Το παρασκήνιο του ναυαγίου Εθνικής – Alpha Bank
Η διοίκηση της Alpha Bank είπε όχι στην πρόταση γάμου. Ήταν η τέταρτη φορά! Και αυτό, όπως τονίζουν κύκλοι της τραπεζικής αγοράς, σημαίνει ότι υπάρχει στην πρόταση κάτι το αντικειμενικά σωστό. Φαίνεται όμως ότι η πολύφερνη νύφη είναι δύστροπη ή ζητάει μεγάλη προίκα…
Το ζητούμενο είναι τι ήταν αυτό που οδήγησε στο ναυάγιο. Το κλειδί της αρνητικής αυτής κατάληξης ίσως να βρίσκεται στους λόγους που δεν έγινε η προγραμματισμένη συνάντηση για τις 7.30 το βράδυ της περασμένης Παρασκευής του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας Απόστολου Ταμβακάκη με τον πρόεδρο της Alpha Bank, Γιάννη Κωστόπουλο, όπου θα παιρνόταν ενδεχομένως η τελική απόφαση για συμφωνία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την Παρασκευή το πρωί, στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Alpha, αποφασίστηκε η απόρριψη της πρότασης της Εθνικής. Κατά άλλες πληροφορίες, η συνεδρίαση έγινε στις 8 το πρωί του Σαββάτου, όπου εκτιμήθηκε ότι «δεν μας δίνει πολλά ο Ταμβακάκης».
Κύκλοι της Εθνικής Τράπεζας ισχυρίζονταν ότι οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει στα δυο βασικά σημεία, ήτοι στο μάνατζμεντ και στη σχέση ανταλλαγής. Από κει και πέρα τι μεσολάβησε και γιατί δεν έγινε η συμφωνημένη συνάντηση των δύο πρωταγωνιστών είναι άγνωστο. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής.
Σημαντικά στελέχη της αγοράς λένε ότι δεν υπήρξε καμιά επικοινωνία μεταξύ των δύο διοικητών, εννοώντας φυσικά τους Ταμβακάκη – Γιάννη Κωστόπουλο, και αφέθηκε η όλη διαπραγμάτευση σε νεαρούς συμβούλους των δύο πλευρών, που είχαν οριστεί από δύο ξένες εταιρείες.
Ανεξάρτητα πάντως από τη μη επιτυχή κατάληξη της πρότασης για «φιλική συγχώνευση», η ηγεσία της Εθνικής Τράπεζας τρέφει απέραντη εκτίμηση στο πρόσωπο του κ. Γιάννη Κωστόπουλου, σύμφωνα με έγκυρες πηγές.
Τα περί νέας κίνησης της Εθνικής Τράπεζας για πρόταση στη Eurobank για συγχώνευση δεν έχουν καμιά βάση και διαψεύδονται από στελέχη της Εθνικής.
Η αποτυχία του «γάμου» συσσωρεύει μαύρα σύννεφα στον τραπεζικό ορίζοντα, σε μια στιγμή που όλο το τραπεζικό σύστημα είναι με την πλάτη στον τοίχο. Δημιουργείται αδιέξοδο, ίδιο μ’ αυτό που συνταράσσει το πολιτικό σύστημα.
Οι τράπεζες, με τις υποχρεώσεις που έχουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα αναγκαστούν να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία, να προχωρήσουν σε απολύσεις, να βγάλουν στο σφυρί «ασημικά», ενώ υπαρκτός είναι ο κίνδυνος να περάσουν σε ξένα χέρια, με ό,τι σημαίνει αυτό για τις ελληνικές επιχειρήσεις που είναι δεσμευμένες με μεγάλα δάνεια.
Ποιος ήταν ο στόχος του Ταμβακάκη
Ως προς το σκεπτικό πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η υποβολή της πρότασης προς την Alpha, κύκλοι της Εθνικής Τράπεζας τόνιζαν τα εξής:
«Η Εθνική Τράπεζα είναι ο πλέον ισχυρός τραπεζικός όμιλος της χώρας και από τη θέση αυτή και με την ευθύνη που τη διακρίνει, στις 18/1 υπέβαλε πρόταση συγχώνευσης στην Alpha, με στόχο τη δημιουργία της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας, μιας ηγετικής περιφερειακής δύναμης, με ισχυρή κεφαλαιακή βάση και υψηλή ρευστότητα. Η πρόταση της Εθνικής στόχευε στην αναδιάταξη του χρηματοπιστωτικού τομέα της χώρας στην κατεύθυνση της ενίσχυσής του, ώστε να διατηρήσει την ελληνικότητά του και οι αποφάσεις να λαμβάνονται εντός της χώρας, να απεγκλωβιστεί από κάθε εξάρτηση χωρίς να πωλήσει τα “ασημικά” του, να γίνει ισχυρότερος και σταθερότερος ώστε να βοηθήσει στην ανάπτυξη και στην ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας.
Όταν η Alpha απεδέχθη να συζητήσει τη φιλική πρόταση και στις 3 Φεβρουαρίου υπέγραψε το Σύμφωνο Εμπιστευτικότητας και Αποκλειστικής Διαπραγμάτευσης, γνώριζε και τη συμμετοχή του Δημοσίου και τα οικονομικά στοιχεία της Εθνικής, ενώ, επιπλέον, αποδέχθηκε τις αρχές και τους βασικούς όρους της πρότασης. Έκτοτε, στην περίοδο των διαπραγματεύσεων, ποτέ δεν αμφισβητήθηκε η ορθότητα της πρότασης της Εθνικής.
Το ελληνικό Δημόσιο συμμετέχει στην Εθνική κατά 1% άμεσα και κατά 17% έμμεσα, μέσω των ασφαλιστικών ταμείων. Με τη συγχώνευση, η συμμετοχή του Δημοσίου στη νέα ενιαία τράπεζα μειώνεται σε 12% του μετοχικού κεφαλαίου της.
– Η Alpha, πέραν των 9 δισ. ευρώ κρατικές εγγυήσεις, στηρίζεται σε 950 εκατ. ευρώ προνομιούχες μετοχές του ελληνικού Δημοσίου. Η Εθνική όχι μόνον είναι σε θέση και έχει ζητήσει επίσημα να επιστρέψει τα 350 εκατ. ευρώ που έχει το Δημόσιο σε αυτήν με τη μορφή των προνομιούχων μετοχών αλλά, επιπλέον, με την πρότασή της προς την Alpha, διασφάλιζε την επιστροφή των 950 εκατ. ευρώ των προνομιούχων μετοχών.
– Η συγχώνευση των δύο τραπεζών δημιουργεί μεγάλες συνέργειες οφέλους, από 550 έως 700 εκατ. ευρώ ετησίως στην πλήρη ανάπτυξή τους. Αυτές οι συνέργειες, καθώς και η καλύτερη πρόσβαση της ενιαίας μεγάλης τράπεζας στις χρηματαγορές, επιτρέπουν την ταχύτερη και ομαλή απεξάρτησή της από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και από τις εγγυήσεις του Δημοσίου, που είναι προϋπόθεση για να δημιουργηθούν συνθήκες ομαλότερης χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.
Η Εθνική Τράπεζα, χάρη και στην έγκαιρη κεφαλαιακή ενίσχυση της με 3,2 δισ. ευρώ, είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει οιαδήποτε πρόκληση και είναι χαρακτηριστικό, και εν γνώσει της Alpha, ότι σε υπόθεση ρευστοποίησης με τρέχουσες τιμές του χαρτοφυλακίου ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου που κατέχει διατηρεί κεφαλαιακή επάρκεια (core tier Ι) υψηλότερη από αυτήν που έχει σήμερα η Alpha.
Όσον αφορά τη διοίκηση, υπενθυμίζεται ότι οι διοικήσεις προτείνονται από τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών και εκλέγονται από τις γενικές συνελεύσεις των μετόχων. Αυτό γίνεται και στην Εθνική, όπου η νέα διοίκησή της εκλέχτηκε με 99,5% από το σώμα των μετόχων που συγκροτείται κατά 38% από ιδιώτες επενδυτές εσωτερικού, κατά 32% από νομικά πρόσωπα του εξωτερικού και κατά 18% έμμεση και άμεση συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου. Για λόγους συγκρισιμότητας σημειώνεται ότι η εκλογή της διοίκησης της Alpha στηρίζεται σε πρόταση μετόχων που ελέγχουν λιγότερο από το 9% του μετοχικού κεφαλαίου της.
Η ειλικρινής πρόθεση και δεσμευτική θέση της Εθνικής για ισότιμη συνδιοίκηση με την Alpha, δεν αφήνει περιθώριο παρερμηνειών για τη σταθερότητα του διοικητικού σχήματος του νέου φορέα.
Η επίκληση των «μεγάλων αβεβαιοτήτων» της τρέχουσας συγκυρίας είναι ακριβώς ο λόγος που η πρόταση αυτή οδηγεί ευθέως στην καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα και η οικονομία γενικότερα. Η επιχειρηματική κοινότητα, στις δύσκολες στιγμές της χώρας, οφείλει να αναλάβει τολμηρές πρωτοβουλίες και όχι να μείνει ακίνητη, στη στασιμότητα και την αδράνεια».