ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΤΥΧΕΤΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΚΥΡΙΕ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΕ;
Εκείνο όμως που είναι ορατό σε όλους είναι ότι η δημοσιονομική συνταγή που εφάρμοσε η κυβέρνηση, με υπόδειξη της «τρόικας», απέτυχε. Και τώρα θα πρέπει ο ελληνικός λαός να αντιμετωπίσει και δεύτερη σειρά μέτρων μέσα στο 2011. Με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης, η αύξηση της φορολογίας, φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και η μείωση των εισοδημάτων δεν θα μπορούσαν ποτέ να οδηγήσουν σε αύξηση των δημοσίων εσόδων. Επομένως τώρα το ζητούμενο είναι μια αποτελεσματική αναπτυξιακή πολιτική. Και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το περιεχόμενο της ομιλίας του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα αναφέρεται ακριβώς στα αναπτυξιακά μέτρα που σκοπεύει η ανανεωμένη κυβέρνηση να εφαρμόσει από τώρα και στο εξής.
Αν το ζητούμενο είναι η ανάπτυξη, παράλληλα υπάρχει και το δίλημμα για την κυβέρνηση προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί. Και το δίλημμα είναι σκληρό. Παραμονή του ΔΝΤ στην Ελλάδα ή ανάπτυξη; Καθώς και τα δύο μαζί ταυτόχρονα δεν είναι δυνατόν να συνυπάρξουν με την εφαρμογή των συνταγών της «τρόικας». Το ιστορικό της ίδρυσης και της λειτουργίας του ΔΝΤ μας διδάσκει πολλά, τα οποία, δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν θέλησε να τα αξιοποιήσει. Και σημειώνουμε ότι οι συνταγές της «τρόικας» για τον δημοσιονομικό τομέα και την κοινωνική πολιτική ήσαν πανομοιότυπες με τις συνταγές που εφάρμοσε το ΔΝΤ σε όσες χώρες ζήτησαν τη συνδρομή του για την αντιμετώπιση του οικονομικού τους προβλήματος.
Το ΔΝΤ ιδρύθηκε μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως όργανο αντιμετώπισης των δημοσιονομικών προβλημάτων στις χώρες που είχαν υποστεί καταστροφές κατά τη διάρκεια του πολέμου. Παράλληλα βέβαια τότε υπήρχε και η βοήθεια από το Σχέδιο Μάρσαλ στις χώρες αυτές, αλλά οι ανάγκες των κατεστραμμένων χωρών ήταν αρκετά υπερβολικές. Αυτός ο σκοπός αιτιολόγησε την ίδρυση του ΔΝΤ. Όμως στην πραγματικότητα, έτσι δηλαδή όπως διαμορφώθηκαν οι μεταπολεμικές συνθήκες και με την πάροδο του χρόνου, ο ευγενής αυτός σκοπός της ίδρυσης εκφυλίστηκε και το ΔΝΤ ανέλαβε τον ρόλο να καταστεί το δεκανίκι της στήριξης του πολιτικού και του οικονομικού κατεστημένου, που ήταν δημιούργημα φυσικά των ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ ανέλαβε τον ρόλο στήριξης των όποιων επιλογών του κατεστημένου. Κι αν αναλογιστούμε ότι είναι φυσικό για έναν που δανείζει να θέλει να πάρει πίσω τα χρήματά του, οι αντιλαϊκές και αντικοινωνικές συνταγές του ΔΝΤ μπορεί να έχουν κάποιο ηθικό και οικονομικό έρεισμα. Όμως η υπερβολική αυστηρότητα των συνταγών και η με κάθε θυσία εκπλήρωση των δανειακών υποχρεώσεων των χωρών κατέστησαν το όργανο αυτό εντελώς αζήτητο, γιατί όλα τα κράτη αντιλήφθηκαν ότι οι συνταγές του οδηγούν τα δανειζόμενα κράτη σε ύφεση, καταστρέφουν τα εισοδήματα των εργατικών τάξεων, υποβαθμίζουν την προσφορά του κράτους προς τον αδύναμο πολίτη και τελικά συντρίβουν την κοινωνική συνοχή. Για χρόνια λοιπόν το ΔΝΤ παρέμενε στα αζήτητα. Και ίσως τώρα ήρθε η ώρα ο ελληνικός λαός να κατανοήσει τι εστί ΔΝΤ και γιατί όλοι το αναθεματίζουν.
