Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1Οι κ. Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου (που σκαμπάζουν περισσότερο από οικονομικά… όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών) προβλέπουν ότι η χώρα μας θα επανέλθει το 2012 στις διεθνείς αγορές για δανεισμό με ευνοϊκούς όρους. Και μάλιστα το θεωρούν βέβαιο. Και φυσικό είναι να λαβαίνουν πρωτοβουλίες για να ανακτήσει η ελληνική οικονομία τη φερεγγυότητά της. Όμως πολύ καλά γνωρίζουν ότι τα κράτη που διαθέτουν οικονομίες σε ύφεση, με δημοσιονομικές ανισορροπίες, με μηδαμινές επενδύσεις στην πραγματική οικονομία και με υψηλό δημόσιο χρέος, δύσκολα ελεγχόμενο, είναι δύσκολο να μπορέσουν να ανακτήσουν τη φερεγγυότητά τους. Η αξιοπιστία μιας οικονομίας δεν χτίζεται με προθέσεις και αισιόδοξες δηλώσεις. Οικοδομείται με βάση τις επιδόσεις σε νευραλγικούς τομείς, που προμηνύουν άμεσες ευνοϊκές εξελίξεις. Και τελικά η αξιοπιστία συναρτάται ευθέως με τη σωστή ή μη οικονομική πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση. Και καθρέφτης όλων αυτών είναι το ύψος των spreads και η διαφορά τους από αυτά που ισχύουν για τις άλλες χώρες. Ο κ. πρωθυπουργός πρέπει να συνηθίσει να διαβάζει σωστά τα spreads των ελληνικών ομολόγων. Εκεί θα μπορεί να κρίνει αν βαδίζει σωστά και αν προωθεί την επανάκτηση της αξιοπιστίας της οικονομίας μας και όχι από τις φιλόφρονες δηλώσεις αξιωματούχων των διεθνών οργανισμών. Δυστυχώς η μοντέρνα οικονομία εφαρμόζει σε όλα «μοντέρνους» τρόπους για να ελέγχει τις οικονομικές δραστηριότητες. Τρόπους καθόλου καθαρούς. Και αυτό είναι που μας ανησυχεί. Με μεγάλη μας λύπη επισημαίνουμε αυτήν την άθλια πραγματικότητα.
2Ας δούμε όμως και τις προβλέψεις για τις ισχυρές οικονομίες (ΗΠΑ και Ευρωζώνη). Οι επενδύσεις στην πραγματική οικονομία τη φετινή χρονιά θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 2-2,5% στην Ευρωζώνη και κατά 8-9% στις ΗΠΑ. Για την ιαπωνική οικονομία όλες οι προβλέψεις έχουν πλέον ανατραπεί, μετά τον καταστρεπτικό σεισμό των 8,9 Ρίχτερ, το τσουνάμι, το σοβαρό πυρηνικό ατύχημα και τις απροσδιόριστες ακόμα αρνητικές επιπτώσεις των γεγονότων αυτών στην οικονομία. Όσον αφορά την αύξηση του ΑΕΠ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην πρόσφατη έκθεσή της προβλέπει αύξηση κατά 1,5% για τη φετινή χρονιά αλλά και για τις επόμενες δύο χρονιές (2012 και 2013), δηλαδή αναπτυξιακή στασιμότητα για μια τριετία, τροποποιώντας παλαιότερες ευνοϊκότερες προβλέψεις της. Ενώ η FED για την ίδια χρονική περίοδο (2011 – 2013) δίνει μέσο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για τις ΗΠΑ κατά 2,8% ετησίως. Για την ανεργία η ΕΚΤ προβλέπει 10% για φέτος, με ελάχιστη μείωση στο 9,6% για την επόμενη χρονιά, ενώ η FED υπολογίζει σε σημαντική υποχώρηση στο 7,9% από το σημερινό 9,6%. Και διαπιστώνει σταθερές τάσεις μείωσης της ανεργίας στις ΗΠΑ κατά τα επόμενα χρόνια. Η αναθεώρηση των προβλέψεων επί το δυσμενέστερο για την Ευρωζώνη από την ΕΚΤ δικαιολογείται πλήρως από τα σημαντικά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χώρες του ευρωζωνικού Νότου, τα οποία επιδεινώνονται δυστυχώς, χωρίς προοπτική αναστροφής της κατάστασης αυτής.
3Τα πιεστικά φορολογικά μέτρα «τροϊκανικής» έμπνευσης και υπαγόρευσης που εφάρμοσε ο υπουργός Οικονομικών, άρχισαν να «αποδίδουν» τους ξινούς καρπούς τους. Οι αρνητικές επιπτώσεις καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας. Τα φορολογικά έσοδα μειώνονται, ο πληθωρισμός ανεβαίνει, η ενεργός ζήτηση συρρικνώνεται, η ανεργία μεγαλώνει καθώς πληθαίνουν τα λουκέτα κυρίως στον κύκλο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συνεχώς συρρικνώνεται. Ασφυξία για τα δημόσια έσοδα, για τα εισοδήματα των μισθοσυντήρητων και των μικρομεσαίων επιτηδευματιών και για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται συνεχώς και τίποτε δεν προδικάζει τη βελτίωσή της. Για παράδειγμα, τα ποσοστά ασυνέπειας (επισφάλειες) έχουν αυξηθεί σε όλους σχεδόν τους φορείς που μετέχουν στις συναλλαγές. Το κράτος δεν εξοφλεί πλέον τις υποχρεώσεις του στους προμηθευτές του, τα νοικοκυριά καθυστερούν την τακτοποίηση των υποχρεώσεών τους στις τράπεζες (10% και άνω οι επισφάλειες), το ίδιο και οι επιχειρήσεις. Σύμφωνα με μελέτη της ICAP, το ποσοστό ασυνέπειας (επισφάλειες) στις επιχειρήσεις έφτασε το 2010 στο 6,1% έναντι 4,6% το 2009. Και για φέτος υπολογίζεται στο 8% τουλάχιστον. Οι επισφάλειες των επιχειρήσεων είναι πρόδρομο στοιχείο για «λουκέτα» και ανεργία. Εκεί στο ΥΠΟΙΚ μάς ακούνε;