Βλακώδεις δογματισμοί
«Πρόκειται για ιδεοληψίες από τις οποίες πρέπει να ξεφύγουμε», είπε ο κ. Μόσιαλος. «Στο ΔΝΤ το θέμα της Υγείας δεν το κατανοούν γιατί δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες της Ελλάδος. Ας βάλουν κάτω τα στοιχεία μια φορά.
Υποτίθεται ότι είναι άνθρωποι που φέρνουν τεχνογνωσία»…
Η σκληρή κριτική του κ. Μόσιαλου, κριτική δομικού χαρακτήρα σχετικά με το «πνεύμα» του Μνημονίου και του ΔΝΤ, δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία αν επρόκειτο απλώς για τη γνώμη κάποιου βουλευτού. Όμως η συγκεκριμένη προσέγγιση («βλακώδεις δογματισμοί», «ιδεοληψίες» και άγνοια πραγματικών συνθηκών) παραπέμπει στον πυρήνα της σφοδρής κριτικής εναντίωσης, η οποία εκφράζει το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, σχεδόν το σύνολο της αντιπολίτευσης και πλειάδα ημετέρων και ξένων οικονομολόγων… Και αναπόφευκτα επαναφέρει στο κέντρο του προβληματισμού ένα καίριο ερώτημα: Μήπως η κεντρική επιλογή του Γ. Παπανδρέου («Μνημόνιο ή χρεωκοπία») συνιστά αποθέωση του «βλακώδους δογματισμού» και εξηγήσιμης ιδεοληπτικής εμμονής, η οποία υπηρετεί πρωτίστως άνωθεν ιδεολογικές επιλογές (της Ένωσης, του ΔΝΤ κ.λπ.) και όχι τις πραγματικές ανάγκες της χώρας;
Ας το ξεκαθαρίσουμε ευθύς εξαρχής για να μην υπάρχουν παρανοήσεις και ερμηνευτικές παρεξηγήσεις: Μακριά από μας η λογική της συνωμοσίας και των δηκτικών υπαινιγμών. Ο κ. Γ. Παπανδρέου δεν λειτουργεί συνειδητά ως εντεταλμένος «ξένων συμφερόντων». Νοιάζεται για τη χώρα του και πασχίζει για το καλό της. Όμως η συνολική του αντίληψη για την πολιτική και την οικονομία, την παγκοσμιοποίηση και το έθνος, την κοινωνία και την προοπτική της είναι απελπιστικά εγκλωβισμένη σε επικίνδυνα ιδεολογήματα και αφελείς θεωρήσεις, εξαιρετικά επίφοβες για το μέλλον της χώρας…
Είναι γεγονός ότι ο κ. Παπανδρέου παραμένει συνεπής στις απόψεις του. Υμνούσε εξαρχής την (καπιταλιστική) παγκοσμιοποίηση, ακόμη και όταν επιφανείς προοδευτικοί και συντηρητικοί της υφηλίου -αντιδρώντας στην αποδόμηση του έθνους- άρχισαν να υπερασπίζονται σθεναρά τον ρόλο του έθνους στην παγκόσμια σκακιέρα, θεωρώντας ότι αποτελεί το πλέον σοβαρό ανάχωμα στην επερχόμενη καταιγίδα. Το «εθνικόν» (γλώσσα, ιδιαιτερότητες των λαών, ιστορία, πολιτισμός κ.ά.) επανήλθε δριμύτερο, χωρίς ανόητες γενικεύσεις, ψυχώσεις και απλουστεύσεις. Οι σοβαροί υπερασπιστές του «εθνικού» είναι σφοδροί πολέμιοι της εθνικιστικής νεύρωσης, της πολεμοκάπηλης διάθεσης και της εθνικής απομόνωσης. Έτσι, αποδυνάμωσαν τις βολικές ευκολίες των υποστηρικτών της παγκοσμιοποίησης, οι οποίοι ταύτιζαν τους υπέρμαχους του «εθνικού» με την ακροδεξιά και τον κακοήθη εθνικισμό. Κλασικό και λαμπερό παράδειγμα ο κομαντάντε Μάρκος των Ζαπατίστας…
Ο κ. Παπανδρέου βρίσκεται στον αντίποδα των απόψεων αυτών. Το επιβεβαιώνουν τόσο οι θεωρητικές προσεγγίσεις όσο και η πρακτική του σε σημαντικά πεδία, όπως η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής. Ποιος δεν θυμάται φέρ’ ειπείν την ολέθρια για τα εθνικά συμφέροντα επιχείρηση «ελληνοτουρκικής φιλίας»; Την ώρα που η Τουρκία πανηγύριζε για την κατάπτυστη «Συμφωνία της Μαδρίτης» και το Ελσίνκι, με τα οποία έβαζε πόδι στο Αιγαίο, ο κ. Παπανδρέου έδινε ρεσιτάλ πολιτικής αφέλειας χορεύοντας ζεϊμπέκικα με τον Τζεμ και πανηγύριζε για τη (δήθεν) μείωση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: Η Τουρκία -πανίσχυρη σήμερα, αλαζονική και υπεροπτική- όχι μόνο δεν υποχώρησε έστω κατ’ ελάχιστον από τις γνωστές θέσεις της, αλλά με νέα αφετηρία («γκρίζες ζώνες», «νόμιμα συμφέροντα») παραμένει σταθερή -και ενισχυμένη- στις πάγιες διεκδικήσεις της…
Εξ όνυχος τον λέοντα δεν λέμε; Ε, λοιπόν, και ορισμένες σημερινές επιλογές (προσώπων και θέσεων) του κ. Παπανδρέου κινούνται στον ίδιο αστερισμό. Είναι τυχαία η τοποθέτηση της κυρίας Διαμαντοπούλου στο υπουργείο Παιδείας, η οποία ως Επίτροπος της Ένωσης είχε προτείνει την καθιέρωση της αγγλικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας του κράτους; Είναι τυχαία η επιλογή της κυρίας Δραγώνα στο ίδιο, κρίσιμο, υπουργείο; Είναι τυχαίος ο ορισμός στο τιμόνι της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ενός ανθρώπου ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως… «ελληνόφωνος Ευρωπαίος», αποφεύγοντας όπως ο διάολος το λιβάνι να προφέρει τις λέξεις Έλληνας και Ελλάδα; Η απάντηση είναι προφανής: Μεθοδικά και σταθερά, ο κ. Παπανδρέου επιδιώκει να παγιώσει μια αντίληψη «εθνοκτόνο», στο πλαίσιο μιας αποδομητικής λογικής, όπως την περιγράψαμε στην αρχή του κειμένου…
Μόλις προχθές ο πρωθυπουργός -μιλώντας σε αμερικανική εφημερίδα για τον… «τέταρτο δρόμο προς τον σοσιαλισμό»- επανέλαβε καθαρά την αφοσίωσή του σε παγκοσμιοποιημένους θεσμούς (π.χ. G20), χρησιμοποιώντας έναν φαινομενικά αθώο αφορισμό: «Η παγκόσμια αλληλεγγύη να μπαίνει πάνω από τα εθνικά συμφέροντα»! Μύχιος πόθος ενός οραματιστή πολιτικού, τραγικό αποτύπωμα ιδεολογικής αφέλειας ή κομψή έκφραση για την υποχώρηση του «εθνικού συμφέροντος» έναντι υπερκειμένων επιλογών, τις οποίες ο ίδιος διεκπεραιώνει;
Πιθανώς να ισχύουν και οι τρεις εκδοχές σωρευτικά. Όμως η στοιχειώδης «ανάγνωση» της παγκόσμιας πραγματικότητας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο πυρήνας της λογικής αυτής βλάπτει ανεπανόρθωτα τη χώρα. Η υπόθεση του Μνημονίου, το πράσινο φως στο ΔΝΤ και συνολικά οι «βλακώδεις δογματισμοί» των τελευταίων μηνών επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές…