Με το όπλο παρά πόδα πολλοί υπουργοί!

«Ο κόσμος ψήφισε πρωθυπουργό. Πήγε στις κάλπες για να δώσει την εξουσία στον Γιώργο Παπανδρέου. Αυτή είναι η πολιτική και θεσμική διάσταση του πρωθυπουργοκεντρικού μοντέλου που υπάρχει στην Ελλάδα», τονίζουν αρκετοί υπουργοί, αλλά και κάποιοι εκ των συνεργατών του Γιώργου Παπανδρέου. Επισημαίνουν δε πως «αυτή η πρωτοφανής για τα θεσμικά και πολιτικά δεδομένα της χώρας μεταβίβαση – εκχώρηση εξουσιών σ’ έναν υπουργό αποτελεί πρωτόγνωρη κατάσταση και σηματοδοτεί έναν ανηλεή πόλεμο ανάμεσα στους υπουργούς και τον υπερυπουργό». Η κριτική πάει ακόμα πιο μακριά, καθώς πολλοί δεν διστάζουν να επισημάνουν ότι με αυτήν του την κίνηση ο κ. Παπανδρέου φαίνεται σαν να μη θέλει ή να μην μπορεί ο ίδιος να αντιμετωπίσει τα προβλήματα. «Εάν αυτή η εικόνα εδραιωθεί στην κοινή γνώμη, σύντομα ο Γ. Παπανδρέου, από πλεονέκτημα που είναι σήμερα για το ΠΑΣΟΚ, θα μεταβληθεί σε μειονέκτημα». Μάλιστα κάποιοι δεν δίστασαν να υπογραμμίσουν πως όσοι όρισαν παλαιότερα «αντ’ αυτού», κατέρρευσαν γρήγορα και έχασαν το λαϊκό έρεισμα που είχαν. Έφεραν δε ως παράδειγμα την εμπειρία της διακυβέρνησης του Κ. Καραμανλή με τον Θ. Ρουσόπουλο, αλλά και –τηρουμένων των αναλογιών– την περίπτωση Σημίτη, που προσπάθησε να λειτουργήσει μ’ ένα κλειστό σύστημα.

Η αλήθεια είναι πως όλο αυτό το εμφυλιοπολεμικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί έχει ενοχλήσει και τον ίδιο τον Γιάννη Ραγκούση, ο οποίος αντιλαμβάνεται πως ήδη κάποιοι τον περιμένουν στη γωνία με το παραμικρό στραβοπάτημα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σκοπεύει να διευρύνει το συντομότερο δυνατό τη σύνθεση του επιτελικού οργάνου, καλώντας στις συσκέψεις υπουργούς των οποίων τα θέματα θα περιλαμβάνονται στην ατζέντα ώστε να μετέχουν και αυτοί στις αποφάσεις, κάτι που προβλεπόταν όμως και από τις αρχικές ανακοινώσεις που έγιναν τη μέρα του ανασχηματισμού.

Πάντως, όπως λένε υπουργοί, αυτές οι προσθήκες στη βασική ομάδα ουδόλως αλλάζουν την ουσία των πραγμάτων, αφού οι εξουσίες που δόθηκαν στον Γ. Ραγκούση τον «βάζουν αφεντικό και στα δικά τους χωράφια», μια και μπορεί όχι απλώς να προεδρεύει και να συγκαλεί συσκέψεις, αλλά και να παρεμβαίνει στις αποφάσεις επιμέρους υπουργείων προκειμένου να τις «εναρμονίσει» με τον γενικότερο πολιτικό σχεδιασμό, να «τρέχει» νομοσχέδια άλλων υπουργείων κ.λπ. «Στενό κορσέ βάλαμε», έλεγαν κυβερνητικά στελέχη. «Εμείς τρώμε την καθημερινή μπόρα για να τρέχουμε τα θέματα στον τομέα ευθύνης μας και έρχεται ένας άλλος για να μας πάρει την μπουκιά από το στόμα». Έτσι, κάτω από αυτό το «ψυχροπολεμικό» κλίμα διαμορφώνονται πλέον δύο νέα μέτωπα απέναντι στον υπερυπουργό:

• Το ένα απαρτίζεται από κάποιους που φέρονται διατεθειμένοι να κάνουν «μπλόκο» στον κ. Ραγκούση, ακόμα και να συγκρουστούν ανοιχτά μαζί του αν κρίνουν ότι γίνεται παρέμβαση στα θέματά τους που τους «βάζει από κάτω».

• Το άλλο, το οποίο είναι ιδιαίτερα «καυτό», συγκροτείται από παλιούς συνεργάτες και ανθρώπους του περιβάλλοντος του Γ. Παπανδρέου, που βρίσκονται χρόνια δίπλα του και έχουν τώρα κάποιες θέσεις, είτε στο Μέγαρο Μαξίμου είτε στην κυβέρνηση είτε στον κρατικό μηχανισμό, και συσπειρώνονται «εξ αντανακλάσεως». Παρά τις επιμέρους αντιπαραθέσεις τους, όλοι αυτοί αναγκάζονται τώρα να «συστρατευθούν», φοβούμενοι ενδεχόμενο «εξοστρακισμού» τους «από την επέλαση Ραγκούση», όπως λένε χαρακτηριστικά. Μάλιστα στην πλειοψηφία τους επιχειρούν να μπουν κάτω από την ομπρέλα του υπουργού Επικρατείας Χάρη Παμπούκη, ο οποίος θεωρείται ακόμα και σήμερα «ο κατεξοχήν άνθρωπος του Γ. Παπανδρέου», αν και στον ανασχηματισμό ψαλιδίστηκε και κάποια μέλη της οικογένειας λειτουργούν εναντίον του.

