανισμούς που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι. Επίσης δεν διακρίνω την παραμικρή ένσταση για τα μπάζα που μπαίνουν στον δρόμο και διακόπτουν την κυκλοφορία των οχημάτων. Και ξαφνικά διαπιστώνω ότι όποιος φωνάζει περισσότερο μπορεί να διεκδικήσει από την κοινωνία και το αίσθημα του δικαίου. Τι στ’ αλήθεια συμβαίνει στην Κερατέα; Αυτό που θα συνέβαινε οπουδήποτε: Οι κάτοικοι δεν θέλουν τα σκουπίδια στην περιοχή τους, αρνούμενοι να αποδεχθούν αποφάσεις που είναι καθ’ όλα νόμιμες. Κάπως έτσι, παίρνουμε κάτι από τη φιλολογία της κρίσης, το επενδύουμε με αντίσταση στη διαπλοκή και στο κράτος (που είναι και της μόδας) και λέμε ότι αγωνιζόμαστε για τη ζωή και το περιβάλλον. Ταυτοχρόνως δεν λέμε για τα δικά μας αυθαίρετα, προσεγγίζουμε την έννοια της νομιμότητας με τον τρόπο που μας βολεύει και υιοθετούμε το ίδιο επιχείρημα με αυτούς που σου ζητούν να πάρεις τον μετανάστη στο σπίτι σου: Θα ήθελες τα σκουπίδια στην περιοχή σου; Όχι, αλλά εγώ μένω στα βόρεια προάστια της Αθήνας, όπου δεν υπάρχει χώρος για ΧΥΤΑ.
•••

Οι κάτοικοι της Κερατέας (και ο μεγάλος όγκος των Αθηναίων που διατηρεί συμφέροντα στα Μεσόγεια) είναι λογικό να αντιδρούν, πιστεύοντας ότι θα υποβαθμιστεί η ζωή τους. Παραλλήλως δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τις παράνομες χωματερές που λειτουργούν στην περιοχή τους. Επίσης υποστηρίζουν ότι δικαιούνται να οχυρώνονται στο γαλατικό χωριό τους περιμένοντας τον Αστερίξ. Όμως ειλικρινά, αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι για ποιο λόγο οι τύποι που τα σπάνε στο κέντρο της Αθήνας είναι κουκουλοφόροι, αλλά αυτοί που πετάνε μολότοφ στην Κερατέα είναι κάτοικοι σε κατάσταση άμυνας μπροστά στην υποτιθέμενη αυθαιρεσία του εργολάβου. Σήμερα ακούω για τους κατοίκους που συμβολίζουν, λέει, την αντίσταση μιας χώρας στο Μνημόνιο. Όταν όμως γεμίσουμε σκουπίδια, θα κατηγορούν το κράτος. Κι εσείς φανταστείτε να είχαν εισακουστεί οι φωνές των κατοίκων των Σπάτων και το αεροδρόμιο να παρέμενε ακόμα στο Ελληνικό…
•••

Όμως το Ελληνικό ελευθερώθηκε σαν την Κρήτη που τραγουδούσε κάποτε η Μούσχουρη και τώρα περιμένει την αξιοποίησή του με τρόπο που, πιστέψτε με, θα δυσαρεστήσει τους εγχώριους κατασκευαστές. Και για να παρηγορηθούν αυτοί, θα τους δοθεί πρόσβαση στο φιλόδοξο σχέδιο για την κατασκευή 700.000 εξοχικών κατοικιών σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος. Δεν ξέρω αν αυτήν τη στιγμή που διαβάζετε τούτες τις γραμμές έχει σημειωθεί η διαρροή οργής από τον αντιδραστήρα της Τίνας, αλλά θα ήθελα να σας επιστήσω την προσοχή σε μια είδηση που ίσως δεν προσέξατε. Ο Παπακωνσταντίνου συμφώνησε και ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε σχέδιο σύμφωνα με το οποίο τα επόμενα χρόνια θα διατεθούν προς τις ευρωπαϊκές αγορές 700.000 εξοχικές κατοικίες σε προνομιακές περιοχές της χώρας. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ένα ελκυστικό σχέδιο που, αν μη τι άλλο, αναβαθμίζει και το πεπρωμένο μας. Δεν είμαστε, απλώς, οι κακοί σερβιτόροι της Ευρώπης, μπορούμε πλέον να γίνουμε και οι ζουμερές καμαριέρες της. Σοβαρολογώ. Θα ήταν ενδιαφέρον αν μεγάλες περιοχές της χώρας αποκτούσαν τις υποδομές για να φιλοξενήσουν ευρωπαίους συνταξιούχους που έρχονται για να πεθάνουν εδώ, μαζί με μας. Αυτοί θα πεθάνουν υπό καλύτερες συνθήκες, αλλά, τέλος πάντων, όλοι κάτω από την ίδια γη θα λιώσουμε. Μου εξηγούν ότι το περιβαλλοντικό σκάνδαλο είναι τόσο μεγάλο, που συγκρίνεται μόνο με τη ρύθμιση περί αντιπαροχής που σακάτεψε τις πόλεις μας. Με δυο λόγια, οι συντελεστές δόμησης θα είναι τόσο υψηλοί, που ουσιαστικά θα μπαζωθούν ελκυστικές ακτογραμμές. Στο τέλος, οι υποβαθμισμένες περιοχές με καινούργιες κατοικίες θα διατεθούν στους ιθαγενείς σε χαμηλές τιμές. Ασφαλώς θα έχει ανασάνει ο κατασκευαστικός κλάδος, πνίγοντας όμως τις ωραιότερες περιοχές της χώρας. Τι ντροπή…
•••

Το μόνο θετικό της εβδομάδας είναι το νομοσχέδιο που μας καθιστά όλους δυνάμει δωρητές οργάνων. Και τώρα φανταστείτε τι μας έχει δωρίσει ήδη ο Πάγκαλος.