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι θα ακολουθήσει αναπτυξιακή πορεία για να αποφύγουμε τη μακροχρόνια και έντονη ύφεση της οικονομίας μας. Όμως, όπως αναφέραμε και παραπάνω, με συνταγές του ΔΝΤ δεν μπορεί ταυτόχρονα να σχεδιαστεί και μια αποτελεσματική αναπτυξιακή πορεία. Με τους όρους του Μνημονίου και τη σφιχτή δημοσιονομική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να υπάρξει και ανάπτυξη. Για να πραγματοποιηθεί η ανάπτυξη και να ξεφύγουμε από την ύφεση, θα πρέπει να ληφθεί μια σειρά από μέτρα, όπως για παράδειγμα:
α) Γενναία αύξηση των πιστώσεων που διατίθενται για την υλοποίηση του προγράμματος εκτέλεσης δημοσίων έργων. Η κυβέρνηση μείωσε φέτος τις πιστώσεις του ΠΔΕ (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) και επιπλέον σκοπεύει τις ήδη περιορισμένες πιστώσεις του να τις περικόψει ακόμη περισσότερο. Σε όλα τα ανεπτυγμένα κράτη το Δημόσιο συμμετέχει σημαντικά στην αναπτυξιακή πορεία με την εκτέλεση δημοσίων έργων, που αφορούν τις υποδομές, τις μεταφορές (οδικά δίκτυα κ.λπ.) και τα δίκτυα που συντελούν στην ανάπτυξη. Αυτήν τη συμμετοχή του κράτους στην αναπτυξιακή πορεία δεν τη βλέπουμε να εφαρμόζεται, υπό συνθήκες δημοσιονομικής ανεπάρκειας και περιορισμού των δημοσίων δαπανών. Επομένως μια βασική αναπτυξιακή προϋπόθεση έχει πνιγεί μέσα στο πέλαγος των σκληρών δημοσιονομικών μέτρων που απαιτεί το Μνημόνιο. Όπως γνωρίζουμε όλοι, τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα έχουν κατασκευαστεί από τους ξένους, οι οποίοι και τα εκμεταλλεύονται (π.χ. Μετρό, Αττική οδός κ.λπ.). Υπάρχουν όμως ακόμη πολλά αναπτυξιακά έργα υποδομών που πρέπει να εκτελεστούν. Κι αυτή είναι η βαριά ευθύνη του κράτους για τη συμμετοχή στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
β) Αύξηση της ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών χωρίς την οποία δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ανάπτυξη. Γιατί είναι διαπιστωμένο ότι η ασφυξία στην αγορά δεν φέρνει επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Και μάλλον οδηγεί την οικονομία σε αποεπένδυση. Η σημερινή κατάσταση πραγματικά έχει οδηγήσει την αγορά σε ασφυξία. Καθημερινά διαπιστώνεται μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, που βασικά υποδηλώνει και μείωση της κατανάλωσης. Χωρίς συνεχή τόνωση της εσωτερικής και της εξωτερικής ζήτησης αγαθών δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη. Αυτά ως απάντηση στους κυβερνητικούς ισχυρισμούς ότι τάχα θα δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη για να αποφύγουμε την ύφεση. Όταν τα εισοδήματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων μειώνονται συνεχώς από τις κυβερνητικές αποφάσεις για περικοπές και από την αύξηση του πληθωρισμού (δηλαδή της κερδοσκοπίας) οι προσδοκίες για ανάπτυξη είναι εντελώς μετέωρες και απραγματοποίητες. Και δυστυχώς αυτό οφείλεται και στις συνταγές του Μνημονίου, που με τόση επιπολαιότητα και χωρίς καν να υπάρξει διαπραγμάτευση δέχτηκε η κυβέρνηση, με την έγκριση φυσικά και της Βουλής των Ελλήνων.
