Το ελληνικό έλλειμμα και η θεωρία του Αϊνστάιν για τη σχετικότητα του χρόνου

Ένας λογικός άνθρωπος θα σπεύσει να απαντήσει το προφανές.

Εάν ωστόσο ο ίδιος λογικός άνθρωπος παρακολουθούσε τις τελευταίες δύο εβδομάδες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών σχετικά με την αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009, μάλλον θα το ξανασκεφτόταν.

Σύμφωνα λοιπόν με την κυβέρνηση, αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, τους τελευταίους μήνες ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, παρέα με τον πρώην υπουργό Οικονομίας κ. Παπαθανασίου και ίσως και τον κ. Αλογοσκούφη, ταξίδεψαν πίσω στον χρόνο για να ολοκληρώσουν το «καταστροφικό» τους έργο, κι έτσι τον Νοέμβριο του 2010 η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναθεωρήσει ξανά το έλλειμμα του 2009.

Επειδή όμως αυτό προφανώς δεν συνέβη, η εξήγηση για την τελευταία αυτή αναθεώρηση είναι πολύ πιο απλή.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο κύκλος ενός προϋπολογισμού διαρκεί περίπου δύο χρόνια. Στην προκειμένη περίπτωση ο προϋπολογισμός του 2009 υποβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2008. Εκείνη τη στιγμή, και με παραδοχές που αφορούσαν τη δεδομένη συγκυρία, προϋπολογιστήκαν δαπάνες και έσοδα για το έτος 2009. Ο προϋπολογισμός αυτός εφαρμόστηκε όλο το 2009, όπου οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες μεταβλήθηκαν και τα νούμερα αναθεωρήθηκαν δύο φορές, ενώ όλο το 2010 συνέχισαν να ωριμάζουν δαπάνες και έσοδα που αφορούσαν το 2009. Ο κύκλος κλείνει με την υποβολή του μεθεπόμενου, από την αρχική υποβολή, προϋπολογισμού, δηλαδή του 2011, όπως έγινε αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι αριθμοί αναθεωρούνται στο τέλος του κύκλου, είτε επειδή μεταβλήθηκαν οι συνθήκες είτε επειδή τα στοιχεία ήταν άστοχα. Επίσης συνηθίζεται, σε χρονιές εκλογών και αλλαγής κυβερνήσεων, οι νέοι διαχειριστές να καταγγέλλουν τις αστοχίες για να μην τις χρεωθούν. Συνέβη το 2004 όταν αποδείχθηκε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε ξεχάσει να καταγράψει στο έλλειμμα στρατιωτικές δαπάνες, αρκετές ολυμπιακές δαπάνες αλλά ακόμα και τις δαπάνες για τις προγραμματισμένες βουλευτικές εκλογές εκείνης της χρονιάς. Συνέβη και το 2009, όταν η νέα κυβέρνηση αναθεώρησε το έλλειμμα κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες (στην προκειμένη περίπτωση βέβαια απλώς μας το ανακοίνωσε χωρίς να μας εξηγήσει πώς και γιατί).

Αυτό που πρέπει όμως να γίνει απόλυτα σαφές είναι ότι η επιλογή μιας νέας κυβέρνησης να αναθεωρήσει τα στοιχεία σημαίνει στην πράξη ότι υποβάλλει νέο προϋπολογισμό, τον οποίο και καλείται να εφαρμόσει. Το επιχείρημα ότι η τελευταία αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009, που ανακοινώθηκε πριν από λίγες μέρες, οφείλεται στην προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία κυβερνούσε μέχρι πριν από 13 μήνες και υπέβαλε τον αρχικό προϋπολογισμό πριν από 24 μήνες, μοιάζει να έχει βγει από ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Παρακολουθώ τις τελευταίες μέρες στελέχη της ΝΔ να μας θυμίζουν ότι το τελευταίο τρίμηνο του 2009 ήδη κυβερνούσε η νέα κυβέρνηση και άρα έχει μερίδιο ευθύνης. Αυτό είναι αλήθεια. Είναι όμως η μισή αλήθεια.

Η πραγματικότητα παραμένει ότι για την τελευταία αναθεώρηση ευθύνεται αποκλειστικά και μόνο αυτός που διαχειρίστηκε την οικονομία μέσα στο 2010 και δεν φρόντισε έγκαιρα να εισπράξει έσοδα που ωρίμασαν ή δεν έλαβε μέτρα που θα απέδιδαν και θα τον βοηθούσαν να αντιμετωπίσει την οικονομική συγκυρία. Και τέλος πάντων δεν ευθύνεται αυτός που υπέβαλε έναν προϋπολογισμό πριν από δύο χρόνια, εκτός κι αν… ταξίδεψε πίσω στον χρόνο.

Δυστυχώς η χώρα μας δεν θα συνδεθεί με τη δικαίωση του μεγάλου γερμανού επιστήμονα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα ταξίδια στον χρόνο. Η θεωρία του όμως ίσως εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τα κυβερνητικά στελέχη κάποιες καταστάσεις: Σύμφωνα με τον Αϊνστάιν, ο χρόνος είναι κάτι σχετικό και συμπεριφέρεται διαφορετικά ανάλογα με την απόσταση κάποιου από τη Γη. Άρα μήπως τελικά κάποιοι είναι από άλλον πλανήτη;