Πωλείται η Ελλάδα!
Το πολιτικό πρόσχημα για να γίνει δεκτή από την κοινή γνώμη η εκποίηση σε τιμές ευκαιρίας των εισηγμένων στο χρηματιστήριο κρατικών εταιρειών και των καλύτερων «φιλέτων» της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου είναι ότι με τον τρόπο αυτό θα «ελαφρύνουν» τα μέτρα λιτότητας. Στην πραγματικότητα, όμως, το «πακέτο» της νέας λιτότητας ως και το 2014 θα είναι ακόμη βαρύτερο από ό,τι αναμενόταν, καθώς ο στόχος της συνολικής εξοικονόμησης αυξάνεται από το 5% στο 8% του ΑΕΠ!
Το πρόγραμμα γενικής εκποίησης του κρατικού πλούτου οριστικοποιήθηκε στις ολονύκτιες διαβουλεύσεις της Πέμπτης και το πρωί της Παρασκευής, υπό την πίεση των δραματικών αποκλίσεων στην εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος του Μνημονίου, αλλά και της πλήρους αναποτελεσματικότητας των μέτρων του προγράμματος στη μείωση του δημοσίου χρέους. Ακόμη και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΔΝΤ στην Ελλάδα, Μπομπ Τράα, ομολόγησε την Παρασκευή, μιλώντας σε εκδήλωση της Τράπεζας της Ελλάδος, ότι, χωρίς άλλα μέτρα, το 2020 το ελληνικό χρέος θα παραμένει αρκετά υψηλότερο από το 130% του ΑΕΠ και θα είναι αδύνατο να εξυπηρετηθεί.
Έτσι, η κυβέρνηση συναίνεσε σε ένα πρωτοφανές στην ελληνική ιστορία σχέδιο πώλησης δημόσιας περιουσίας, με εισπρακτικό στόχο 50 δισ. ευρώ ως και το τέλος του 2014 και τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ ως το τέλος του 2012. Τράπεζες, ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρείες υδάτων, λιμάνια, ΟΠΑΠ περνούν στην πρώτη γραμμή για εκποίηση, ενώ ακολουθούν τα καλύτερα «φιλέτα» της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου. Ο Μπομπ Τράα υπολογίζει ότι η συνολική περιουσία του Δημοσίου έχει αξία 295 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 100 δισ. ευρώ αφορούν τα ακίνητα. Αν επιτευχθεί ο στόχος για τα 50 δισ. ευρώ, δηλαδή, θα έχει εκποιηθεί μέσα σε τέσσερα χρόνια σχεδόν το ένα τέταρτο μιας δημόσιας περιουσίας που συγκεντρώθηκε από το Δημόσιο εδώ και 180 χρόνια!
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του ξεπουλήματος, αρκεί να αναφερθεί ότι στο αρχικό σχέδιο του Μνημονίου προβλέπονταν έσοδα 3 δισ. ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις, στο πρόσφατα αναθεωρημένο ο «πήχης» ανέβηκε στα 7,5 δισ. ευρώ και τώρα σχεδόν αυξάνεται στο επταπλάσιο! Σε τέσσερα χρόνια η κυβέρνηση στοχεύει να συγκεντρώσει υπερδιπλάσια έσοδα από όσα μάζεψαν όλες οι κυβερνήσεις από το 1990 και μετά, με διαδοχικά προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων.
Η μαζική εκποίηση δημόσιας περιουσίας είναι σταθερό συστατικό όλων των προγραμμάτων διάσωσης που εφαρμόζει διεθνώς το ΔΝΤ. Τέτοια προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, με χαρακτηριστικά πλιάτσικου, καταλήγουν πάντα σε τεράστιες μεταβιβάσεις εθνικού πλούτου σε ισχυρές πολυεθνικές και τράπεζες, αλλά και σε ισχυρά εσωτερικά επιχειρηματικά συμφέροντα των χωρών που «διασώζονται». Με τις οδηγίες του ΔΝΤ είχαν εφαρμόσει τέτοια προγράμματα οι κυβερνήσεις της Αργεντινής, τη δεκαετία του ’90, για να φθάσει η χώρα στη γνωστή χρεοκοπία το 2001.
