ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΟΙ
Οι διαδηλώσεις των Τουρκοκυπρίων προκάλεσαν την έντονη, έμπλεη έπαρσης και ηγεμονικής αλαζονείας, αντίδραση του τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος, λίγο πολύ, αποκάλεσε τους Τουρκοκυπρίους «υπηκόους και ενεργούμενά» του, που δεν έχουν δικαίωμα ελεύθερης βούλησης ούτε δικαίωμα στην αντίδραση και στην αντίσταση απέναντι στην τουρκική καταπίεση στην κατεχόμενη Κύπρο.
Αυτή η εξέλιξη, η οποία προαναγγέλλεται ότι θα συνεχιστεί, είχε εξαιρετικά θετική αντιμετώπιση από τους Έλληνες της Κύπρου, κόμματα και θεσμούς αλλά και απλούς ανθρώπους, ενώ ορισμένοι κύκλοι προς στιγμήν πίστεψαν πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βοηθήσει μεσομακροπρόθεσμα στην ανατροπή των συνθηκών κατοχής που έχει επιβάλει η Τουρκία από το 1974.
Θα πρέπει όντως να θεωρούμε θετική κάθε κινητοποίηση στα κατεχόμενα εναντίον της τουρκικής δυνάμεως κατοχής, έστω κι αν αυτή προκαλείται κυρίως από οικονομικά αίτια, δηλαδή την δυσπραγία της κοινωνίας του Βορρά, που φτάνει σε συνθήκες φτώχειας και εξαθλίωσης. Ιδίως όμως υπάρχει μια εισαγωγή της τουρκικής μιζέριας από τον γεωγραφικό κορμό της Τουρκίας, από τον οποίο και εξαρτάται σχεδόν απολύτως κοινωνικοοικονομικά αλλά και πολιτικά το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Η ίδια η Τουρκία δεν θεωρεί την Κύπρο γεωπολιτική προέκτασή της.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο μπορεί να προσδοκά κανείς μια επαναστατική διεργασία ανατροπής των κατοχικών δομών από τους Τουρκοκυπρίους και κατά πόσο θα μπορούσε κανείς να αξιοποιήσει αυτές τις αντιδράσεις στα κατεχόμενα στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που διεξάγεται για την επίλυση του Κυπριακού.
Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή, θέτοντας τα ζητήματα στις πραγματικές τους διαστάσεις. Πρώτον, οι Τουρκοκύπριοι αντιδρούν κατά της Τουρκίας σε σχέση με τις πολιτικές της στην Κύπρο κυρίως σε ό,τι αφορά την οικονομία, εξαιτίας ακριβώς της δυσπραγίας στην οποία βρίσκονται όχι μόνον τώρα, αλλά εδώ και δεκαετίες. Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η οικονομία αποτελεί αφορμή και πως πιθανή συνέχιση των αντιδράσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει διεθνές ζήτημα που να αφορά την κατοχή και την ανάγκη αποχώρησης της Τουρκίας από την Κύπρο. Δεν είναι όμως καθόλου βέβαιο αν οι Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι εξέλεξαν μαζί με τους εποίκους τον Έρογλου ως «πρόεδρό» τους, επιθυμούν μια πραγματικά ελεύθερη, δημοκρατική, ακόμα και σε ομοσπονδιακές δομές, Κύπρο. Δεύτερον, η Τουρκία ελέγχει απολύτως στρατιωτικά και πολιτικά την κατεχόμενη Κύπρο και δεν υπάρχει καμία περίπτωση να αφήσει τους Τουρκοκυπρίους να διεκδικήσουν ελεύθερα τον καθορισμό του μέλλοντός τους. Εάν πιστεύαμε πως οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να ανατρέψουν τις συνθήκες κατοχής ή ότι η Τουρκία θα ανεχόταν τη συνέχιση συνθηκών αναβρασμού στα κατεχόμενα, θα βρισκόμασταν σε οικτρή και επικίνδυνη πλάνη.
Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να αγνοήσει αντιδράσεις όχι μόνον των Τουρκοκυπρίων αλλά ακόμη και της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να κρατήσει τον έλεγχο της Κύπρου, αρχής γενομένης από τα κατεχόμενα. Τρίτον, εκείνο που μπορούμε να κάνουμε ως Κύπρος είναι να ενισχύσουμε τις αντιδράσεις των Τουρκοκυπρίων και να τις εντάξουμε σε μια διεθνή καμπάνια της Κύπρου εναντίον της τουρκικής κατοχής, αυξάνοντας την πίεση που μπορεί να ασκηθεί στην Τουρκία από τον διεθνή παράγοντα για να υποχρεωθεί σε βήματα ουσιαστικών υποχωρήσεων στις μέχρι τούδε αδιάλλακτες θέσεις της στο Κυπριακό, ώστε να μπορέσει να επιτευχθεί μια πραγματικά βιώσιμη και λειτουργική λύση.