Ασυνάρτητος ανασχηματισμός εν μέσω καταιγίδας
Η άλλη πτυχή όμως, η σοβαρή, η πολιτική, είναι εξαιρετικά ανησυχητική για τη συνέχεια, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις προσωπικές αντοχές, τις ηγετικές ικανότητες του πρωθυπουργού και την ποιότητα του επερχόμενου κυβερνητικού έργου, αλλά και σε ό,τι αφορά την πορεία ολόκληρης της χώρας, σε μια περίοδο δραματική για την ελληνική κοινωνία. Σ’ ένα πρόγραμμα «πρωτοφανούς λιτότητας» αναφερόταν προ ημερών η γαλλική «Λε Μοντ» σε ρεπορτάζ της για την κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας την ώρα του ανασχηματισμού στην Αθήνα. Φαίνεται, όμως, ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν έχει καταλάβει σε ποια κατάσταση ακριβώς βρίσκεται η χώρα και γι’ αυτό προφανώς συνεχίζει να συμπεριφέρεται σαν ανέμελος ερασιτέχνης της πολιτικής.
Ο τρόπος που έχει αντιμετωπίσει τα πράγματα έως τώρα ο Γ. Α. Παπανδρέου δείχνει ότι δεν αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα της εθνικής κατάστασης και ότι πράγματι κινείται σ’ έναν «δικό του» κόσμο, εκτός της πραγματικής ζωής. Ο πρωθυπουργός παρέλαβε την εξουσία τον Οκτώβριο του 2009 και από τότε κινείται με έναν εντυπωσιακό τρόπο: Υπολογίζει τον πολιτικό χρόνο ως μέγεθος ρευστό, υπολογιζόμενο κατά τις δικές του εκτιμήσεις και ανάγκες, με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος πραγματικός χρόνος σοβαρής διακυβέρνησης, να καθυστερούν στοιχειωδώς απαραίτητες αποφάσεις για αναδιοργάνωση και ενδυνάμωση των κρατικών μηχανισμών και να παράγεται διαρκώς από τότε αβεβαιότητα, σύγχυση, άγχος και φόβος μέγας για τη συνέχεια στους κόλπους των κυβερνώντων.
Ο πρωθυπουργός μοιάζει με διαταραγμένο σκηνοθέτη που επιμένει να σχεδιάζει μόνος του πρόβες έργου στα παρασκήνια ενώ στη σκηνή το έργο έχει κάνει πρεμιέρα προ πολλού και παίζεται κάθε βραδύ ενώπιον του κοινού. Πρόβα η πρώτη κυβέρνηση με λάθος διανομές ρόλων και «δομικές» αλλαγές στα σχήματα και τα ονόματα υπουργείων. Πρόβα και η δεύτερη με 48 μέλη (πολλά τα πολιτικά μεροκάματα) και ένα δάσος αρμοδιοτήτων σε υπουργούς, αναπληρωτές και υφυπουργούς. Προκαλεί ήδη πολλά γέλια το νέο «αλαλούμ» ακόμη και σε ΜΜΕ που στηρίζουν (μετά κόπου πλέον, είναι η αλήθεια) τον Γ. Παπανδρέου. Η «ανοικτή διακυβέρνηση» απεδείχθη μια εντυπωσιακή μπαρούφα, που επιπλέον διατηρεί εκκρεμότητες και προκαλεί δυσλειτουργίες στο κράτος. Και στο μεταξύ, επί έντεκα μήνες η χώρα πορεύεται φορτωμένη με τρομερά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα με τα οποία ασχολούνται οι λογιστές της «τρόικας» και ένας ελάχιστος αριθμός υπουργών, πνιγμένων στη δουλειά. Πρόβα στην πρόβα, μοντερνιές και αμερικανιές άνευ αντικρίσματος, πολιτική ουσία σε βαθμό μηδέν. Η οικονομική κατηφόρα συνεχίζεται, οι εργαζόμενοι ασφυκτιούν, η «ανάπτυξη» υφίσταται ως ένα αόρατο μέγεθος, η αγορά μαραίνεται, τα έσοδα μειώνονται, οι νέες επενδύσεις παραμένουν στον χώρο των ονείρων, η εκπαίδευση… εκπίπτει διαρκώς, ο πρωθυπουργός ρίχνει όλα τα κακά στην… «εκτεταμένη διαφθορά» και προσθέτει κάθε τόσο ημέρες ταξιδιών στην ατζέντα του.
