Νησιά στο σφυρί και τιτλοποιήσεις εσόδων!
Σύμφωνα με τα στοιχεία πίνακα που περιλαμβάνεται στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης της Ελλάδας από το ΔΝΤ, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που συμφώνησε με την Ά. Μέρκελ ο πρωθυπουργός, με αντάλλαγμα διευκολύνσεις για να αποφύγει η χώρα τη χρεοκοπία μέχρι το τέλος του 2012, είναι το μεγαλύτερο στην παγκόσμια Ιστορία, με εξαίρεση αυτό που εφάρμοσε η Ουγγαρία μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, το οποίο βεβαίως δεν μπορεί να αποτελέσει μέτρο σύγκρισης, αφού ολόκληρη η οικονομία της χώρας ήταν τότε υπό δημόσιο έλεγχο.
Με επιδιωκόμενα συνολικά έσοδα που φθάνουν το 20% του ΑΕΠ, η Ελλάδα ξεπερνά σε φιλοδοξία στόχων την Αργεντινή (12% του ΑΕΠ απέδωσε το ξεπούλημα περιουσίας στη χώρα, πριν από τη χρεοκοπία της), το Περού (12,8%) και συναγωνίζεται ευθέως την πρώην κομμουνιστική Εσθονία (20,3%), χωρίς να έχει μεγάλη απόσταση και από την πρώην κομμουνιστική Ουγγαρία, που συγκέντρωσε έσοδα ίσαμε το 32% του ΑΕΠ της, περνώντας από τον «υπαρκτό» στον καπιταλισμό. Πρόκειται, δηλαδή, για το μεγαλύτερο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που θα έχει εφαρμοσθεί ποτέ σε μη κομμουνιστική χώρα!
Για το μεγάλο «πάρτι» ιδιωτικών συμφερόντων που θα στηθεί στη δημόσια περιουσία τα επόμενα χρόνια, κλειδί θα είναι η νομοθετική ρύθμιση που εισηγήθηκε την περασμένη Κυριακή ο Χάρης Παμπούκης, με την οποία ανοίγει ο δρόμος για το «βελούδινο», όπως εκτιμά η κυβέρνηση, πέρασμα ακόμη και πολιτικά «ευαίσθητων» στοιχείων της δημόσιας περιουσίας, όπως τα ουκ ολίγα νησιά που έχει στο χαρτοφυλάκιό της η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, σε χέρια ιδιωτών, με το Δημόσιο να κρατά ένα «φύλλο συκής», αφού τυπικά η ιδιοκτησία της γης δεν θα έχει αλλάξει χέρια.
Για να γίνει αυτό, ο νομομαθής κ. Παμπούκης εισηγείται να αλλάξει ο Αστικός Κώδικας, ώστε να καθιερωθεί ο θεσμός της επιφάνειας: Με αυτόν, η γη θα παραμένει τυπικά στην ιδιοκτησία του Δημοσίου και ο ιδιώτης επενδυτής θα έχει εμπράγματα δικαιώματα για τα κτίσματα που θα δημιουργήσει πάνω στη δημόσια γη. Δηλαδή, ένα νησί θα ανήκει τυπικά στο Δημόσιο, αλλά τα πλήρη εμπράγματα δικαιώματα σε μια τουριστική εγκατάσταση που θα δημιουργηθεί θα ανήκουν στον ιδιώτη επενδυτή.
«Φιμώνοντας» τις αντιδράσεις…
Όπως εξηγεί σε επιστολή που είχε στείλει το 2003 στην «Καθημερινή» ο Στρατής Στρατήγης, ο νομικός και πολιτικός που είχε μελετήσει από το 1980 την εισαγωγή του θεσμού της επιφάνειας, αλλά το έργο του μπήκε στο αρχείο από τις κυβερνήσεις Παπανδρέου της δεκαετίας του ’80 και δεν τόλμησε να το εφαρμόσει ούτε η κυβέρνηση Σημίτη το 2003, με τον θεσμό της επιφάνειας παρακάμπτονται βολικά οι αντιδράσεις στο ξεπούλημα «ευαίσθητης» δημόσιας περιουσίας.
«H επαναφορά του θεσμού της Eπιφάνειας», έγραφε απευθυνόμενος στην «Καθημερινή» το 2003 ο κ. Στρατήγης, «προκειμένου περί εκτάσεων του Δημοσίου, ή νομικών προσώπων του Δημοσίου υπό την ευρεία έννοια που δίδει το Aρθρ. 101 (1β) του N. 2238/94 του Kώδικα Φορολογίας Eισοδήματος, έχει ένα σημαντικότατο πολιτικό πλεονέκτημα για την αντιμετώπιση της διαμαρτυρίας πολιτών και θιγομένων. Δεν “ξεπουλιέται” η δημόσια γη. Mε τη δημιουργία δικαιώματος “επιφάνειας” ο κύριος του εδάφους συνεχίζει να παραμένει ιδιοκτήτης του, αλλά συγχρόνως δεν παρακωλύεται η οικονομική αξιοποίηση εκτάσεων ή ακινήτων, που δεν θα έπρεπε να εκποιηθούν για πολιτικούς λόγους ή δεν μπορούν να εκποιηθούν εκ του νόμου (όπως επί απαλλοτριωθέντων) ή από όρους (όπως σε κληροδοτήματα υπέρ κοινωφελών σκοπών)».
Με τον θεσμό της επιφάνειας, φαινομενικά όλοι θα είναι κερδισμένοι, στην πραγματικότητα όμως το Δημόσιο θα εισπράξει έσοδα μικρού ύψους, για παραχώρηση εκμετάλλευσης εκτάσεων αμύθητης αξίας.
Ο λόγος στις τράπεζες…
Ο θεσμός της επιφάνειας προσφέρεται κατ’ εξοχήν για χρηματοοικονομικά παιχνίδια με μεγάλα οφέλη από τις ισχυρές διεθνείς τράπεζες, γι’ αυτό και λέγεται ότι δείχνουν ενδιαφέρον ήδη τράπεζες όπως η αμερικανική Goldman Sachs και η γερμανική Deutsche Bank. Τα εμπράγματα δικαιώματα των επενδυτών μπορούν να γίνουν ενέχυρο για δανεισμό από τράπεζες. Επιπλέον, υπάρχουν ήδη πολλές σκέψεις για δημιουργία εταιρειών ειδικού σκοπού από το Δημόσιο, στις οποίες θα περνούν τα δικαιώματα επιφάνειας που θα διατίθενται στους ιδιώτες, ώστε να μπορούν οι τράπεζες να υπολογίζουν τα μελλοντικά έσοδα και να τα προεξοφλούν στο Δημόσιο με τιτλοποιήσεις, όπως αυτές που είχαν γίνει στο παρελθόν με άλλες κατηγορίες κρατικών εσόδων.