Μια πλούσια… υπερχρεωμένη χώρα!
Mερικά απλά μαθήματα Πολιτικής Οικονομίας. Μέρες που είναι…
• Στις δεκαετίες του ʼ50 του ʼ60 και του ʼ70, η ελληνική ανάπτυξη στηρίχθηκε στην «αντιπαροχή»! Που ήταν, στην ουσία, η κεφαλαιοποίηση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας. Στα αστικά κέντρα…
Και κεφαλαιοποίηση σημαίνει ότι παίρνω ένα περιουσιακό στοιχείο ανενεργό και το μετατρέπω σε «κεφάλαιο», δηλαδή στοιχείο του «Ενεργητικού» μου. Σε κάτι που αποδίδει εισόδημα ή παίρνει υπεραξία (ή και τα δύο).
Η αντιπαροχή πήρε χαμόσπιτα στις παρυφές των αστικών κέντρων τότε και τα μετέτρεψε σε οριζόντιες και κάθετες ιδιοκτησίες, σε διαμερίσματα ιδιοκατοίκησης, σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, σε μαγαζιά, σε εισόδημα, αγοραστική δύναμη, καταθέσεις, τραπεζικό χρήμα, επενδύσεις, αυτοαπασχόληση και θέσεις εργασίας.
• Στη δεκαετία του ʼ80 είχαμε νέα πηγή εσόδων, τα Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα ή ΜΟΠ. Πηγή εξωγενών πόρων, μεγάλο μέρος των οποίων κατασπαταλήθηκε, αλλά μέρος τους «κεφαλαιοποιήθηκε»…
• Στη δεκαετία του ʼ90 κυριάρχησαν τα Κοινοτικά Προγράμματα. Που κι αυτά τροφοδότησαν τον πλουτισμό πολλών και το εισόδημα πολύ περισσοτέρων.
• Στα τέλη της δεκαετίας του ʼ90 και στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 2000 είχαμε τα Ολυμπιακά Έργα, που κι αυτά με τη σειρά τους «τάισαν» πολλούς, «χόρτασαν» αρκετούς και «βόλεψαν» περισσότερους.
Οι διαφορές ανάμεσα σε αυτά τα μεγάλα «Ελντοράντο» του παρελθόντος είναι ότι ενώ η αντιπαροχή προκάλεσε διάχυση του πλούτου και του εισοδήματος παντού, όλα τα επόμενα διοχετεύτηκαν σε «κυκλώματα ημετέρων», από τα οποία επωφελούνταν πολύ περισσότεροι, ασφαλώς. Αλλά όλο και λιγότεροι «πλούτιζαν».
Έτσι δημιουργήθηκε μια οικονομική ελίτ που αναδείχθηκε από όλες αυτές τις «μεταβιβάσεις» (Κοινοτικά Προγράμματα και Ολυμπιακά Έργα) και μια μεσαία τάξη που στηρίχθηκε στην αντιπαροχή και στο «πολλαπλασιαστικό» αποτέλεσμα των Κοινοτικών κονδυλίων και των Ολυμπιακών Έργων.
• Το επόμενο μεγάλο «Ελντοράντο» είναι η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, όχι των ιδιωτών πια…
Γιʼ αυτό και μέχρι τώρα μπλοκαρίστηκε από διάφορα «κυκλώματα» που τη νέμονται, την καταπατούν σιωπηλά ή τη σφετερίζονται. Και δεν επιτρέπουν καμία συζήτηση για την «αξιοποίησή» της…
Ίσως το Κτηματολόγιο (από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα των τελευταίων δεκαετιών, που όμως κρατήθηκε στην αφάνεια… «περιέργως») δεν προχώρησε ποτέ, γιʼ αυτό ακριβώς: για να μην αναδειχθεί το ύψος και οι αναπτυξιακές δυνατότητες της δημόσιας ακίνητης περιουσίας…
Η γνωστή περιουσία του Δημοσίου αθροίζεται κατʼ ελάχιστο σε αντικειμενική αξία 350-360 δισεκατομμυρίων σήμερα!
Φυσικά ένα μικρό μέρος όλων αυτών των ακινήτων είναι «υπηρεσιακώς ενεργά». Κι ένα μέρος από το υπόλοιπο είναι «μη εκμεταλλεύσιμα» ή «μη άμεσα εκμεταλλεύσιμα». Κι ένα μέρος από τα υπόλοιπα είναι «μη άμεσα εμπορεύσιμα»…
Αλλά υπάρχει ένα «υπόλοιπο» ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου αντικειμενικής αξίας 90-100 δισεκατομμυρίων, που είναι και γνωστή και άμεσα εκμεταλλεύσιμη και εμπορεύσιμη. Και η οποία σήμερα «κάθεται»!
Δεν συντηρείται και συχνά απαξιώνεται κιόλας (γιʼ αυτό και τα ακίνητα αυτά δεν θεωρούνται «ασημικά»)…
Η Ελλάδα είναι, πράγματι, η πιο πλούσια… υπερχρεωμένη χώρα!
Πνίγεται, αυτήν τη στιγμή, στα χρέη και βυθίζεται σε ύφεση «δίχως πάτο», ενώ έχει τεράστιους πόρους αδρανείς!
Ένα μικρό μέρος τους θα την ξελάσπωνε πλήρως. Κι αν εκμεταλλευόταν (χωρίς να πουλήσει) ένα άλλο, επίσης μικρό μέρος των ακινήτων της, θα μπορούσε να καλύπτει τους μισούς τόκους από τα χρέη της.
Αυτή η περιουσία είναι κατακερματισμένη, στη δικαιοδοσία διαφορετικών ασυντόνιστων και ανεξέλεγκτων υπηρεσιών, που συχνά τη… «δωρίζουν» ο ένας στον άλλο! Ή δεν ελέγχονται οι ίδιοι ούτε ελέγχουν ποιος την εκμεταλλεύεται.
Και γίνεται «της τρελής». Εκεί να δείτε σκάνδαλα. Αληθινά σκάνδαλα…
Για τα οποία δεν μιλάει κανείς!
Πολύ συχνά τα υπουργεία νοικιάζουν πανάκριβα γραφεία για να στεγάσουν τις υπηρεσίες τους, ενώ τα ιδιόκτητα ακίνητά τους κάθονται αδειανά ή τα μισθώνουν με εξευτελιστικά ενοίκια σε τρίτους.
Καθόμαστε σε ένα βουνό «χρυσάφι» και… ζητιανεύουμε λεφτά για να ξεπληρώσουμε τα χρέη μας!
Και όποιος τολμά να θέσει το ζήτημα της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου δέχεται συντονισμένες «δημόσιες επιθέσεις» από παντού…
– Σαν κάποιοι να θέλουν να χρεοκοπήσει η χώρα, ενώ μπορεί άνετα να το αποφύγει.
– Σαν κάποιοι να θέλουν να μείνει η Ελλάδα δέσμια του Μνημονίου και υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της «τρόικας», ενώ μπορεί να απαλλαγεί από τα δεσμά τους.
Μετατρέποντας την ανεκμετάλλευτη περιουσία της σε Εθνικό Ενεργητικό.
Και υποκινώντας πρωτοφανή αναπτυξιακή έκρηξη.
Η «ελίτ» μας έμαθε να καταναλώνει, αλλά δεν έμαθε να παράγει.
Έμαθε να μοιράζει εισροές, αλλά δεν έμαθε να δημιουργεί ευκαιρίες και πλούτο.
Έμαθε να απαξιώνει, αλλά δεν έμαθε να αξιοποιεί.
Έμαθε να οικειοποιείται εισπράξεις και υπεραξίες, αλλά δεν έμαθε να δημιουργεί αξίες.
Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας μπορεί να μας σώσει.
Αν χρειαστεί να θυσιάσουμε την ελίτ μας, δεν χάθηκε ο κόσμος.
Πάντα είναι λογικό και φρόνιμο να θυσιάζεις τα… «σκουπίδια» σου για να ανακτήσεις την Ελευθερία σου.
Γιατί όλη αυτή η συζήτηση γιʼ αυτό γίνεται:
Για το πώς θα ανακτήσει η Ελλάδα την Ελευθερία της, πρωτίστως.
Και πώς θα αναπτυχθεί στη συνέχεια…
Ν. Ζ.