Βυζάντιον

Ένα μεσημέρι έπιασα τον εαυτό μου να βάζει Καζαντζίδη στο Youtube και να κοιτάζει το ταβάνι. Βέβαια αν άκουγε ο Στέλιος ότι είναι στο Youtube πιθανότατα να μην καταλάβαινε τίποτα, αλλά εγώ θα του εξηγούσα ότι αυτό επιβεβαιώνει τη διαχρονικότητα του μεγαλείου του. Τον ανακάλυψα μεγάλος τον Στέλιο. Είχα περάσει τα 30 όταν απενοχοποίησα την ακρόασή του και έριξα το πρώτο CD στο στερεοφωνικό του ακριβού κουπέ της νιότης μου. Ήταν η εποχή που η Ελλάδα του Κωστόπουλου άκουγε Παβαρότι, πήγαινε σε αμερικανικού τύπου πάρτι και, γενικώς, μάθαινε να ξυρίζει τις βρωμερές μασχάλες της. Συνήθιζε να παραγγέλνει σαλάτα με ρόκα-παρμεζάνα με τον τρόπο που τώρα ανακαλύπτει το σταμναγκάθι, τους σεφ και την υψηλή μαγειρική. Τότε, λοιπόν, άκουσα στα σοβαρά τον Στέλιο. Τον ακούω ακόμα. Και λέω, ρε συ, πως όλα αυτά που γίνονται γύρω μας συμβαίνουν για να αποκτήσουν και πάλι νόημα τα τραγούδια που βγαίνουν από το στόμα του. Φτώχεια, μετανάστευση και παλικάρια έτοιμα να βάλουν πλάτη στην επιβίωση. Αν ο Στέλιος σηκωθεί σε ένα με δύο χρόνια, θα βρει πάλι την Ελλάδα της νιότης του.
•••
Ακούγοντας Στέλιο, λοιπόν, το βλέμμα τρύπησε το ταβάνι, προσπέρασε τα φωτοβολταϊκά που στήνει ο αφελής ιδιοκτήτης στην ταράτσα και έφυγε ψηλά για να αποκτήσει καλύτερη εικόνα. Ξέρετε, υπάρχουν μερικοί τρόποι που σε βοηθούν να παρατηρείς καλύτερα τα πράγματα, να διαπιστώνεις την ελαφρότητά τους και να προβλέπεις την εξέλιξή τους. Να ένας απλός: Εξετάστε την ανθρώπινη συμπεριφορά στο πλαίσιο που πραγματικά ανήκει. Είναι η συμπεριφορά ενός έξυπνου πιθήκου που προσπαθεί να ελέγξει τα ένστικτά του. Αυτό σας λυτρώνει και σας απαλλάσσει από ένα σωρό βλακώδεις σκοτούρες στην ανάλυσή σας. Μετά, αν θέλετε, κατεβείτε λίγο πιο χαμηλά, διαβάστε Ιστορία και δείτε την πραγματικότητα με ένα μπλαζέ ύφος. Το πρώτο πράγμα που θα διαπιστώσετε είναι πόσο κακομαθημένοι είμαστε ως άνθρωποι του δυτικού κόσμου. Όσο και αν πέσει το καταραμένο το βιοτικό μας επίπεδο, θα συνεχίσουμε να ανήκουμε σε εκείνο το διαβολεμένο 15% των προνομιούχων του πλανήτη. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ακόμα και αν κινείσαι στα όρια της φτώχειας, ζεις καλύτερα από το 85% των ανθρώπων που βρίσκονται στη Γη και έχεις πολλούς δείκτες καλύτερους από αυτούς που είχε η προηγούμενη γενιά. Aν είσαι σε ένα γραφείο στο ΔΝΤ και στην Παγκόσμια Τράπεζα, μπορείς και το βλέπεις σχετικά ψύχραιμα. Επίσης, το πιθανότερο είναι να απορήσεις με το τι είναι ικανοί να κάνουν οι άνθρωποι όταν το βιοτικό τους επίπεδο υποχωρεί θεαματικά για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Μακροπρόθεσμα το βιοτικό επίπεδο της χώρας θα ανέβει. Αλλά, όπως έχει πει και ο Παπακωνσταντίνου, μακροπρόθεσμα όλοι θα πεθάνουμε.
•••
Μακροπρόθεσμα και εγώ αισιοδοξώ. Δεν ξέρω αν θα προλάβω να το ζήσω, αλλά είμαι πλέον βέβαιος ότι οι επόμενες γενιές θα μας ευγνωμονούν. Η χώρα καθαρίζει από λίπη, αγκυλώσεις, ανορθοδοξίες. Θα υπάρξουν θύματα. Αλλά ποιος θυμάται σήμερα τα θύματα των εθνικών πολέμων; Έχουν τσουβαλιαστεί στην ανωνυμία που χορηγεί υποχρεωτικά η λήθη. Όμως ναι, δύο-τρεις γενιές πήγαν χαμένες. Ας πρόσεχαν. Είναι μερικές Κυριακές που διαβάζω τον εκδότη μου και θυμώνω. Δεν θυμώνω για την κριτική του προς την κυβέρνηση. Θυμώνω για την αναγωγή αυτού του λαού σε αθώα κορασίδα, σε λαό μαρτυρικό, κατατρεγμένο από τους ισχυρούς της Γης και τους εγχώριους ηγέτες. Αλλά να με συγχωρεί η χάρη του λαού και του εκδότη, αν πληρώναμε με συνέπεια τους φόρους μας, τώρα δεν θα είχαμε περιέλθει σε αυτό το χάλι. Αν ήμασταν κάπως λιγότερο διεφθαρμένοι, σήμερα θα ευημερούσαμε. Πού θέλω να καταλήξουμε; Θέλω να σας πω ότι το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί τώρα είναι να απαλλάξουμε το παρελθόν μας από τις ευθύνες και τις κατάρες που σέρνει. Βλέπω να ασκείται κριτική προς την κυβέρνηση, την ανάλγητη «τρόικα», τους αδίστακτους τεχνοκράτες. Όμως ξεχνάμε πως όλα από μας ξεκίνησαν. Κανένας δεν συνωμότησε εις βάρος μας. Εμείς υπονομεύσαμε την ύπαρξή μας.
•••
Τώρα θα μου πεις ότι είσαι παγερά αδιάφορος για το μέλλον. Να σου πω την αλήθεια, κι εγώ το ίδιο. Κατά βάθος ουδόλως με ενδιαφέρει ο κόσμος στον οποίο θα ζήσουν τα παιδιά μου από τη στιγμή που δεν θα ζω εγώ. Επίσης ελάχιστα με ενδιαφέρει το μέλλον του πλανήτη. Όταν με ρουφήξει μέσα του δεν θα έχει καμία σημασία για μένα αν θα καταστραφεί από τη μόλυνση ή αν θα τον καταπιεί ο ήλιος. Ε, λοιπόν το τομάρι μας την έχει άσχημα. Ο άνθρωπός μου στη δημόσια διοίκηση μου εξηγούσε κάτι που δεν έχει αντιληφθεί κανένας σας μέχρι τώρα. Μου έλεγε ότι το καλύτερο ρουσφέτι από καταβολής ελληνικού κράτους θα είναι πλέον να σε μετατάξουν σε καλό πόστο και να μην πας στο σπίτι σου με συνοπτικές διαδικασίες. Να το μοντέλο: Εργάζεσαι σε δημόσιο φορέα. Ο φορέας κλείνει. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μεταταγούν όλοι, αφού πλέον οι μετατάξεις θεωρούνται προσλήψεις και κάθε μετάταξη θα πρέπει να αντιστοιχεί σε πέντε συνταξιοδοτήσεις. Αρκετοί θα περισσεύουν. Αυτοί θα απολυθούν. Το ρουσφέτι ζωής, λοιπόν, θα είναι να έχεις άνθρωπο που θα σε μετατάξει σε καλή υπηρεσία κοντά στο σπίτι σου και με αξιοπρεπή δουλειά. Το αμέσως καλύτερο ρουσφέτι θα είναι να μη χάσεις τη δουλειά σου, αλλά να βρεις θέση σε άλλη πόλη. Έρχονται στιγμές απόλυτου εξευτελισμού, που ταυτόχρονα θα δώσουν νέα διάσταση στην έννοια της εκδούλευσης. Έχω και νούμερο που κυκλοφορεί ως εκτίμηση, αλλά δεν θέλω να το γράψω. Δεν θέλω, γιατί έχω κι εγώ φίλους που ίσως και να ντρέπομαι να συναντήσω τους προσεχείς μήνες.
