Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποσκάπτει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας
Το θέμα θα συζητηθεί αύριο, Δευτέρα, ενώπιον της Νομικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και λογικά αναμένεται να ληφθεί απόφαση, η οποία θα σταλεί προς τη Διάσκεψη των Προέδρων για να αποφασίσει για την τύχη του Κανονισμού.
Ακατάλληλος ο Κανονισμός
Πάντως η Νομική Υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει αποφανθεί ότι:
1. Η χρήση του άρθρου 207 (2) ως νομικής βάσης του Κανονισμού είναι ακατάλληλη, διότι με βάση το Πρωτόκολλο 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ.
2. Η ορθή νομική βάση είναι το Πρωτόκολλο 10 και οι κανόνες της ΕΕ.
3. Ο Κανονισμός, όπως τον εισηγείται η Επιτροπή, είναι ακατάλληλος διότι δημιουργεί εσωτερικά σύνορα στην Κύπρο και υποσκάπτει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η κυριαρχία αυτή υποσκάπτεται μέσω της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το άνοιγμα των κατεχόμενων λιμανιών και αεροδρομίων. Με βάση τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας να κλείσει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα κατεχόμενα είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.
Νομική βάση το Πρωτόκολλο 10
Η γνωμάτευση τονίζει ότι η νομική βάση του Κανονισμού πρέπει να είναι το Πρωτόκολλο 10, στη βάση της εξής αναπροσαρμογής της σταδιακής εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στα κατεχόμενα προ της λύσης. Γιατί γίνεται λόγος για αναπροσαρμογή; Διότι με βάση το Πρωτόκολλο 10 η άρση της υφιστάμενης αναστολής του κοινοτικού κεκτημένου μπορεί να γίνει με τη λύση του Κυπριακού και με ομόφωνη απόφαση.
Η γνωμάτευση τονίζει ότι θα μπορεί να ερμηνευτεί το Πρωτόκολλο 10 και η συγκεκριμένη παράγραφος λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες συνθήκες και τη σταδιακή εφαρμογή του κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της Κύπρου. Προστίθεται δε στο κείμενο ότι η οποιαδήποτε ενέργεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν θα πρέπει να παρακάμπτει την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως επιχειρεί να πράξει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τον Κανονισμό τον οποίο εισηγείται.
Μπούμερανγκ και τεχνάσματα
Η γνωμάτευση δεν είναι δεσμευτική για τη Νομική Επιτροπή ή για τη Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που θα λάβει την τελική απόφαση για την τύχη του Κανονισμού. Το φιλοτουρκικό μπλοκ των Πρασίνων, των Φιλελευθέρων και των Σοσιαλιστών βρίσκεται σε μειονεκτική θέση, καθώς αυτό επέμενε στην έκδοση γνωμάτευσης από τη Νομική Υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την προσδοκία ότι θα ήταν εναρμονισμένη με τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ότι θα δικαιωνόταν η νομική βάση του άρθρου 207 (2) που ρυθμίζει τις σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες. Τώρα η διαδικασία αυτή εξελίσσεται σε μπούμερανγκ για το φιλοτουρκικό μπλοκ και την Άγκυρα, που θα επιδιώξουν στην αυριανή συνεδρίαση της Επιτροπής Νομικών να ζητήσουν αναβολή. Εάν δεν το πετύχουν στην Επιτροπή Νομικών, θα το επιδιώξουν σε επίπεδο Διάσκεψης των Προέδρων, ώστε να διαιωνίζεται το θέμα. Πρέπει επίσης να λεχθεί ότι σε επίπεδο Διάσκεψης των Προέδρων η απόφαση δεν θα ληφθεί μόνο με νομικά κριτήρια αλλά και στη βάση πολιτικών σκοπιμοτήτων και άλλων συμφερόντων.
Εάν πάντως η Διάσκεψη των Προέδρων σεβαστεί τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα κρίνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί να επιληφθεί του θέματος με την υφιστάμενη νομική βάση, την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αλλάξει, καθιστώντας τη σύμφωνη με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο.