Με 100.000 πληρώθηκαν οι εφημερίδες…

Στο βιβλίο-μελέτη «Μικρασιατική εκστρατεία και αναγκαστικό δάνειο», που πρόσφατα κυκλοφόρησε, ο συγγραφέας κ. Βασίλειος Τσίχλης αναφέρει ότι η κυβέρνηση εξόδευσε πολλά χρήματα δωροδοκώντας εφημερίδες ώστε να υποστηρίξουν το αναγκαστικό δάνειο. Ο Ιωάννης Μεταξάς αναφέρει στο Ημερολόγιό του την Πέμπτη 24 Μαρτίου 1924: «Αι εφημερίδες επληρώθησαν αδρότατα εκατό χιλιάδες εκάστη, αι βενιζελικαί, αφού εφάνησαν δεχόμεναι κατʼ αρχάς, ηρνήθησαν έπειτα. Βλάχος, το ίδιον» (ο Γεώργιος Βλάχος, εκδότης της «Καθημερινής»).

Το αναγκαστικό δάνειο κατέλαβε εξαπίνης τα μέσα ενημέρωσης, τα οποία δεν ήξεραν πώς να το χειριστούν. Ενδεικτικά, οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, όπως το «Σκριπ», η «Πρωτεύουσα» και η «Καθημερινή» είναι μουδιασμένες και αποφεύγουν να το σχολιάσουν, οι δε βενιζελικές, όπως το «Εμπρός», η «Εστία» και το «Ελεύθερον Βήμα», αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος. Αντιθέτως εντελώς αρνητικός εμφανίζεται ο «Ριζοσπάστης», επισημαίνοντας ότι είναι ένα μέτρο εναντίον φτωχών και πλουσίων χωρίς διάκριση. Επιχειρηματολογία που βρήκε απήχηση και στους βενιζελικούς.

Το αναγκαστικό δάνειο ήταν μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Το χαρτονόμισμα κοβόταν στη μέση. Το σχέδιο ήταν πολύ απλό: Με τη διχοτόμηση του νομίσματος η αριστερή πλευρά θα χρησιμοποιούνταν ως νόμισμα στη μισή αξία του ακεραίου χαρτονομίσματος (π.χ. το τεμάχιο του εκατονταδράχμου άξιζε πλέον πενήντα δραχμές). Η δεξιά πλευρά του χαρτονομίσματος θα ανταλλασσόταν με έντοκη ομολογία στη μισή αξία του ακεραίου χαρτονομίσματος.

Σʼ αυτό το εσωτερικό δάνειο προσέφυγε η τότε κυβέρνηση γιατί την εποχή εκείνη κανείς δεν δάνειζε την Ελλάδα… Σήμερα βέβαια μας δανείζουν, αλλά με πλήρη παράδοση… Και βρόχο…