Πάντως οι πρώτες αντιδράσεις για τις υπερεξουσίες του υπουργού Εσωτερικών ήρθαν από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θόδωρο Πάγκαλο, με την κατά τα άλλα «αθώα» ανακοίνωσή του για ξεμπλοκάρισμα σημαντικών επενδύσεων ύστερα από δικές του πρωτοβουλίες.

Με τη δήλωσή του αυτή, μάλιστα, ο κ. Πάγκαλος έβαλλε προς δύο κατευθύνσεις ταυτόχρονα: Από τη μια «σήκωσε» μπαϊράκι απέναντι στον αναβαθμισμένο Γιάννη Ραγκούση και από την άλλη μπήκε σφήνα σε θέματα του υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, κάτι που επέφερε νέες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης, με μια αστραπιαία κίνηση, επέβαλε την επομένη πλαφόν στις τιμές της βενζίνης (που κράτησε κάτι λιγότερο από 48 ώρες), δίνοντας κι αυτός με τη σειρά του το στίγμα και στον κ. Πάγκαλο και στον κ. Ραγκούση ότι αυτός είναι το αφεντικό στον συγκεκριμένο τομέα ευθύνης, μόνο που το πλαφόν κατέληξε σε φιάσκο… Βέβαια, και ο υπουργός Εσωτερικών αντέδρασε ακαριαία σε αυτές τις δύο κινήσεις, οργανώνοντας την επομένη (Δευτέρα) συνεδρίαση του επιτελικού οργάνου στο υπουργείο Εσωτερικών, παρουσία του πρωθυπουργού, και φροντίζοντας να ενημερωθούν οι πολιτικοί συντάκτες.

Η δεύτερη αντίδραση ως προς τις υπερεξουσίες Ραγκούση ήρθε από τον υπουργό Άμυνας Ευάγγελο Βενιζέλο στη Βουλή, όπου κατά κάποιον τρόπο τον «άδειασε» για το θέμα των αρμοδιοτήτων και ταυτόχρονα άσκησε κριτική στον ίδιο τον Γιώργο Παπανδρέου για την απόφασή του. Συγκεκριμένα υποστήριξε ότι αυτό που γίνεται είναι μεταφορά στο υπουργείο Εσωτερικών επικοινωνιακών αρμοδιοτήτων που παλιά ανήκαν στο Επικρατείας ή στο Τύπου και συμπλήρωσε ότι «πουθενά δεν λέει ότι αποκτά πρόσθετη νομοθετική πρωτοβουλία για άλλα υπουργεία». Ο κ. Βενιζέλος πήρε με προσεκτικό τρόπο αποστάσεις από το μοντέλο (ηγετικής ομάδας) που δημιουργεί ο πρωθυπουργός, λέγοντας πως «η συζήτηση για τις αρμοδιότητες, τους ρόλους και τη σταδιοδρομία των υπουργών είναι δευτερεύουσα» και πως «την επετηρίδα στην πολιτική την καθορίζει ο λαός».

Αρκετοί υπουργοί στήριξαν την τοποθέτηση Βενιζέλου και φαίνεται πως και οι ίδιοι θα κινηθούν προς ανάλογη κατεύθυνση. Ωστόσο, παρασκηνιακά, δέχτηκε βέλη από ορισμένα κυβερνητικά στελέχη που υποστήριζαν πως «ο Βαγγέλης το παρατράβηξε και δίνει πάτημα και σε άλλους να κάνουν τα ίδια».

Πάντως το Μαξίμου, πέραν του υπόγειου πολέμου που γίνεται με τις αρμοδιότητες ανάμεσα στους υπουργούς και τον Γιάννη Ραγκούση, αλλά και ανάμεσα σε υπουργούς και αναπληρωτές υπουργούς και υφυπουργούς, έχει να αντιμετωπίσει και έναν ακόμα πονοκέφαλο: να απαντήσει πειστικά στην κριτική ότι στη ΔΕΘ ο κ. Παπανδρέου ήταν κατώτερος των περιστάσεων, δεν παρουσίασε κάποια διέξοδο από την κρίση και δεν έδωσε την απαιτούμενη έμφαση στα θέματα της ανάπτυξης και της αντιμετώπισης της ανεργίας. Αρκετοί φωτογραφίζουν ως υπευθύνους γι’ αυτήν τη «χλιαρή» παρουσία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου, αλλά και τον στενό του συνεργάτη και επικεφαλής του Πολιτικού Σχεδιασμού του Μαξίμου Κώστα Θέο, που έφτιαξε μια ομιλία «χαμηλής πτήσης», τη στιγμή που χρειαζόταν μια δυναμική, ειλικρινής παρέμβαση που θα άφηνε φως για μια έστω και μακροχρόνια έξοδο από το τούνελ.