Λύση τριών κυριαρχιών και δύο κρατών θέλουν οι Τούρκοι

Έγγραφο και κυριαρχίες

Το έγγραφο το οποίο κατατέθηκε στις συνομιλίες την περασμένη εβδομάδα είναι κομμένο και ραμμένο στη λύση των δύο κρατών, αφού αποδέχεται μεν ότι η Κύπρος θα έχει κυριαρχία και μία διεθνή προσωπικότητα, πλην όμως κυριαρχία θα έχουν και τα δύο συνιστώντα κράτη. Συνεπώς, η κυριαρχία θα είναι δικέφαλη, αν όχι τρικέφαλη. Δηλαδή, σε περίπτωση διάλυσης, ο καθένας θα μπορεί να πάρει το κράτος του και να φύγει, χωρίς η κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση να έχει το δικαίωμα να εκπροσωπεί και τα «δύο συνιστώντα κράτη».

Οι εγγυήσεις

Γιʼ αυτό η τουρκική πλευρά υποστηρίζει στο έγγραφό της ότι κάθε συνιστών κρατίδιο θα έχει το δικαίωμα να συνάπτει μονομερώς, χωρίς την άδεια της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, διεθνείς συμφωνίες επί όλων των ζητημάτων, και όχι μόνο επί του πολιτισμού και της παιδείας, όπως προνοούσε το Σχέδιο Ανάν. Ταυτοχρόνως, η τουρκική πλευρά υποστηρίζει στο έγγραφό της ότι οι εγγυήσεις της Τουρκίας θα επεκτείνονται σε ολόκληρη την Κύπρο.

Καταδίκη

Οι τουρκικές θέσεις, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας μέσω της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Κίπρις», προκάλεσαν την αντίδραση των ελληνοκυπριακών κομμάτων. Τις θεωρούν απαράδεκτες και το γεγονός θα τεθεί από τον ίδιο τον Πρόεδρο Χριστόφια στη συνάντηση της 26ης Ιανουαρίου στη Γενεύη με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου.

Σκληρή στάση

Πάντως, η τουρκική πλευρά φαίνεται να έχει ολοκληρωμένη τακτική. Δηλαδή, σκληραίνει τη στάση της για να έχει διαπραγματευτικό βάθος και να μπορεί μελλοντικά, εάν χρειάζεται, να προβαίνει σε υποτυπώδεις υποχωρήσεις και να τις παρουσιάζει ως εντυπωσιακές. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά θα επιμείνει να ζητά από τα Ηνωμένα Έθνη διεθνή διάσκεψη για το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας περί τον Μάρτιο. Εξ αφορμής της διεθνούς διάσκεψης για την ασφάλεια, θα επιδιώξει ένα πάρε δώσε και στα άλλα ζητήματα με τη συνδρομή των Ηνωμένων Εθνών και στη λογική της επιδιαιτησίας. Άγκυρα και Έρογλου επιδιώκουν να εμφανίζονται με ακραίες θέσεις λύσης για να απορρίπτονται από την ελληνοκυπριακή πλευρά, ώστε να την κατηγορούν ότι δεν επιθυμεί διευθέτηση του προβλήματος. Ή να αποδείξουν ότι η μόνη οδός για λύση είναι η διεθνής διάσκεψη και η επιδιαιτησία.

Οδικός χάρτης

Τα Ηνωμένα Έθνη κατανοούν ότι είναι δύσκολη η σύγκλιση απόψεων, και μάλιστα ως τις 26 του μήνα, οπότε θα γίνει η τριμερής της Γενεύης με τη συμμετοχή του Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, του οποίου οι υπηρεσίες έχουν τα ακόλουθα σενάρια δράσης:

1. Θεωρείται ότι δεν θα καταφέρουν οι δύο ηγέτες να παρουσιάσουν ούτε ουσιαστικές συγκλίσεις ούτε τους πρακτικούς τρόπους εργασίας για να φτάσουν σε λύση, όπως είχαν δεσμευτεί στην προηγούμενη τριμερή. Θα επιδιώξουν μια συμφωνία επί της διαδικασίας, η οποία θα προταθεί από τα Ηνωμένα Έθνη και θα εμφανιστεί ως δική τους.

2. Θα καθοριστεί επόμενη συνάντηση τον Μάρτιο για να κρατηθεί η διαδικασία ζωντανή, ενώ τα Ηνωμένα Έθνη θα επιδιώξουν να προχωρήσουν σε σιωπηρή επιδιαιτησία, δηλαδή με την κατάθεση προτάσεων που θα μοιράζουν τις αποστάσεις μεταξύ των μερών.

3. Θα κρατήσουν τη διαδικασία ζωντανή ως τον Ιούνιο, οπότε θα τελειώσουν οι τουρκικές και οι κυπριακές βουλευτικές εκλογές. Οι Άγγλοι εκτιμούν ότι λόγω εκλογών και πόλωσης του κλίματος θα είναι δύσκολη η πρόοδος στις συνομιλίες.

4. Μετά τον Ιούνιο, όταν αναμένεται να καθοριστεί νέα τριμερής συνάντηση, θα αρχίσει η άσκηση πιέσεων για να προκύψουν συγκλίσεις.

Το Σχέδιο Ανάν

Υπό τις υφιστάμενες συνθήκες οι Τούρκοι οδηγούν την κατάσταση σε τέτοιο σημείο, ώστε στη χειρότερη των περιπτώσεων η λύση να είναι όμοια με εκείνη του Σχεδίου Ανάν.