Δεν άντεξε άλλο την απομόνωση και τα βρόντηξε

Απ’ την πρώτη στιγμή της τοποθέτησής του στη θέση του γενικού γραμματέα, με επιλογή και απόφαση του Γ. Παπανδρέου, ποτέ υπουργός και γενικός γραμματέας δεν συνεργάστηκαν αρμονικά. Στην πραγματικότητα ο Γ. Παπακωνσταντίνου δεν ήθελε τον Δημ. Γεωργακόπουλο. Ελάχιστα συνεργάζονταν. Τον είχε τοποθετήσει αν όχι στο «ψυγείο», πάντως στο περιθώριο. Το «παιχνίδι» το έκανε με άλλα στελέχη του υπουργείου ο «τσάρος».

Έτσι δεν επέτρεπε στην πράξη στον γ.γ. ούτε την άσκηση των καθηκόντων που του είχε προσδιορίσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, δηλαδή τον έλεγχο των δημοσίων εσόδων.

Σύμφωνα μάλιστα με ορισμένες πληροφορίες, σε κάποιες περιόδους της «αναγκαστικής» τους συμβίωσης δεν αντάλλασσαν ούτε καλημέρα!

Αποτέλεσμα, ο Δημ. Γεωργακόπουλος, ο οποίος δεν σηκώνει και μύγα στο σπαθί του, είχε αποστείλει ήδη απ’ τον περασμένο Σεπτέμβρη επιστολές και στη Ρεγγίνα Βάρτζελη και στον ίδιο τον Γ. Παπανδρέου. Τους εξέθετε την κατάσταση και έθετε την παραίτησή του στη διάθεση του πρωθυπουργού.

Τότε δεν παραιτήθηκε. Το έκανε τώρα, ύστερα από απαίτηση του Παπακωνσταντίνου κι αφού η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο. Με κορύφωση την προσπάθεια του υπουργού να του επιρρίψει τις ευθύνες για τη δραματική υστέρηση στην είσπραξη των δημόσιων εσόδων. Κι ας μην τον άφηνε να δουλέψει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Κι ας είχε (ο υπουργός) αφήσει ακέφαλες τις εφορίες…

Το παρασκήνιο της παραίτησης

Η κόντρα του Δημήτρη Γεωργακόπουλου και του Γιώργου Παπακωνσταντίνου δεν είναι σημερινή και η αιτία της παραίτησής του δεν είναι μόνο μία, αφού πρώτος του ζήτησε να παραιτηθεί ο υπουργός Οικονομικών. Η μεταξύ τους κόντρα έχει εκδηλωθεί από την πρώτη ημέρα που ο κ. Γεωργακόπουλος πάτησε το πόδι του στην οδό Καραγιώργη Σερβίας και οι αιτίες πολυσύνθετες. Όλες ξεκινούν από την πολιτική που εφαρμόζει στην οικονομία, με τα δυσβάσταχτα μέτρα ο «τσάρος». Υπάρχει όμως και ιδεολογική διαφορά μεταξύ τους. Ο μεν πρώτος ανήκει στον σκληρό πυρήνα του ΠΑΣΟΚ, προσωπικός φίλος του Γ. Παπανδρέου και πρωτεργάτης στην άνοδό του στην αρχηγία του κόμματος, ενώ ο δεύτερος ιδεολογικά δεν είναι κοντά στο ΠΑΣΟΚ ούτε φυσικά στον σοσιαλιστικό χώρο, περισσότερο οι ιδεολογικές του ρίζες προέρχονται από τον κεντροδεξιό χώρο, τον νεοφιλελεύθερο, κάτι που άλλωστε αποδεικνύεται από την ίδια τη μέχρι σήμερα πολιτική του.