Οι δύο παραπάνω προϋποθέσεις, καθώς και η ύπαρξη διαθεσίμων κεφαλαίων είναι που παίζουν αποφασιστικό ρόλο στο εύρος της ανάπτυξης και όχι τα ευχολόγια και οι χωρίς αντίκρισμα υποσχέσεις του κάθε πρωθυπουργού και των αρμοδίων υπουργών. Αν ο πρωθυπουργός υποσχεθεί στην ομιλία του στη Θεσσαλονίκη ανάπτυξη και μέτρα τάχα αναπτυξιακής πολιτικής, ενσυνείδητα παραπλανά τον ελληνικό λαό. Και βέβαια δεν θα είναι η πρώτη φορά που πολιτικός υπόσχεται χωρίς αντίκρισμα. Ο ανασχηματισμός, που τόσο διαφημίστηκε ως «δομικός» και «σαρωτικός», είχε έναν απόκρυφο στόχο: να δημιουργήσει την εντύπωση ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να ακολουθήσει αναπτυξιακή πολιτική, παρά τα μεγάλα εμπόδια που προβάλλει το Μνημόνιο. Γι’ αυτό και δημιούργησε το υπουργείο Ανάπτυξης, επανασύστησε το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας με άλλη ονομασία και όρισε υπουργό (τον κ. Παμπούκη) αρμόδιο για τις επενδύσεις. Έτσι όμως τεμάχισε την όποια αναπτυξιακή πολιτική ήθελε τάχα να εφαρμόσει. Η νέα κυβέρνηση, που ορκίστηκε προ πέντε ημερών, αντί να έχει ολιγομελή και ευέλικτη σύνθεση, όπως είχε προεκλογικά υποσχεθεί ο κ. Παπανδρέου, είναι η πολυπληθέστερη κυβέρνηση των τελευταίων 20 ετών. Σκέτη σαρανταποδαρούσα. Και το χειρότερο είναι ότι υπάρχει διαπλοκή αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφόρων υπουργείων, γεγονός που θα καταστήσει δυσχερέστατο το κυβερνητικό έργο. Αλλά δεν σταματάνε εδώ τα κουσούρια της αναδομημένης κυβέρνησης Παπανδρέου. Σε κάθε υπουργείο ορκίστηκαν 4-5 υπουργοί και υφυπουργοί. Πόσο θα στοιχίσει αυτή η κυβερνητική διεύρυνση στον έλληνα φορολογούμενο; Αυτό το πλήθος των κυβερνητικών αξιωματούχων θα απαιτήσει ατομικά αυτοκίνητα, θα διορίσει στρατιές νέων συμβούλων, με υψηλές αμοιβές και με μηδενικό έργο. Πέρα από το ότι η πολυπληθής κυβέρνηση φέρνει και πολυπληθή ρουσφέτια. Το κόστος της ανασχηματισμένης κυβέρνησης, που θα βαρύνει τον δημόσιο κορβανά, είναι αρκετά υψηλό. Η δική μας απορία είναι: Μήπως η κυβέρνηση πετσόκοψε τους μισθούς και τις συντάξεις για να μπορέσει να σχηματίσει περισσεύματα ώστε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του κυβερνώντος χώρου;
Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας παρεμποδίζεται βασικά από τα μέτρα που προβλέπει το Μνημόνιο και από την έλλειψη εκ μέρους της κυβέρνησης πολιτικής βούλησης για την εφαρμογή μιας σωστής και αποτελεσματικής αναπτυξιακής πολιτικής. Ίσως η κυβέρνηση να σκέπτεται ότι θα έχει πολιτικό όφελος από μια παρατεταμένη ύφεση, την οποία θα προσπαθήσει να επιρρίψει στην προκάτοχο κυβέρνηση. Όμως ο λαός διαισθάνεται τα λάθη της παρούσας κυβέρνησης. Και ό,τι κι αν ισχυριστεί στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός για ανάπτυξη και νέους στόχους της αναδομημένης κυβέρνησής του, ο ελληνικός λαός τα ακούει μόνον σαν ανέκδοτα για να περνά η ώρα.
Τώρα ήρθε η ώρα πλέον να καταλάβει ο λαός την εκστρατεία εκφοβισμού που ακολούθησε η κυβέρνηση από την πρώτη μέρα της ορκωμοσίας της. Το σχέδιο αυτό φαίνεται ότι ήταν προσχεδιασμένο προ των εκλογών, για να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Κι έτσι έγινε.