Ας μη γελιόμαστε. Τα πράγματα είναι πλέον πολύ άσχημα. Αυτός ο ανασχηματισμός είναι προϊόν διανοητικής διαταραχής και ψυχολογικού πανικού. Νεωτερισμοί και παλαιοκομματισμοί σε μείγμα ασυνάρτητο. Μια ανάγνωση του νέου σχήματος αρκεί για να ανησυχεί πολύ κάθε λογικός άνθρωπος. Χαώδες σχήμα αντί για δυο-τρεις απαραίτητες «διορθώσεις». Αρμοδιότητες σε αφθονία που «πρόκειται να» καθοριστούν (έως τότε… βλέπουμε). Σε 80 εφορίες δεν υπάρχουν διευθυντές αλλά κανείς κυβερνητικός δεν έπαθε τίποτε λόγω αυτού, κι ας κλαίει ο αρχηγός που δεν βλέπει έσοδα. Η πολιτική στον τομέα των Μέσων Ενημέρωσης είναι στ’ αλήθεια κωμικοτραγική με υπουργικές «αρμοδιότητες» σκορπισμένες σε τρία και τέσσερα υπουργεία (κουράγιο, αγαπητέ Τηλέμαχε), ο έτσι κι αλλιώς ατάραχος Π. Γερουλάνος δεν μετακινήθηκε (γράφει ήδη ιστορία μη κάνοντας τίποτε), το υπουργείο Παιδείας και Ακατάπαυστης Μάθησης απέκτησε αναιτίως αναπληρωτή υπουργό (την κ. Φώφη), η κ. Λούκα Κατσέλη μετακόμισε γιατί δεν τη χωνεύει ο κ. Παπακωνσταντίνου, η κ. Μπατζελή έφυγε από το υπουργείο της χωρίς ποτέ να καταλάβει τι ακριβώς δεν έκανε καλά εκεί, το κάποτε υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας έχει γίνει άνευ λόγου και αιτίας κομμάτια και υπουργικοί τομείς όπως π.χ. «θαλασσίων υποθέσεων» ή «άθλησης και διατροφής» προκαλούν σαρκαστικά σχόλια στην κοινωνία. Η κ. Ξενογιαννακοπούλου αποσπάστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου θα πρέπει να κοπιάσει πολύ για να αποδείξει ότι θα ήταν χρήσιμη, οι εκσυγχρονιστές και οι πικραμένοι του παλαιού ΠΑΣΟΚ που ήσαν στο μούσκιο βρήκαν αξιοπρεπείς θέσεις στο νέο σχήμα. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης κρίθηκε από τον αρχηγό ως τόσο πολύ επιτυχημένος, ώστε του αφαιρέθηκε το υπουργείο (άτυχε Χ. Παπουτσή τι έχεις να τραβήξεις εκεί στο αρχηγείο της οδού Κατεχάκη, απ’ όπου «την έκανε» κανονικά ο κ. Μιχάλης). Όσο για την αναβάθμιση του κ. Δρούτσα σε κανονικό υπουργό Εξωτερικών, εκεί εντάξει… το πιάσαμε το υπονοούμενο. Ομοίως πιάσαμε το υπονοούμενο και για την περίπτωση του κ. Χάρη Παμπούκη, που θα είναι, λέει, υπουργός αρμόδιος για (βλ. ξένες κυρίως) επενδύσεις. «Και γιατί όχι;» θα ρωτήσετε. Πρόκειται για άξιο άνθρωπο. (Μια παιδική απορία: Γιατί δεν υπουργοποιείται ο δραστήριος αδελφός Νίκος, να ξεμπερδεύουμε; Μήπως δεν είναι γνωστό ότι το όνομα «Παπανδρέου» προκαλεί δέος και εκδηλώσεις σεβασμού στο εξωτερικό;)
Συνοπτικώς: Με την Ελλάδα να βρίσκεται σε μια δραματική κατάσταση της μεταπολεμικής ιστορίας της, σε μια κατάσταση που απειλεί να κάνει κομμάτια μια ολόκληρη κοινωνία και να καταστήσει για πολλά χρόνια τη χώρα υπόδουλη των δανειστών της, ένας πρωθυπουργός συμπεριφέρεται ως ιδιοκτήτης εργαστηρίου κυβερνητικών πειραματισμών. Έτσι τώρα, μήνα Σεπτέμβριο του 2010, ο Παπανδρέου εν μέσω ερειπίων συμπεριφέρεται πάλι σαν όλα να ξεκίνησαν για τον ίδιο και την Ελλάδα μόλις χθες. Και έντεκα μήνες προηγούμενης διακυβέρνησης πετάχτηκαν «για πλάκα» στα σκουπίδια, σαν συνταγή φαγητού που μετά από πολύμηνες δοκιμές τελικά δεν άρεσε στον σεφ. Μια απελπισμένη κοινωνία κλαίει και γελάει. Και η χώρα βυθίζεται στην ύφεση. Θα μας λυπηθεί άραγε ο Κύριος τούτη τη φορά;