Είμαστε στο τσακ να διαλυθούμε…

// Mπορεί να απουσιάζετε από την τηλεόραση, αλλά στο θέατρο σπάτε ταμεία.

«Δεν απουσιάζω από την τηλεόραση, καθώς τρεις σειρές μου, το “Καφέ της Χαράς”, το “Κωνσταντίνου και Ελένης” και το “Δεληγιάννειο παρθεναγωγείο”, παίζονται καθημερινά στον ΑΝΤ-1. Μάλιστα, αυτήν την περίοδο γράφω μια νέα σειρά για το κανάλι. Αλλά αυτήν την απουσία την επιδίωξα γιατί έπρεπε να κάνω το επόμενο βήμα στο θέατρο. Η παράσταση “Γηραιά ηθοποιός χάνει τον έλεγχο” εδώ και δυο μήνες στο Αμφιθέατρο του Αθήνα 9,84, μέσα στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, δεν έχει καρέκλα άδεια. Και εδώ θέλω να σας αποκαλύψω κάτι. Ακούω ότι σ’ αυτόν τον πολύπαθο ραδιοφωνικό σταθμό της Αθήνας έχουν γίνει τρομερές καταχρήσεις. Διορισμοί ημετέρων και εκατοντάδες βολεμένοι που τα πήραν χοντρά. Και εγώ ξέρετε γιατί χαίρομαι; Γιατί όταν τους ζήτησα να μου νοικιάσουν τη θεατρική στέγη μου έβαλαν μίσθωμα πολύ υψηλότερο από αυτό που νοικιάζουν τα μεγάλα θέατρα στην Αθήνα, γιατί ήξεραν ότι το ήθελα πολύ και δεν έβρισκα άλλη στέγη. Και αυτό είναι σκάνδαλο. Ναι, έχασα πολλά λεφτά, αλλά αισθάνομαι ότι δεν είμαι μέλος αυτής της απάτης και της διαφθοράς. Ότι δεν είμαι στην παρεούλα τους».

// Έχετε μια τάση να χάνετε λεφτά…

«Μιλάς για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας… Σκηνοθέτησα τον “Βαφτιστικό” με 40 ρόλους -μόνο τους καφέδες 2 μηνών που πλήρωσα στις πρόβες φτάνει… (γελάει)-, η επιτυχία ήταν μεγάλη και οι αρμόδιοι του θεάτρου πήραν τα λεφτά από τη δική μας παράσταση για να καλύψουν, να μπαλώσουν τα χρωστούμενα από παλαιότερες αποτυχίες. Είμαστε τόσα άτομα απλήρωτοι. Τους λέμε ότι είστε απαράδεκτοι, αλλά μας λένε ότι έχουν άδεια ταμεία… Δεν βαριέσαι, την υγεία μας να έχουμε. Δεν είδες τι έγινε σε τριάντα λεπτά στην Ιαπωνία. Μια πόλη αγνοείται…».

// Ανείπωτη φυσική καταστροφή. Πόσο έχουμε βιάσει τη φύση για να μας εκδικείται;

«Τι να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας; Έχουμε καταστρέψει τον πλανήτη που μας φιλοξενεί, τον έχουμε κακοποιήσει από την απληστία. Αλλά και να αναλογίζεται κάθε φορά πόσο μικροί είμαστε
απέναντι στο μεγαλείο του Θεού και της φύσης. Είμαστε απειροελάχιστα μόρια μπροστά στο μεγαλείο του σύμπαντος».

// Από αυτές τις καταστροφές, τι μαθήματα πρέπει να πάρει ο
άνθρωπος;

«Γινόμαστε πρόσκαιρα σοφοί, αλλά πολύ γρήγορα επανερχόμαστε στα καθημερινά και τα πεζά της ανθρώπινης φύσης… Ωστόσο, αυτή η τάση του ανθρώπου να ξεχνά έχει μια λογική, γιατί αλλιώς αν καταλάβαινε το πόσο μικρός είναι δεν θα μπορούσε να συνεχίσει και θα το έβαζε κάτω. Απλά το πυρηνικό εργοστάσιο στην Ιαπωνία μας μοιάζει μακρινό, αλλά έχουμε και ένα στη Βουλγαρία, στη διπλανή μας πόρτα, και η Ελλάδα είναι σεισμογενής περιοχή. Υπάρχει ένα θέμα στη φυλή μας. Ενώ έχουμε πολλά καλά, δεν έχουμε αυξημένη παγκόσμια συνείδηση. Λέμε “μακριά από εμάς και ό,τι θέλει ας γίνει”. Πρέπει να συναισθανθούμε ότι είμαστε μέλη αυτής της μεγάλης κοινότητας».

// Μα, όταν υπάρχουν συνέπειες στο περιβάλλον, υπάρχουν και στην οικονομία. Εξ ου και οι
μετανάστες στη χώρα μας…

«Εκεί είναι πιο σύνθετο το πρόβλημα, γιατί οι πρόσφυγες είναι αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης του τρίτου κόσμου από τις ανεπτυγμένες χώρες που τους έφτασαν στα όρια της εξαθλίωσης. Φταίει πολύ ο δυτικός κόσμος για αυτή τη μετανάστευση. Αλλά στην Ελλάδα αντιμετωπίζουμε τους μετανάστες σαν άλλη φυλή, σαν να είναι από τον Άρη. Έτσι επουλώνουμε το φόβο μας. Γιατί ο Έλληνας ξέρει ότι μπορεί και αυτός να γίνει ξανά μετανάστης, αν δεν έχει γίνει ήδη. Έχει οξυνθεί το προσωπικό δράμα των Ελλήνων από την ανεργία. 1.500.000 άνεργοι Έλληνες. Το πρόβλημα δουλειάς κορυφώνεται στο μέσο Έλληνα. Φοβάμαι ότι στους 1.500.000 ανέργους οι εκατό χιλιάδες είναι από το δικό μου χώρο. Των ηθοποιών και του τεχνικού προσωπικού που δουλεύει για τη δημιουργία σειρών στην τηλεόραση».

// Γιατί τα κανάλια επενδύουν σε ριάλιτι και παίζουν σ’ επανάληψη αγαπημένες σειρές από το παρελθόν;

«Και θα συνεχίζουν να επενδύουν σε ριάλιτι. Το δηλώνουν με ψυχραιμία και θράσος. Όταν παράγοντες των καναλιών εντάσσουν τον εαυτό τους μέσα σε ριάλιτι, γιατί τα προγράμματα αυτά πουλάνε, ενώ αυτοί γίνονται μέρος της κατανάλωσης, της επικρατούσας αισθητικής και της συγκεκριμένης νοοτροπίας που ονειρεύεται πρόσκαιρα είδωλα αλλά αγοραία, τότε υπάρχει ελπίδα; Εγώ έχω μια φιλοσοφία στο επάγγελμά μου και στη ζωή. Τα φο μπιζού μπορεί να επιτελούν μια αποστολή, αυτήν της διασκέδασης, και να το κάνουν ικανοποιητικά. Το άσχημο είναι όταν τα φο μπιζού πιστέψουν ότι είναι πολύτιμοι λίθοι. Η σύγχυση αυτή είναι επίφοβη!».

// Αυτό το συμπέρασμα το έχετε βγάλει μετά από 20 χρόνια τηλεόρασης;

«Η τηλεόραση, αν δεν ξέρεις να τη χειριστείς, μπορεί να σε καταστρέψει. Δεν θα με δείτε λοιπόν να ξεκατινιάζομαι στην τηλεόραση. Γιατί δυστυχώς και στις ενημερωτικές εκπομπές και στις ψυχαγωγικές υπάρχουν άνθρωποι που αυτοξεκατινιάζονται. Είναι τραγικό, αλλά σε αυτές τις δύσκολες εποχές που περνάμε, αντί να μειώνεται η αλαζονεία και η υπέρμετρη εγωπάθεια και να κυριαρχεί η σεμνότητα, γίνεται το αντίθετο. Και αυτός είναι κακός οδηγός ζωής. Χρειάζεται συνοχή και να στηρίξει ο ένας τον άλλο. Χρειάζονται φρόνιμοι άνθρωποι και όχι ψώνια. Δεν είναι κατάλληλη στιγμή για ψώνια. Ποτέ δεν ήταν, αλλά πόσο μάλλον τώρα».

// Υπάρχει πληθωρισμός στη θεατρική τέχνη;

«Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 200 παραστάσεις στην Αθήνα. Αλλά εγώ προτιμώ να υπάρχει πληθωρισμός στα θέατρα από το να υπάρχει πληθώρα από ριάλιτι! Και ας μην είναι το αποτέλεσμα καλό… Καλλιτεχνικά εννοώ. Αυτό που μετρά είναι η δημιουργία και δημιουργία στα ριάλιτι δεν υπάρχει… Η απαξίωση της ελληνικής μυθοπλασίας σημαίνει και απαξίωση της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας».

// Ελληνικό έργο υπάρχει σήμερα;

«Όχι, και αυτό είναι απαραίτητο για τον πολιτισμό μας, για τη συνέχειά μας. Δεν μπορούμε να πορευόμαστε με την αίγλη του παρελθόντος. Ούτε μπορούμε να γράφουμε θεατρικά έργα πάνω στα τηλεοπτικά πρότυπα. Θα μου ήταν πολύ εύκολο να γράψω μια θεατρική φάρσα, στο πρότυπο των τηλεοπτικών κωμικών σειρών που έχω γράψει, αλλά θα πλήρωνα το τίμημα της ευκολίας. Ήθελα να γράψω κάτι διαφορετικό. Και κάτι ακόμη. Το επόμενο θεατρικό έργο που θα γράψω θα είναι για αυτά που περνάνε οι Έλληνες σήμερα. Έχουμε υποχρέωση οι θεατρικοί συγγραφείς να ταυτιστούμε με τα πραγματικά προβλήματα του κόσμου. Η φυσική καταστροφή λέγεται ότι θα κοστίσει οικονομικά στην Ιαπωνία γύρω στα 200 δισ. ευρώ. Όσο το χρέος στην Ελλάδα. Το οδυνηρό είναι ότι δημιουργήσαμε εμείς οι ίδιοι την καταστροφή μας. Ζούσαμε τόσα χρόνια σε μια εικονική αποχαύνωση με τη δαμόκλειο σπάθη από πάνω μας και σε μια εικονική ευμάρεια. Έχουμε γίνει πλέον σκλάβοι των ξένων. Και το έργο που ανεβάζω στο Γκάζι μιλά και πολιτικά. Γιατί όταν μιλάς σήμερα για αυτοθυσία, για λύτρωση, για ανθρώπινες σχέσεις είναι σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Και είναι μια μεγάλη επιτυχία για μένα θεατρική όταν από πίσω μου δεν υπάρχει κανένα κανάλι να με στηρίξει -όπως το ALTER, το STAR που δραστηριοποιούνται στο χώρο του θεάτρου».

// Στην ΕΡΤ θα προτείνατε μια νέα σειρά;

«Αν πας να προτείνεις τώρα μια νέα σειρά στην ΕΡΤ, θα πέσουν να σε φάνε. Το αποκορύφωμα του παραγοντισμού».

// Το «Νησί» σάς άρεσε ως παραγωγή;

«Πάρα πολύ. Η τέχνη στην τηλεόραση. Αλλά η φωτεινή εξαίρεση του “Νησιού” δεν θα ξαναγίνει. Όταν πας να αναφέρεις το “Νησί” ως παράδειγμα σε στελέχη καναλιών σου απαντάνε ότι χάθηκαν πολλά λεφτά και ξεχνάνε την κουλτούρα».

// Όταν είστε ερωτευμένος δημιουργείτε καλύτερα;

«Ο έρωτας είναι τεράστια πηγή έμπνευσης αλλά και η έλλειψη του έρωτα μπορεί να σε κάνει να γράψεις…».

// Διδάσκετε σε σχολή θεάτρου…

«Σε ιδιωτική σχολή. Και με όρο. Δέκα παιδιά στην τάξη. Η αμοιβή ούτε που με ένοιαξε. Αλλά το να κάνω μάθημα σε ένα εργοστάσιο παραγωγής άνεργων ηθοποιών δεν είναι κάτι που με νοιάζει. Θέλω δέκα μαθητές που θα έχουν κέρδος από τη μεταξύ μας σχέση. Αυτό σημαίνει δάσκαλος. Ο δάσκαλος πρέπει να ανακαλύπτει ταλέντα. Αυτό έκανα πάντα μέσα από τις σειρές μου αλλά και στο θέατρο ως θιασάρχης. Θέλω να είμαι υπεύθυνος για αυτά τα παιδιά και υπερήφανος».

// Ο Έλληνας τι πρέπει να κάνει τώρα που τα πράγματα δυσκόλεψαν;

«Πρέπει να αλλάξει τη νοοτροπία του. Ας το αποδεχθούμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε τόσο πλούσιοι όπως στο παρελθόν. Αυτό που ζούσαμε ήταν ένας ψεύτικος πλούτος. Από εκεί και πέρα, η κυβέρνηση δεν πρέπει να φέρει στα όριά τους τους πολίτες. Γιατί είμαστε στο τσακ για να διαλυθούμε…».