Η λιτότητα σκληραίνει…
Ο επικεφαλής των στελεχών του ΔΝΤ στην «τρόικα», Πολ Τόμσεν, δήλωσε την Παρασκευή ότι οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις θα περιορίσουν την ανάγκη λήψης σκληρών μέτρων, που θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τους έλληνες πολίτες. Αυτό θα είναι και το βασικό πολιτικό επιχείρημα της κυβέρνησης, στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει συναίνεση πρώτα στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και ευρύτερα, ώστε τον Μάιο να περάσει από τη Βουλή το νέο Μνημόνιο, όπως έχει συμφωνηθεί με την «τρόικα».
Στην πραγματικότητα, όμως, το πρόγραμμα λιτότητας που θα εφαρμοσθεί μέχρι και το 2014 θα είναι ακόμη σκληρότερο από όσο αναμενόταν! Ενώ ο ίδιος ο κ. Παπακωνσταντίνου μιλούσε μέχρι πρόσφατα για εξοικονόμηση της τάξεως των 12 δισ. ευρώ (5% του ΑΕΠ), το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι η συνολική προσαρμογή μέχρι το τέλος του 2014 θα φθάσει το 8% του ΑΕΠ (17 δισ. ευρώ). Στόχος της κυβέρνησης είναι να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα μεγαλύτερο του 5% του ΑΕΠ, αλλά πρόκειται για έναν στόχο που μόνο με θαύμα μπορεί να επιτευχθεί. Το ινστιτούτο Bruegel τόνιζε σε ανάλυσή του, όπου χαρακτήριζε την Ελλάδα ως τη μοναδική αφερέγγυα χώρα της Ευρωζώνης, ότι τέτοια πλεονάσματα έχει πετύχει μόνο η κυβέρνηση της Νορβηγίας, χάρη στον αμύθητο πετρελαϊκό της πλούτο.
Στην πραγματικότητα, δηλαδή, η κυβέρνηση θυσιάζει τον πλούτο του Δημοσίου στον βωμό του χρέους, αλλά για τη μείωση των ελλειμμάτων θα χρειασθεί να εφαρμόσει ακόμη αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική. Τα μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση αποφεύγει το υπουργείο Οικονομικών προς το παρόν να τα εξειδικεύσει, αλλά είναι βέβαιο ότι θα απαιτηθεί «ακρωτηριασμός» του δημοσίου τομέα, με περικοπές όχι μόνο στη σπατάλη, αλλά και στο επίπεδο των παρεχόμενων στους πολίτες υπηρεσιών και κοινωνικών παροχών.
Πέραν των μισθών και της απασχόλησης στο Δημόσιο, στο στόχαστρο περνούν όλα τα κοινωνικά επιδόματα, που θα παρέχονται μόνο σε όσους βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας. Επιπλέον, η «τρόικα» αμφισβητεί τη βιωσιμότητα του νέου ασφαλιστικού συστήματος, μετά τη μεταρρύθμιση του 2010, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο νέων περικοπών, πέραν αυτών που είναι ήδη προγραμματισμένες για τις επικουρικές συντάξεις. Σε ό,τι αφορά τη φορολογία, παρά τις ρητορείες περί «τέλους των επιβαρύνσεων», η κυβέρνηση εξετάζει νέα μεγάλη, έμμεση αύξηση, καθώς είναι υποψήφιες για περικοπή και οι 980 διαφορετικές φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα, στερώντας έσοδα της τάξεως των 8 δισ. ευρώ τον χρόνο από το Δημόσιο.
Ακόμη και αυτά τα μέτρα, όμως, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οδηγούν την Ελλάδα σε βιώσιμη εξυπηρέτηση του χρέους, έστω και αν εγκριθεί τον Μάρτιο η επιμήκυνση του δανείου των 110 δισ. ευρώ, με παράλληλη μείωση του επιτοκίου κατά 1,5%. Είναι, έτσι, πολύ πιθανό ότι θα τεθεί και πάλι στο τραπέζι το σχέδιο «ήπιας αναδιάρθρωσης» του χρέους και προς τους ιδιώτες πιστωτές, το οποίο τώρα φαίνεται να μπαίνει στο… συρτάρι, καθώς δεν αναμένονται σχετικές αποφάσεις τον Μάρτιο. Αν έλθει η ώρα να ζητήσει η κυβέρνηση και αυτήν τη «διευκόλυνση», οι Γερμανοί είναι έτοιμοι να ζητήσουν ακόμη πιο ταπεινωτικούς όρους κατάλυσης της εθνικής κυριαρχίας, επιβάλλοντας την υποθήκευση των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου για να «ανάψουν πράσινο» στο γνωστό σχέδιο επαναγοράς ελληνικών ομολόγων, με χρηματοδότηση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας…