Στο 11% το έλλειμμα για το 2010!

November 14, 2010 στις κατηγορίες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ,

Σε προγραμματισμένη σύσκεψη του πρωθυπουργού με τον υπουργό Οικονομικών χθες στο Μαξίμου επρόκειτο να οριστικοποιηθεί το βασικό σενάριο για πρόσθετες περικοπές το 2011, ώστε να καλυφθεί η διαφορά, αλλά εκφράζονται φόβοι ότι η υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία της «τρόικας», που καταφθάνει αύριο στην Αθήνα, δεν πρόκειται να πεισθεί από αυτές τις δεσμεύσεις και θα επιμείνει σε ένα πρόγραμμα-«σφαγή» στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, που θα δίνει έμφαση στη μείωση της απασχόλησης, ακόμη και με απολύσεις στον στενό δημόσιο τομέα.

Η πίεση που δημιουργεί τις τεράστιες αποκλίσεις εκδηλώνεται από όλες τις πλευρές, καθώς:

Η Στατιστική Αρχή επιβεβαίωσε χθες τους φόβους για «τοξική» ύφεση, καθώς μέσα στο γ’ τρίμηνο του έτους η μείωση του ΑΕΠ έφθασε το 4,5% σε ετήσια βάση, διαμορφώνοντας δυναμική ανατροπής της βασικής πρόβλεψης για μείωση του ΑΕΠ φέτος κατά 4%, που με τη σειρά της απειλεί να «ξηλώσει» την πρόβλεψη στην οποία βασίζεται ο προϋπολογισμός του 2011 (-2,6%).

Τα τελευταία στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού δεν επιβεβαίωσαν απλώς τη γνωστή υστέρηση των εσόδων, που πλησίαζε τα 2 δισ. ευρώ στο δεκάμηνο, επιβεβαίωσαν και ότι ήταν ανεδαφικές οι προβλέψεις του υπ. Οικονομικών για ένα μεγάλο «μαξιλάρι» που θα δημιουργούσε η καλύτερη από το προβλεπόμενο εκτέλεση στο σκέλος των δαπανών. Αντίθετα με την πρόβλεψη αυτή, για πρώτη φορά στα στοιχεία του δεκαμήνου αποκαλύφθηκε υπέρβαση της τάξεως των 400 εκατ. ευρώ και στο σκέλος των δαπανών.

Άπιαστο όνειρο είναι πλέον ο στόχος του οικονομικού επιτελείου για είσπραξη εσόδων ύψους 12 δισ. το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου – οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις κάνουν λόγο για 7 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο αρχικός στόχος του προϋπολογισμού ήταν για έσοδα 57 δισ. στη διάρκεια του 2010, τον Ιούνιο αναθεωρήθηκε και ο πήχυς κατέβηκε στα 50, αλλά το τελικό ποσό θα είναι ακόμη μικρότερο, στα 47 με 48 δισ. Η κατά 5 δισ. μείωση του στόχου είσπραξης εσόδων για το τελευταίο δίμηνο του έτους σημαίνει αύξηση του προβλεπόμενου ελλείμματος 8,9% κατά 2%!

Επιπλέον, υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών τόνιζαν στο «Π» ότι σύντομα θα αποδειχθεί το υπερφίαλο των προβλέψεων για τις εισπράξεις από την περαίωση (700 εκατ. ευρώ φέτος, άλλα 600 εκατ. ευρώ το 2011 και το 2012), καθώς μία εβδομάδα πριν από την εκπνοή της προθεσμίας καταβολής της πρώτης δόσης οι εισπράξεις ήταν «σκάρτα» 50 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο θα αρχίσει διαφημιστική καμπάνια αυτήν την εβδομάδα για να στηρίξει την περαίωση, ενώ αναμένεται να παρατείνει ως το τέλος του έτους την προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης, αλλά οι προβλέψεις για το ποσόν που θα εισπραχθεί εξακολουθούν να είναι απογοητευτικές, ενώ την ίδια ώρα αμφισβητείται το ότι η προσπάθεια μαζικής είσπραξης φόρων του τελευταίου διμήνου θα αποδώσει τα αναμενόμενα.

Με αυτά τα δεδομένα, αύριο το πρωί αρχίζει, με τις ανακοινώσεις από τη Eurostat των αναθεωρημένων στοιχείων για το έλλειμμα και το χρέος του 2009, η αντίστροφη μέτρηση για την επιβολή σκληρών διορθωτικών μέτρων για το 2011. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα δυσάρεστη έκπληξη από τη Eurostat, με τη διαμόρφωση του ελλείμματος του 2009 ακόμη και πάνω από το 16%. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα πρόσθετα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν το 2011 για να διορθωθεί η πορεία εκτέλεσης του Μνημονίου υπολογίζονται σε 4,7 δισ. ευρώ. Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν η «τρόικα» θα δεχθεί τις προβλέψεις της κυβέρνησης για τα έσοδα του 2011, καθώς οι υστερήσεις του 2010 και η βαθύτερη ύφεση δημιουργούν σκηνικό πλήρους ανατροπής τους.

Δύο σενάρια

Το σενάριο με το οποίο θα προσέλθει η κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση και αναμενόταν να εξετασθεί χθες στη συνάντηση Παπανδρέου – Παπακωνσταντίνου στο Μαξίμου προβλέπει νέες, μεγάλες περικοπές αποδοχών στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα:

Από το νέο μισθολόγιο και τη λειτουργία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών από τον επόμενο χρόνο το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να εξοικονομήσει πολύ περισσότερα από τα 600 εκατ. ευρώ που είχαν ήδη προβλεφθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μέση μείωση των τελικών αποδοχών στο Δημόσιο θα φθάσει το 20% με την κατάργηση επιδομάτων, αλλά θα είναι αρκετά υψηλότερη σε κατηγορίες υπαλλήλων με «παχυλά» επιδόματα που θα καταργηθούν, όπως οι εφοριακοί και οι τελωνειακοί.

Στις δέκα ΔΕΚΟ με τις μεγαλύτερες ζημίες προγραμματίζονται μαζικές μετατάξεις προσωπικού στο Δημόσιο, με μεγάλη μείωση αποδοχών. Επιπλέον, δεν θα ανανεωθούν συμβάσεις έργου, ενώ δεν αποκλείονται και απολύσεις προσωπικού με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου, στο πλαίσιο της κατάργησης επιχειρήσεων και οργανισμών. Σχετική έκθεση με προτάσεις για περικοπές καταθέτει στο υπουργείο Οικονομικών μέχρι το τέλος του μήνα η PriceWaterhouseCoopers.

Παράλληλα, η κατάργηση περίπου 4.000 νομικών προσώπων των ΟΤΑ οδηγεί σε σημαντική μείωση της απασχόλησης, καθώς δεν θα ανανεωθούν χιλιάδες συμβάσεις εργασίας. Η αρχική πρόβλεψη για εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ τον χρόνο μέχρι και το 2013 μέσω της εφαρμογής του «Καλλικράτη» πιθανότατα θα αποδειχθεί συντηρητική, καθώς οι εξοικονομήσεις είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ, με μεταφορά μεγαλύτερου μέρους τους στον προϋπολογισμό του 2011.

Νέες σημαντικές περικοπές αναμένονται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στις εξοπλιστικές δαπάνες, που αποτελούν τους συνήθεις εύκολους στόχους όλων των προσπαθειών συγκράτησης των δαπανών.

Το σοβαρότερο πρόβλημα, όμως, που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση είναι ότι σε καμία περίπτωση αυτές οι πρόσθετες περικοπές, επιπλέον των μέτρων προγραμματισμένης απόδοσης άνω των 9 δισ. ευρώ, που προβλέπονται ήδη για το 2011, δεν πρόκειται να πλησιάσουν τα 4,7 δισ. ευρώ της απόκλισης του 2010.

Στο πλαίσιο αυτό, η «τρόικα» αναμένεται να επαναφέρει τις πιέσεις για περισσότερες απολύσεις, ακόμη και στον στενό δημόσιο τομέα, με καταργήσεις θέσεων, μέσω του προγράμματος αναδιάρθρωσης των διευθύνσεων των υπουργείων, που ήδη προβλέπεται από το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, ώστε να ξεπερασθεί ο «σκόπελος» της συνταγματικά κατοχυρωμένης μονιμότητας. Επιπλέον, η «τρόικα» είναι πολύ πιθανό να ζητήσει απολύσεις υπαλλήλων με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ.

Βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι να αποφύγει την υιοθέτηση του «μαύρου» σεναρίου μαζικής μείωσης απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, όμως η υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία της «τρόικας» καταφθάνει στην Αθήνα αποφασισμένη να αποδείξει διεθνώς ότι μπορεί να αποφευχθεί η κατάρρευση του οικονομικού προγράμματος της Ελλάδας, ακόμη κι αν χρειασθεί να υιοθετηθούν και στη χώρα μας επώδυνες λύσεις που έχουν επιβληθεί σε άλλες χώρες από την Κομισιόν και το ΔΝΤ (βλ. πρόγραμμα 100.000 απολύσεων από το Δημόσιο στη Ρουμανία).