Ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία συναντώνται στην Αγια-Σοφιά

Μήπως κάποια κέντρα ελέγχου δεν λειτουργούν σωστά; Μήπως πήραν την ευ­θύνη για τα μεγάλα θέματα της ζωής μας άτομα άσχετα και ακατάλληλα ή τη δώσαμε εμείς σʼ αυτά; Πώς στους τέσσερις αιώνες της τουρκοκρα­τίας άντεξε ο λαός, η πίστη του, η συνείδησή του; Πού βρίσκεται σήμερα αυτή η δύναμη του λαού που βλάστησε, κ. Σαρτζετάκη, από τα σπλάχνα του τον Ακάθιστο Ύμνο και τα δημοτικά τραγούδια, που έπλασε την Αγια-Σοφιά και μετά την πτώση της Πόλεως τις πανάγιες εκκλησίες; Έχει να δώσει και να πει κάτι σήμερα; Ή μήπως μερικοί βρήκαν κάπου αλλού κάτι πολύτιμο; Γιατί μετά το 1821 παραπαί­ουμε; Γιατί ο ένας μεταρρυθμιστής αναιρεί τον άλλον και όλοι μάς οδηγούν στο μηδέν; Κέντρο της ζωής των ελλήνων χριστιανών είναι ο Χριστός. Κέντρο κάθε κοινό­τητας ο ναός. Κέντρο του γένους μας ολο­κλήρου η Αγια-Σοφιά, η μεγάλη του Χριστού Εκκλησία. Από εκεί επί αυτοκρατορίας με­τρούσαν τις αποστάσεις καθεμιάς πόλεως και χώρας της οικουμένης. Μητέρα μας είναι η Εκκλησία. Και όταν η Πόλη έπεσε, δεν έπεσε η Εκκλησία. Αυτή κράτησε το γένος, τη ζωή μας. Αυτή περιέθαλπε τον λαό. Η καρδιά μας και το ίνδαλμά μας, η Αγια-Σοφιά, που δεν είναι είδωλο ούτε απειλή για κανέναν, αλλά ευλογία για όλον τον κόσμο. Μπορεί να έπεσε η Πόλη, να ξεσκίστηκαν τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας, να ατιμάστηκαν τα αγιάσματα, να έγινε τζαμί, μουσείο η Μεγάλη Εκκλησία. Κάτι όπως δεν πέφτει, δεν ατιμάζεται. Η Αγια-Σοφιά λειτουργεί. Η Εκκλησία ζει. Κάθε ξωκλήσι, κάθε λειτουργία, κάθε πιστός είναι Αγια-Σοφιά. Ο άρτος της ζωής είναι ο μελιζόμενος και μη διαιρούμενος, ο πάντοτε εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος, αλλά τους μετέχοντας αγιάζων. Στην Αγια-Σοφιά βρίσκεσαι ενώπιον ενωπίω. Βρίσκεσαι στην καρδιά της Ιστορίας, του μυστηρίου του Σταυ­ρού και της Αναστάσεως, αλλά και στην ιστορία του Γέ­νους. Καταλαβαίνεις γιατί οι αντι­πρόσωποι του Βλαδιμήρου της Ρωσίας έμειναν ενεοί. Δεν ανήκει απλώς σʼ ένα έθνος, αλλά σώζει όλη την υφήλιο. Όταν βάλουμε, κ. Σαρτζετάκη, τον νεκρό της Μικράς Ασίας μέσα στην Αγια-Σοφιά, τότε όλα γαληνεύουν κάτω από τον θόλο της, παίρνουν άλλες διαστάσεις, το πέθνος αποδεικνύεται χαροποιόν.
Η «κόκκινη μηλιά» δεν είναι ένας γεωγραφικός τόπος. Η Μεγάλη Ιδέα δεν είναι η κατάληψη ενός χώρου, αλλά η άνοδος σʼ ένα πνευματικό επίπεδο, το να αναχθούμε στο ύψος του ήθους της Αγια-Σοφιάς, στο ύψος της ορθοδόξου Θείας Λειτουργίας. Η Μεγάλη Ιδέα είναι η ιδέα του ανθρωπίνου γένους, είναι η ίδια η ορθόδοξη πίστη και Εκκλησία. Και κάθε ορθόδοξος λαός έχει μια οικου­μενική αποστολή, να μεταφέρει το μήνυμα της Αναστάσεως του Θεαν­θ­ρώπου, της αναστάσεως κάθε ανθρώπου στη σημερινή κατάσταση των πολέμων και απειλών, πως η ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η πιο κατάλληλη να βοηθήσει την οικουμένη.
Έχουμε ταύτιση ελληνισμού – ορθοδοξίας. Ο χριστιανισμός μπορεί να μην ταυτίζεται με τον ελληνισμό ως αφηρημένη έννοια ή επιστημονική, στην πραγματικότητα όμως διαστέλλεται μέσω της Αγια-Σοφιάς. Μπαίνει στην κοινή κτήση και δημιουργεί πολιτισμό. Βεβαίως αγαπά όλους και τους δέχεται όλους, αλλά δεν πείθεται σε κανένα ψέμα, δεν ανέχεται όμως αίρεση. Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός είναι ένα παράδειγμα ταύτισης του ελληνισμού και της ορθοδοξίας. Το ήθος και ο λόγος του έχουν άμεση σχέση με το ήθος του Αγίου ­Όρους και τη μεγαλοπρέπεια της Αγια-Σοφιάς.
Μέσα στην Εκκλησία δεν παίρνεις εξωτερικές εντολές ούτε αυτοσχεδιάζεις, μεταβάλλοντας σε πειραματόζωα τους ανθρώπους που ποιμαίνεις. Αλλά είσαι ελεύθερος, κινείσαι αυθόρμητα και υπακούς σε μιαν αλή­θεια. «Ανοίξτε σχολεία ελληνικά, να σπουδάσουν τα παιδιά σας, χωρίς να πληρώνουν, να μάθουν την ελληνική γλώσσα» έλεγε ο Άγιος Κοσμάς. Χιλιάδες οι Άγιοι και οι Νεομάρτυρες του ελληνορθόδοξου γένους. Χιλιάδες και οι αγωνιστές μετά τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο χριστιανισμός δεν παρουσιάστηκε ως αίρεση, όπως ισχυρίζεται ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, αλλά ως φά­ρος σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους. Τουλάχιστον αυτό πιστεύουμε όσοι βαπτιστήκαμε στο όνομα του Χριστού. Το θέμα δεν είναι αν μιλούμε ή γρά­φουμε δημοτική ή καθαρεύουσα, όπως γράφει ο κ. Σαρτζετάκης, αλλά αν μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να απο­κτήσουν τη δυνατή κράση και τη φώτιση ενός Αγίου Κοσμά ή ενός Μακρυγιάννη, για να μπορέσουν να επιζήσουν. Και ό,τι κι αν πουν αυτοί οι αληθινοί που ξεπερνούν τον θάνατο, όπως και να το πουν, θα είναι άγιο και ιερό. Αλλά εμείς ούτε με την καθαρεύουσα ούτε με τη δημοτική οδηγήσαμε τα παιδιά σʼ αυτήν την πηγή, την Ορθόδοξη Εκκλησία. Καταδικάσαμε τον νέο άνθρωπο σε φυλακή, σε αδιέξοδο – το θέμα είναι να βγει από τη φυλακή. Τι να κάνω την επιτυχία και ευτυχία που μας
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 34