Έντονο παρασκήνιο Φούλε – Άγκυρας για εκπλήρωση τουρκικών υποχρεώσεων

Έντονο διπλωματικό παρασκήνιο βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τουρκίας για την εκπλήρωση των τουρκικών υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία από τη μια και τη διευκόλυνση της τουρκικής ενταξιακής διαδικασίας από την άλλη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και πιο συγκεκριμένα ο αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης Επίτροπος Στέφαν Φούλε, υπέβαλε παρασκηνιακά πρόταση να ανοίξει η Τουρκία τον εναέριο χώρο της στα αεροπλάνα της Κυπριακής Δημοκρατίας και ένα λιμάνι και αεροδρόμιο με αντάλλαγμα το άνοιγμα του κεφαλαίου της ενέργειας, καθώς και άλλων κεφαλαίων από τα οκτώ που είναι ήδη παγωμένα.
Η Άγκυρα
Η απάντηση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν αρνητική, αφού η Άγκυρα ξεκαθαρίζει ότι για να ανοίξουν τα τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια θα πρέπει να ανοίξουν και να λειτουργήσουν το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου και το λιμάνι της Αμμοχώστου. Εάν συμβεί ό,τι επιδιώκει η τουρκική πλευρά, θα γίνουν βήματα νομιμοποίησης της διχοτόμησης προ της λύσης, καθώς οι Τούρκοι όταν ζητούν λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου εννοούν ταυτόχρονα και χωριστό FIR που εμπίπτει στο ζήτημα της κυριαρχίας. Η Άγκυρα και ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Έρογλου επιμένουν στα χωριστά FIR. Οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν τη δική τους σημασία, υπό την έννοια ότι με τον τρόπο που εξελίσσεται η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας υπάρχει κίνδυνος να παγώσει η όλη διαδικασία, αφού δεν υπάρχουν άλλα κεφάλαια για να ανοίξουν. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η Τουρκία καθυστερεί στις μεταρρυθμίσεις της και ο δεύτερος ότι, εκτός της Κύπρου, η Γαλλία, η Γερμανία και η Αυστρία για τους δικούς τους λόγους διατηρούν κάποια τουρκικά ενταξιακά κεφάλαια παγωμένα.
Το νέο Ελσίνκι
Και ενώ συμβαίνουν αυτά στο παρασκήνιο, στο προσκήνιο ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας δήλωσε την περασμένη Δευτέρα, ενώπιον του European Policy Centre στις Βρυξέλλες, ότι η Αθήνα θα βολιδοσκοπήσει τους εταίρους της για τη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης Τουρκίας – ΕΕ, που θα συνιστά ένα νέο Ελσίνκι και θα θέτει χρονοδιαγράμματα εκπλήρωσης των τουρκικών υποχρεώσεων, καθώς και για το πότε θα ενταχθεί η Τουρκία στην ΕΕ και το πώς θα επικυρωθεί η ένταξή της. Στην πραγματικότητα θα ανοίξει ξανά και θα τεθεί εκ νέου σε διαπραγμάτευση η τουρκική ενταξιακή πορεία, κάτι που είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό από την Τουρκία. Εξίσου δύσκολο θα είναι να γίνει αποδεκτό από τη Γερμανία και τη Γαλλία, οι οποίες δεν θα ήθελαν με κανέναν τρόπο τον καθορισμό ημερομηνίας για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Γαλλία και Γερμανία, όπως και άλλες χώρες, θεωρούν ότι η Τουρκία μπορεί να εισπράξει μόνο καθεστώς ειδικής σχέσης, η οποία άλλωστε, με βάση την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2004, είναι ανοικτή (open ended).
Χρονοδιαγράμματα και παγίδες
Ως προς το Κυπριακό και την πρόταση Δρούτσα εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να συνδεθεί το χρονοδιάγραμμα εκπλήρωσης των τουρκικών υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία με την επίλυση του Κυπριακού. Με αποτέλεσμα τα χρονοδιαγράμματα, τα οποία απορρίπτει σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία, να τεθούν μέσω της ΕΕ αντί μέσω του ΟΗΕ και να μετατραπεί η όλη προσπάθεια σε μπούμερανγκ.