Νέο ορόσημο για το Κυπριακό ο Φεβρουάριος

Όπως έχει δηλώσει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, στο τέλος του επόμενου μήνα θα υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας και μέχρι τότε αναμένει νέες συγκλίσεις μεταξύ των δύο ηγετών, τις οποίες θα επιχειρήσει να καταγράψει στην έκθεσή του. Διαπίστωσε καλή διάθεση την περασμένη Τετάρτη και με διαδικαστικά κόλπα θέλησε να κρατήσει ζωντανή τη διαδικασία χωρίς να προχωρήσει σε μεγάλα άλματα.
Καλή πρόθεση
Ο κ. Μπαν ισχυρίστηκε ότι και οι δύο ηγέτες έχουν την καλή πρόθεση να συνεχίσουν τη διαδικασία. Πάντως δεν έχει αποφασιστεί νέα συνάντηση των τριών τον Μάρτιο, όπως είχαν σχεδιάσει οι Βρετανοί και ήθελαν οι Τούρκοι. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ υποστήριξε ότι οι δύο πλευρές θα μπορούν να συνδυάσουν κεφάλαια για να φτάσουν στις συγκλίσεις και, αν το θελήσουν, θα τους διαθέσει εμπειρογνώμονες για τα δύσκολα ζητήματα, δηλαδή μια μορφή επιδιαιτησίας από την πίσω πόρτα. Αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής δύο ζητήματα:
α) Ο Γ.Γ. των Ην. Εθνών αναγνωρίζει καλή πρόθεση στον κ. Έρογλου, ο οποίος υποστήριξε λύση τριών κυριαρχιών και δύο κρατών.
β) Ο Δ. Χριστόφιας δεν κατήγγειλε τον κ. Έρογλου ενώπιον του Γ.Γ. για τις απαράδεκτες τουρκικές πολιτικές θέσεις. Ικανοποιήθηκε από το γεγονός ότι ο κ. Έρογλου σέβεται τις συγκλίσεις που πέτυχαν οι Χριστόφιας – Ταλάτ. Δεν υπάρχει όμως καμιά δέσμευση ή ένδειξη ότι θα εγκαταλείψει τις διχοτομικές του θέσεις, τις οποίες ερμηνεύει ως βάση για τη λύση του Κυπριακού και ως εμπίπτουσες στις παραμέτρους του ΟΗΕ. Συνεπώς, η βάση των συνομιλιών δεν είναι ξεκάθαρη και κινείται μεταξύ διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας και συνομοσπονδίας δύο κρατών.
Ομοσπονδία του Βελγίου
Πριν από τη συνάντηση η τουρκική πλευρά κατέθεσε προτάσεις τριών κυριαρχιών και δύο κρατών, κάτι σαν ομοσπονδία βελγικού τύπου με γλωσσική βάση, στη λογική ότι όποιος δεν μιλά τουρκικά δεν θα μπορεί να διαμένει στο τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος. Η ομοσπονδία του Βελγίου βέβαια είναι ακυβέρνητη σχεδόν οκτώ μήνες, αλλά αυτό παρακάμφθηκε! Η επιδίωξη Έρογλου ήταν είτε να γίνει συζήτηση επί της διχοτομικής του πρότασης είτε να υπάρξει ενδιάμεση συμφωνία τον Μάρτιο είτε να κηρυχθεί αδιέξοδο και να καταλογιστούν ευθύνες, διότι δεν μπορεί η διαδικασία να συνεχιστεί επ’ άπειρον.
Οι χειρισμοί του Γ.Γ.
του ΟΗΕ
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν αποδέχθηκε αλλαγή της διαδικασίας των συνομιλιών και ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα. Το επόμενο ραντεβού πάντως δεν αποκλείεται να είναι τον Μάρτιο και θα εξαρτηθεί από την πορεία των συνομιλιών και από το περιεχόμενο της έκθεσης του Γ.Γ. του ΟΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας στο τέλος Φεβρουαρίου. Σε κάθε περίπτωση, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν θα θελήσει να τινάξει τη διαδικασία στον αέρα και ως εκ τούτου θα είναι δύσκολος ο καταλογισμός ευθυνών.
Τουρκική
επιχειρηματολογία
Υπό αυτές τις συνθήκες η Τουρκία συνεχίζει να απαλλάσσεται των ευθυνών της και εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο, με τον τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν να έχει τον πρώτο λόγο στις εκλογές. Καθόλου τυχαία δεν ήταν άλλωστε η διατύπωση προτάσεων και θέσεων μαζί με οδικό χάρτη από τον κ. Έρογλου στις συνομιλίες. Η τουρκική πλευρά προβάλλει τον ισχυρισμό ότι εάν δεν υπάρχει επιτάχυνση και πρόοδος στις συνομιλίες, δεν είναι από δική της υπαιτιότητα, αλλά λόγω της στάσης του Προέδρου Χριστόφια, ο οποίος απέρριψε τις τουρκικές προτάσεις στη Γενεύη. Οι θέσεις αυτές διατυπώθηκαν από τον Εγκεμέν Μπαγίς την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον κοινοτικό επίτροπο αρμόδιο για θέματα Διεύρυνσης Στέφαν Φούλε. Το τουρκικό επιχείρημα είναι ότι ούτε η Τουρκία ούτε οι Τουρκοκύπριοι ευθύνονται στο Κυπριακό.
Συνεπώς, αφενός δεν θα πρέπει να παραμένουν παγωμένα τα τουρκικά ενταξιακά κεφάλαια λόγω Κύπρου, αφετέρου θα πρέπει να τερματιστεί το εμπάργκο σε βάρος των Τουρκοκυπρίων. Η θέση αυτή συνιστά απάντηση στην αντίληψη που διατυπώνεται πλέον δημόσια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι δηλαδή η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας βρίσκεται σε αδιέξοδο…