Η τοποθέτηση του κ. Γεωργακόπουλου στη Γενική Γραμματεία του υπουργείου Οικονομικών δεν έγινε με τη μέθοδο του opengov, όπως σε άλλα υπουργεία, αλλά κατευθείαν με επιλογή του πρωθυπουργού. Άλλωστε ο κ. Γεωργακόπουλος, από το 2004 με δείπνο που είχε παραθέσει μαζί με άλλους βουλευτές τότε, ήταν από τους πρώτους που είχαν μιλήσει για την ανάγκη νέας ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ, προκρίνοντας τον κ. Παπανδρέου στη θέση του Κ. Σημίτη. Αυτό βέβαια στην πολιτική δεν σημαίνει και τίποτα. Ο κ. Παπανδρέου, προκειμένου να δείξει στην παρούσα φάση και όχι για το μέλλον ότι εμπιστεύεται τον υπουργό του, στον οποίο είναι βασισμένο όλο το οικοδόμημα της πολιτικής του με το Μνημόνιο και την «τρόικα», θυσίασε τον «άνθρωπό του», για το χατίρι του υπουργού Οικονομικών.

Πριν από την τοποθέτησή του στο υπουργείο, ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε ενστάσεις και σοβαρές επιφυλάξεις για τον κ. Γεωργακόπουλο. Οι πιέσεις από το εκσυγχρονιστικό μπλοκ που στηρίζει και στήριζε τον Παπακωνσταντίνου ήταν οφθαλμοφανείς. Ακόμη και από συνδικαλιστές, όπως τον κ. Γρίβα, που εποφθαλμιούσε εκείνος τη θέση του κ. Γεωργακόπουλου με τις πλάτες του «τσάρου», ήταν έντονες εκείνη την εποχή, τελικά όμως η απόφαση έγειρε υπέρ του πρώην υφυπουργού και βουλευτή Ηλείας.

Τα σύννεφα βέβαια δεν άργησαν να έρθουν πάνω από το υπουργείο της πλατείας Συντάγματος. Άλλη θεωρία είχε για τα οικονομικά ο κ. Γεωργακόπουλος και εντελώς άλλη όλο το υπόλοιπο στελεχικό δυναμικό του υπουργείου. Στην ουσία δεν υπήρξε ποτέ χημεία ανάμεσά τους. Τα σημειώματα με τα οποία ο κ. Παπακωνσταντίνου περιόριζε πολιτικά -άσχετα αν δεν το παραδέχεται τώρα- τον γενικό του γραμματέα, τα έχει ακόμη μαζί του ο κ. Γεωργακόπουλος. Ήταν πασιφανές, από την πρώτη στιγμή, ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε επιλέξει με ποιους θα ασκούσε τη βασική του πολιτική. Με τους κ. Καπελέρη και Σπινέλη, στους οποίους ο κ. Γεωργακόπουλος δεν έτρεφε και ιδιαίτερη εκτίμηση. Πάντα έλεγε ότι ασκούνε πολιτική με βάση την επικοινωνία και όχι επί της ουσίας: Πού πήγανε όλοι αυτοί οι γιατροί που ανακοίνωσε το ΣΔΟΕ ότι φοροδιέφευγαν, που τους κάναμε φτερό στον άνεμο και τι αποτελέσματα είχαμε; Εισπράξαμε χρήματα;

Πήγε κανείς φυλακή; Έπιασε σκαφάτους; Έγινε τίποτα; Όλα επικοινωνιακά, ανέφερε κατά καιρούς ο τέως γ.γ που τώρα πίνει τον εσπρέσο του ανενόχλητος στην πλατεία Κολωνακίου και κάθε πρωί γυμνάζεται τρέχοντας τον γύρο του Καλλιμάρμαρου Παναθηναϊκού Σταδίου για να διατηρεί τη φόρμα του.

Οι διαφωνίες του γ.γ. ήταν πολλές και οι ενστάσεις του άλλες τόσες. Διαφωνούσε, όπως άλλωστε και πολλοί άλλοι μέσα στο ΠΑΣΟΚ, με την περαίωση παραμονές εκλογών της ΤΑ επισημαίνοντας τους κινδύνους και επιρρίπτοντας τις ευθύνες για το αποτέλεσμα των εκλογών στον υπουργό Οικονομικών. Αντίθετα ζητούσε περαιώσεις για τους έχοντες σκάφη αναψυχής, ώστε να δηλωθούν και να εισπραχθούν χρήματα στον κρατικό κουμπαρά. Οι εισηγήσεις του δεν εισακούστηκαν ποτέ. Διαχειριζόταν μεγάλες υποθέσεις με εκατομμύρια αδήλωτα χρήματα από φυσικά πρόσωπα αλλά και μεγάλες εταιρείες και επιχειρήσεις. Πάλι στο πουθενά. Ο ίδιος επιστρέφει στο επιτελείο του «τσάρου» την κατηγορία ότι ευθύνεται για τη μείωση των εσόδων από τις εφορίες. Η συζήτηση που έγινε προ ημερών με τον υπουργό δεν ήταν σε παρόμοιο κλίμα, διαβεβαιώνει ο κ. Γεωργακόπουλος, αντίθετα απʼ ό,τι διοχετεύει ο κ. Παπακωνσταντίνου με διαρροές συνεργατών του. Διαφωνούσε για την αύξηση του ΦΠΑ ή τους έμμεσους φόρους σε προϊόντα πρώτης ανάγκης. Θεωρούσε ότι υπήρχαν και άλλες μέθοδοι για είσπραξη φόρων από τη θηλιά στους Έλληνες και μάλιστα τους μη έχοντες. Επανειλημμένως ο τέως γενικός γραμματέας ζητούσε να του δοθούν αρμοδιότητες για να ενεργοποιήσει το μοντέλο που εφάρμοσε από το 1993 μέχρι το 1996 και είχε πετύχει να ανέβει η αποδοτικότητα των εφοριών και των τελωνείων, ασκώντας αυστηρό έλεγχο και θέτοντας υπό στενή παρακολούθηση τις επιδόσεις των διευθυντών όλων των εφοριών. Μάλιστα, σε χρόνο ρεκόρ ετοίμασε ένα επιχειρησιακό σχέδιο δράσης το οποίο παρουσίασε στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου από τις αρχές του 2010 και περιελάμβανε σημαντικές τομές στο σύστημα (κατάργηση 300 εφοριών, ίδρυση 13 περιφερειακών ελεγκτικών κέντρων) αλλά παρέμεινε στα συρτάρια του γραφείου του. Η επόμενη πράξη στο «δράμα» παίχτηκε με θέμα τον ΦΠΑ. Την άνοιξη του 2010, βλέποντας ότι έρχεται κατάρρευση στα έσοδα και ότι δεν αποδίδουν οι αυξήσεις στους έμμεσους φόρους, ο τέως γενικός γραμματέας πρότεινε την ενοποίηση των συντελεστών του ΦΠΑ στο 15%, δηλαδή τη μείωση του υψηλού από το 21% στο 15% και την αύξηση του χαμηλού από το 11% στο 15%. Η πρόταση αυτή έπεσε στο κενό. Στη συνέχεια το φθινόπωρο, όταν εντάθηκαν οι πιέσεις της «τρόικας» και ενώ είχαν αυξηθεί οι συντελεστές από το 11% στο 13% και από το 21% στο 23% για να αποφευχθεί μια νέα γενικευμένη αύξηση, πρότεινε την ενοποίηση όλων των συντελεστών στο 18% και την καθιέρωση ενός συστήματος επιστροφών για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Ο κ. Γεωργακόπουλος ήταν από τους ανθρώπους που είχαν φτιάξει το φορολογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, αφού ο ίδιος, σε αντιδιαστολή με τον κ. Παπακωνσταντίνου, γνωρίζει τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς και τον τρόπο λειτουργίας τους. Το πρόβλημα όμως ήταν και είναι πως ουδέποτε χρειάστηκε τη συμβουλή του ο κ. Παπακωνσταντίνου, αφού κοινό μυστικό στην πλατεία Συντάγματος ήταν πως εμπιστοσύνη είχε μόνο σε άλλους γραμματείς, ειδικούς και γενικούς, και ποτέ στoν καθʼ ύλην αρμόδιο.