Αυτουργοί και βακτηρίες
Το ένα πρόβλημα είναι η κυβέρνηση. Το βασικό. Η αφετηρία του κακού. Που οδηγεί τη χώρα στην άβυσσο επʼ αόριστον… Όμως, πώς γίνεται να κυριαρχούν οι κυβερνώντες, να παραμένουν εδραίοι και αμετακίνητοι στις επιλογές τους, να επιβραβεύονται εκλογικά, να αισθάνονται απρόσβλητοι και να μην ανησυχούν ούτε από τη δυναμική της αντιπολίτευσης ούτε από τις αντιδράσεις της κοινωνίας; Μήπως υπάρχει κάτι που μας διαφεύγει; Μήπως υπάρχει και δεύτερο πρόβλημα;
Η πολιτική ιστορία της χώρας, τουλάχιστον η μεταπολιτευτική, δείχνει ότι ποτέ καμία κυβέρνηση δεν έπεσε από την «οργή του λαού». Ποτέ οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και οι κινητοποιήσεις δεν έφεραν κυβερνητικές ανατροπές. Η αντίστροφη μέτρηση για τους κατά καιρούς κυβερνώντες ήταν αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Αθροιστικά… Κάθε μέρα που περνούσε, άφηνε πίσω της κι ένα λιθαράκι αναθεματισμού. Κι έτσι, οι ψήφοι γίνονταν αντικυβερνητικές πέτρες που έπεφταν στην κάλπη και έπαιρναν την εκδίκησή τους. Η λογική της «σιωπηρής πλειοψηφίας»…
Θα περίμενε κανείς, με τη σημερινή πρωτοφανή κρίση, τις δραστικές και δραματικές ανατροπές σε όλα τα πεδία, το καταφανές αδιέξοδο («Κάντε κουράγιο για 15 χρόνια» είπε ευθέως ο κ. Σκιόπα, ο γνωστός σύμβουλος του πρωθυπουργού) και τις ευθύνες των κυβερνώντων, ότι δεν θα ίσχυε το κατʼ έθος της ανατροπής. Δηλαδή, η αναμονή των γενικών εκλογών, για να εκφραστεί εκδικητικά και τιμωρητικά η ψήφος… Να όμως που ισχύει: Η αιφνιδιασμένη κοινωνία –αφοπλισμένη, καθημαγμένη, τρομαγμένη και καταθλιπτική– φαίνεται να βυθίζεται σκεπτική σʼ έναν λαβύρινθο εσωστρέφειας και περισυλλογής, προσπαθεί αγωνιωδώς «να τα βγάλει πέρα», να επιπλεύσει, και να λύσει αργότερα τους λογαριασμούς της με τους ολετήρες. Διά της κάλπης…
Όμως η ως άνω εξήγηση θα ήταν ατελής και αδύναμη, αν δεν συνυπολογιστούν κάποιοι παράγοντες. Πρώτον, η συμπεριφορά των συνδικαλιστών που πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα και άρχουν στον χώρο. Με εξαίρεση κάπως την
ΑΔΕΔΥ, και ιδιαίτερα τον κ. Παπασπύρο, οι υπόλοιποι κινούνται μεταξύ χαλαρής εναντίωσης και κριτικής στήριξης. Φαντάζεται κανείς τι θα συνέβαινε, αν τα ίδια μέτρα τα είχε λάβει κάποια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας; Θα είχε καεί ο τόπος από την πρώτη μέρα.
Δεύτερον, η στάση του ΣΕΒ. Όχι μόνο συμμερίζεται την οξύαιχμη, αντιλαϊκή πολιτική του δυναστικού Μνημονίου, αλλά υπερθεματίζει. Και με υψωμένο το δάχτυλο υποδεικνύει σκληρότερα μέτρα και πιέζει για την άτεγκτη εφαρμογή τους. Μόνιμο άλλοθι του ΣΕΒ είναι η ανταγωνιστικότης της οικονομίας, η οποία δύναται να βελτιωθεί μόνο με τη δραστική μείωση των μισθών και την πλήρη αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων. Με άλλα λόγια, «τώρα που βρήκαμε παπά, να θάψουμε πέντʼ έξι»… Κούφιες ρητορείες και χλωμά άλλοθι όλα αυτά. Διότι όπως αποδεικνύουν με στοιχεία όλοι οι σοβαροί οικονομολόγοι (μεταξύ αυτών και η κυρία Κατσέλη), δεν είναι το μισθολογικό κόστος ο βασικός λόγος της προβληματικής ανταγωνιστικότητας… Εδώ έχει απόλυτο δίκιο ο Πρετεντέρης, ο οποίος σημείωσε προχθές στα «Νέα»: «Για να υπάρξει επιχειρηματικότητα, χρειάζονται κατʼ αρχήν επιχειρηματίες. Άνθρωποι με ιδέες, αίσθηση του ρίσκου, εφευρετικοί, με μέτρο κοινωνικής ευθύνης και τεκμήρια οικονομικής απόδοσης. Άνθρωποι που αισθάνονται την επιχείρηση ως μέρος της κοινωνίας κι όχι ως μέσο για να πάρουν Πόρσε Καγιέν, σπίτι στη Μύκονο και πρώτο τραπέζι στα μπουζούκια. Έχει τέτοιους ο ΣΕΒ; Μακάρι, αλλά πού τους κρύβει. Διότι από την αρχή της κρίσης το μόνο που ακούω είναι να διώχνουν κόσμο και να κόβουν μισθούς. Και τώρα έρχονται επιπλέον να δημιουργήσουν συνθήκες κοινωνικής έντασης και σύγκρουσης»…
