ΤΟ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΑΨΕ ΦΩΤΙΕΣ
Εδώ και αρκετούς μήνες είχε ανακοινωθεί πως ο Μητροπολίτης Ζακύνθου Χρυσόστομος προετοίμαζε μια ομιλία περί της παραιτήσεως των υπέργηρων ιεραρχών. Μια εισήγηση που θα έθετε προς συζήτηση και μελέτη στην καθιερωμένη ετήσια συνεδρίαση των ιεραρχών του Οκτωβρίου, ώστε όλοι μαζί να βρουν μια λύση για την ομαλή λειτουργία των Μητροπόλεων που κατέχουν γηραιοί αρχιερείς. Δεν είναι άλλωστε λίγα τα παραδείγματα στο παρελθόν που το «γενικό κουμάντο» στις Μητροπόλεις με πολύ ηλικιωμένους ιεράρχες ασκούσαν πρόσωπα του συγγενικού περιβάλλοντός τους ή ένας κληρικός, συνήθως ένας πρωτοσύγκελλος, με αυξημένες εξουσίες.
Γιʼ αυτούς τους λόγους ο Σεβασμιώτατος Ζακύνθου τίθεται υπέρ της παραίτησης των ιεραρχών ύστερα από κάποια ηλικία, ιδίως όταν δεν μπορούν να ασκήσουν τα διοικητικά καθήκοντά τους. Με το σημερινό καθεστώς προβλέπεται επιτροπή από ιεράρχες που μπορεί να κρίνει την κατάσταση από πλευράς υγείας και επικοινωνίας ενός Μητροπολίτη. Συνεπής στους λόγους του μάλιστα έθεσε προσφάτως την παραίτησή του στη διάθεση του Αρχιεπισκόπου (όπως είχε ανακοινώσει πριν από περίπου πέντε χρόνια), η οποία δεν έγινε τελικώς αποδεκτή.
Πρόκειται δηλαδή για ένα θέμα σύνηθες που έχει ξανασυζητηθεί και σε παλαιότερη σύνοδο επί των ημερών του Μακαριστού Χριστόδουλου. Η ανακίνησή του όμως από συγκεκριμένους εκκλησιαστικούς κύκλους προκάλεσε πολλά ερωτήματα αλλά και συζητήσεις και τριβές μεταξύ των νεώτερης ηλικίας Μητροπολιτών και των πιο γηραιών.
Μεταξύ τυρού και αχλαδίου
Τα γνωστά παπαγαλάκια (που παρεπιδημούν στο περιβάλλον του Αρχιεπισκόπου) διοχέτευαν ότι ο κ. Ιερώνυμος είναι αποφασισμένος να στείλει στη… σύνταξη πολλούς Μητροπολίτες επειδή «πιέζεται» από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι «πιέσεις» από την κυβέρνηση δεν είναι τίποτε άλλο από συζητήσεις «στο πόδι» που είχε ο Αρχιεπίσκοπος με πολιτικά πρόσωπα.
Λέγεται ότι ο Αρχιεπίσκοπος είχε μια κατʼ ιδίαν συνάντηση σε κοινωνική εκδήλωση με δευτεροκλασάτο υπουργό (σε αναρμόδιο με την Εκκλησία υπουργείο) που του έθεσε τυχαία το ερώτημα, αν σκοπεύει να επιβάλει όριο ηλικίας στους Μητροπολίτες. Και ο κ. Ιερώνυμος φέρεται να απάντησε γενικώς και αορίστως ότι «είναι ένα θέμα που θα μελετήσουμε». Τίποτε περισσότερο από μια κουβέντα στο πόδι που έγινε μεταξύ τυρού και αχλαδίου!
«Ο Αρχιεπίσκοπος δεν θέλει να σηκώσει το βάρος μιας τόσο σημαντικής απόφασης μόνος του και το πιθανότερο είναι να βάζει μπροστά την κυβέρνηση για να δικαιολογήσει την απόφασή του», λέει έμπειρος κληρικός της Συνόδου. «Μην ξεχνάμε», συμπληρώνει, «πως ένας μεγάλος αριθμός Μητροπολιτών που τον στήριξαν προεκλογικά είναι μεγάλης ηλικίας και δεν θα ήταν καθόλου εύκολο να τους ζητήσει να παραιτηθούν με δική του πρωτοβουλία». Υποστηρίζεται πως ο Αρχιεπίσκοπος επιθυμεί σφόδρα την παραίτηση ιεραρχών καθώς πιέζεται από το περιβάλλον του να… αποκαταστήσει μια σειρά νέων κληρικών που περιμένουν αρκετό καιρό τώρα την προαγωγή τους.
Για εσωτερική κατανάλωση…
Πολλοί Μητροπολίτες πάντως είναι αναστατωμένοι με την είδηση ότι ίσως στην Ιεραρχία του Οκτωβρίου να τεθεί σοβαρά το θέμα της πρόωρης συνταξιοδότησής τους. Στους διαδρόμους της Συνόδου ψιθυρίζεται πως πολλοί αρχιμανδρίτες προβάρουν τα… αρχιερατικά τους άμφια για τις Μητροπόλεις Μαρωνείας, Μεγάρων, Καρυστίας, Φωκίδος, Νέας Ιωνίας, ακόμη και Ιωαννίνων! Όμως τα σενάρια που φαίνεται πιο πιθανό να «περάσουν» στην Ιεραρχία, αν τελικά λάβουν κάποια απόφαση, είναι δύο: Το πρώτο να τεθεί όριο ηλικίας για τους Μητροπολίτες το 75ο έτος, ο Μητροπολίτης να υποβάλλει υποχρεωτικά την παραίτησή του και μετά να κρίνει η ολομέλεια της Συνόδου αν μπορεί να συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά του ή όχι και να του δίνει μερικά ακόμη χρόνια «παράταση» θητείας. Το δεύτερο να οριστεί μια επιτροπή από αρχιερείς που θα κρίνουν αν ένας Μητροπολίτης λόγω γήρατος ή ασθένειας μπορεί να ασκήσει ή όχι τα καθήκοντά του και να τον θέτουν στη συνέχεια στην κρίση της Ιεραρχίας.
Όπως διευκρινίζει πάντως Μητροπολίτης από τους πιο έμπειρους αλλά και νέος σε ηλικία (συγκριτικά με τον μέσο όρο, που είναι τα 66 χρόνια), το όλο θέμα έχει δευτερεύουσα σημασία και ανακινείται, διευκρινίζει, «για εσωτερική κατανάλωση». «Οι περισσότεροι αρχιερείς διαφωνούν με τη θέσπιση ορίου ηλικίας, είτε πρόκειται για τους νέους είτε για τους γηραιότερους, που τους αφορά και πιο άμεσα», αναφέρει. «Οι Μητροπολίτες μόνοι τους θα αποφασίσουν ποιο είναι το καλύτερο για την Εκκλησία. Καμία κυβέρνηση δεν έχει δικαιοδοσία να μας επιβάλλει να θεσπίσουμε όριο ηλικίας, όσο καλές σχέσεις κι αν έχει ο Αρχιεπίσκοπος μαζί της. Αν θέλει ο Μακαριώτατος να δώσει τόπο στα νιάτα, ας… δώσει πρώτος το παράδειγμα», καταλήγει με νόημα.