•••
Φαντάσου τώρα να είσαι σε αυτήν την κατάσταση και να βλέπεις την Ντόρα στην τηλεόραση να ανοίγει τα χέρια και να κουνάει την ελιά – ας ήταν αχλαδιά, βρε αδερφέ. Ας ήταν κάτι σε κυπαρίσσι. Εν τέλει, ας είχε ως έμβλημα τον χάρτη της Κρήτης, αφού από εκεί τους κουβάλησε και εκεί θα τσιμπήσει κάτι. Ε, λοιπόν η κυρά δεν έχει καμία ελπίδα επειδή οι άνθρωποι όχι απλώς δεν έχουν ενδιαφέρον, δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν μαζί της και με τους άλλους. Όσο και αν σας φαίνεται περίεργο, ζούμε μια περίοδο που δεν αποκλείεται και να ενισχύσει τον Γιώργο, καθώς σε φάσεις κρίσης οι άνθρωποι συσπειρώνονται γύρω από την ηγεσία τους. Τώρα, αν νομίζει ο Γιώργος ότι θα δημιουργήσει ευρύτερες συναινέσεις παίρνοντας αγκαλιά την Ντόρα, τότε θα πρέπει να κάνει reset το iPod. Ασφαλώς θα αποδυναμώσει έτσι τη Νέα Δημοκρατία. H Δεξιά θα γίνει σαν την Αριστερά – πολλά κόμματα, περισσότερες τάσεις. Αλλά τελικά αυτός δεν ήταν πάντα ο αληθινός ρόλος των Μητσοτάκηδων; Να ροκανίζουν τη Δεξιά; Γιατί κάτι μου λέει ότι στον Εμφύλιο ο επίτιμος τα είχε βρει με το ΕΑΜ;
•••
Εξίσου γελοίο είναι να ασχολείσαι με τις τριβές στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Πραγματικά γελοίο. Διότι δεν έχει σημασία. Αρκεί να δείτε τη σημειολογία της συνέντευξης που παραχώρησε η «τρόικα» και θα συμφωνήσετε μαζί μου. Κανένας κυβερνητικός δεν έχει την ισχύ των τριών τύπων της «τρόικας». Σημασία δεν έχει ποιος κρατά τη σφραγίδα, αλλά ποιος πληρώνει. Όταν, λοιπόν, οι εκπρόσωποι των διεθνών οργανισμών κάνουν, ουσιαστικά, τις εξαγγελίες για την οικονομική μας καθημερινότητα, η μοναδική εθνικής φύσεως μαγκιά που μπορεί να πουλήσει κάποιος είναι να ταλαιπωρήσει κανέναν Σκοπιανό ή να ουρλιάζει για καμιά βραχονησίδα. Επίσης, όσο και αν χτυπηθούν οι υπουργοί σαν γατάκια κάτω από νταλίκα, δεν αλλάζει τίποτα. Διαβάστε το Μνημόνιο. Απορώ γιατί δεν το μοιράζει μια εφημερίδα. Γιατί δεν το μοιράζουμε εμείς, εκδότη μου; Είναι σαν ο Φάουστ να διαπραγματεύεται τη θερμοκρασία των καζανιών στην κόλαση.
Αστεία πράγματα, κωμικοί άνθρωποι…