Τρίτον, η συμπεριφορά των Μέσων Ενημέρωσης. Έκπαλαι καθεστωτικά τα περισσότερα, δεν υιοθέτησαν απλώς τη χυδαία κυβερνητική προπαγάνδα, αλλά σε πολλά σημεία υπερθεμάτισαν. Όπως και ο ΣΕΒ… Αποφεύγοντας κάθε κριτική στο «πώς» οδηγήθηκε η χώρα στη φυλακή του Μνημονίου, έμειναν στις (υπαρκτές) ευθύνες του Καραμανλή, αλλά ούτε που διανοήθηκαν να ψάξουν πώς συμπεριφέρθηκε ο Παπανδρέου στις διαπραγματεύσεις. Μιλάμε για τα βασικά Μέσα και τη γραμμή τους και όχι για τις εξαιρέσεις (τους γνωστούς αφορεσμένους, τους λίγους), αλλά και κάποιους καθεστωτικούς, οι οποίοι όντως εξανέστησαν επειδή δεν ανέχονται την κοροϊδία και την ύβριν…
Τέταρτον, η αντιπολίτευση. Για τις κυβερνητικές βακτηρίες, οι οποίες στήριξαν αναφανδόν το Μνημόνιο, διεκπεραιώνοντας ευπειθώς την κυβερνητική προπαγάνδα, δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη αναφορά. Όλοι γνωρίζουν τη συμπεριφορά του κ. Καρατζαφέρη, τη στάση της κυρίας Μπακογιάννη, αλλά και την έμμεση στήριξη –εσχάτως– του κ. Κουβέλη στις κυβερνητικές επιλογές… Το θέμα είναι οι άλλοι. Όμως με ποιο φόντο να διεκδικήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εναντίωση και να συμβάλουν σε μια δυναμική ανατροπή; Η χλωμή ΝΔ έχει τα δικά της, τα ευεξήγητα και καθηλωτικά. Και δεν συγκινεί. Δεν αποτελεί σημείο αναφοράς και εμπιστοσύνης. Κι αν σήμερα προβάλλει ως εναλλακτική λύση, αυτό οφείλεται στη λογική που λέγαμε: Η «σιωπηρή πλειοψηφία» θα πάρει την εκδίκησή της στις κάλπες τιμωρώντας το ΠΑΣΟΚ και όχι τιμώντας την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας… Το ΚΚΕ, μαζεύοντας αγανακτισμένους –ακόμη και συντηρητικούς– που σέβονται τη συνέπειά του και απελπισμένοι βρίσκουν καταφύγιο στον καταγγελτικό του λόγο, ενισχύεται κάπως εκλογικά, αλλά παραμένει απογοητευτικά έξω από το «παιγνίδι» μιας δυναμικής που οδηγεί την Αριστερά στην εξουσία. Κι έτσι θα παραμείνει. Σεβαστό και ακίνδυνο. Εκτός νυμφώνος… Όσο για την υπόλοιπη Αριστερά, τι να πει κανείς; Η θλιβερή εικόνα της συμπαρασύρει και συντρίβει ενδιαφέρουσες απόψεις και λειτουργικές προτάσεις. Είναι τραγικό, αλλά δεν αποκλείεται σʼ αυτήν την προνομιακή για την Αριστερά εποχή, να καθηλωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και να συντριβεί εκλογικά! Ταπεινωτική εξέλιξη αλλά ενδεχομένως και καθαρτήριο…
Τι μένει; Από πού μπορεί να ξεπεταχτούν σπίθες εγερτήριες και ανατρεπτικές; Κάτι προσπαθεί να κάνει ο χαλκέντερος Μίκης Θεοδωράκης, σηκώνοντας τη σημαία της ανυπακοής, κάτι επιχειρεί ο συκοφαντημένος Λαζόπουλος και κάποιοι αφορεσμένοι των μίντια, αλλά αυτά δεν αρκούν… Η έμφοβη και αλαφιασμένη κοινωνία μπορεί να σέβεται, αλλά δεν επενδύει στις ηρωικές εξαιρέσεις ούτε προστρέχει στο γάργαρο νερό των ρυακιών… Ίσως να περιμένει το μεγάλο ποτάμι, που το έχει ταυτίσει μέσα της με την τιμωρητική ψήφο στις εκλογές…