ΥΨΗΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ή ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ;
Επί μήνες το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA διαλαλούσε την αναγκαιότητα αλλαγής της τόσο μέσα από ρεπορτάζ όσο και μέσω της συζήτησης που έκανε η παρουσιάστρια με τους σχολιαστές. Ακολουθούσαν, όχι τόσο συχνά αλλά «συρμένα» από τον τόνο που έδινε το «leader MEGA», ο ΑΝΤ1 και το Alter, ενώ στο παιχνίδι έμπαινε πιο ήπια και η ΝΕΤ.
Στην περίπτωση μάλιστα της Λ. Κατσέλη, τα ΜΜΕ (με κυρίαρχα το συγκεκριμένο τηλεοπτικό κανάλι και τις εφημερίδες του συγκροτήματος, «Βήμα» και «ΝΕΑ» αλλά και την «Καθημερινή» και το «Έθνος») δεν αρκέστηκαν στη διατύπωση του αιτήματος για αντικατάστασή της, αλλά πρότειναν/προωθούσαν και τελικά επέβαλαν και τον αντικαταστάτη της. Τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Δηλαδή στον πρωθυπουργό δεν υποδεικνυόταν μόνο έντονα και σχεδόν καθημερινά η (απ)αλλαγή Κατσέλη, αλλά και το πρόσωπο που έπρεπε κατά τη γνώμη τους να πάει στο συγκριμένο υπουργείο. Κάτι που τελικώς συνέβη.
Σε πολλούς λόγους μπορεί να αποδοθεί η επίθεση των συγκεκριμένων συμφερόντων στην Κατσέλη. Ακόμα και στο γεγονός ότι είναι σύζυγος του Γεράσιμου Αρσένη, πολιτικού που μίσησαν ποικίλα συμφέροντα και πολέμησαν μέχρι τέλους. Έως ότου βεβαιώθηκαν ότι αφενός επικράτησε στην εσωκομματική μάχη του ΠΑΣΟΚ ο εκσυγχρονιστής Κ. Σημίτης και αφετέρου συκοφαντήθηκε αρκετά και αποτελεσματικά ο Αρσένης ώστε να μην ξαναδιεκδικήσει ποτέ τίποτα σε ηγετικό επίπεδο. Ένας άλλος λόγος είναι οι απόψεις της για την οικονομία και την κοινωνία, απόψεις που εκκινούν από την αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης και όχι από την κυριαρχία της αγοράς. Εδώ πρέπει να σταθούμε, διότι τον τόνο για την κυριαρχία των αγορών τον δίνουν οι τράπεζες και το σύστημα οικονομικής ισορροπίας που έχουν δομήσει. Το σύστημα αυτό φυσικά έχει δομηθεί από τις τράπεζες, αλλά με την ανοχή και κατά καιρούς τη στήριξη των πολιτικών ηγεσιών – όσων τουλάχιστον πίστευαν στην πλήρη ελευθερία των αγορών και στην αυτορρύθμιση κοινωνιών και οικονομίας. Οι τράπεζες από τον πρώτο μήνα ανάληψης των καθηκόντων της Κατσέλη εργάστηκαν με συνέπεια και συνέχεια για την ανατροπή της, κάτι που δεν ήταν δύσκολο να πετύχουν αφού οι μέτοχοί τους είναι συγχρόνως ιδιοκτήτες βιομηχανιών και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Η πίεση που ασκήθηκε στον Γ. Α. Παπανδρέου ήταν στενή και ασφυκτική, προερχόταν μάλιστα όχι μόνο από εξωγενείς παράγοντες (τράπεζες / ποικιλώνυμα συμφέροντα) αλλά και από το εσωτερικό του κόμματός του και από στενούς συνεργάτες του. Τελικώς η Κατσέλη απομακρύνθηκε από το στρατηγικό υπουργείο Οικονομίας, αλλά όχι και από την κυβέρνηση: το αίτημα του «συστήματος MEGA» ικανοποιήθηκε κατά το ήμισυ…
Το αποτέλεσμα είναι η (επι)στροφή στην κυριαρχία τραπεζών και αγορών με αντάλλαγμα ίσως την αύξηση των επενδύσεων, κάτι που είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι θα συμβεί. Η νέα κυβέρνηση, πέραν αυτής της κομβικής αλλαγής, προσδιορίζεται και από μια διάχυση ευθυνών σε «τρίτους», όπως είναι στενοί φίλοι και συνεργάτες του πρωθυπουργού, άλλοι εκλεγμένοι και άλλοι όχι. Το στοιχείο αυτό (συντονιστικό κέντρο υπό τον κ. Ιω. Ραγκούση, συσκέψεις άτυπου οργάνου σε χώρο του υπουργείου Εσωτερικών που μετονομάστηκε σε Προεδρίας κ.ά.) παρουσιάζει τον πρωθυπουργό όχι υποβοηθούμενο στο έργο του, αλλά περίπου απόντα από την «εσωτερική διακυβέρνηση», κάτι που θα φανεί πιο έντονα τους επόμενους μήνες.
Τι σημαίνει αυτό; Όπως ο ίδιος είχε χρησιμοποιήσει την έκφραση «εκχώρηση μέρους εθνικής κυριαρχίας» μιλώντας για την κατάσταση της οικονομίας (κάτι που επισημοποιήθηκε με τη σύνταξη, αποδοχή και υπογραφή του Μνημονίου που θέτει τη χώρα υπό πλήρη κηδεμονία), έτσι τώρα μπορεί να δει κανείς εκχώρηση μέρους της διακυβέρνησης σε άλλα πρόσωπα που δεν έχουν καν θεσμική νομιμοποίηση. Πρόκειται για απουσία του πρωθυπουργού από τα τρέχοντα και ενασχόλησή του με τα μεγάλα: Ο καλοπροαίρετος θα το ονόμαζε ενασχόληση με αυτό που οι Γάλλοι ονομάζουν «grande politique», ο κακοπροαίρετος ανεπάρκεια και πλήξη.
Είναι θέμα χρόνου να φανεί τι συμβαίνει πραγματικά και τι έχει ο πρωθυπουργός στο μυαλό του. Όλα αυτά άλλωστε μπορεί να συνδυάζονται με την πρόβλεψη ξένων επιστημόνων ότι η Ελλάδα μέσα σε τρία χρόνια θα οδηγηθεί σε πτώχευση/αναδιαπραγμάτευση χρέους γιατί δεν θα μπορέσει να τα καταφέρει. Ίσως η πρόβλεψη αυτή να παίζει ένα σημαντικό ρόλο στις επιλογές του πρωθυπουργού.