Ανταλλακτικά αξίας 50 ευρώ τα χρέωνε η Ζήμενς 100.000 ευρώ!

Και τότε πάλι η Ζήμενς ήταν ο κυρίαρχος παίκτης. Και οι μίζες έπεφταν σαν το χαλάζι. Ανταλλακτικά αξίας 50 ευρώ χρεώνονταν… 100.000 ευρώ! (Με αναπροσαρμογή από τη δραχμή.) Και όποτε δημιουργείτο πρόβλημα, κινητοποιούσαν τα μεγάλα μέσα πίεσης, ακόμη και απειλές.

Τέτοια γεγονότα έζησε ο Θόδωρος Κατσανέβας, ως διοικητής του ΙΚΑ το 1985. Πήγε και τον απείλησε ο ίδιος ο γερμανός πρέσβης. Του ζητήσαμε να θυμηθεί τι ακριβώς είχε συμβεί. Και να τι μας είπε:

Με βαθιές ρίζες οι μίζες της Ζήμενς

// Κύριε Κατσανέβα, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν ήσαστε διοικητής του ΙΚΑ, είχατε μεγάλη σύγκρουση με τη Ζήμενς, που τότε πήρε ευρύτερες διαστάσεις. Τι ακριβώς είχε συμβεί;

– Η Ζήμενς σε συνεργασία με τον μεγαλοπαράγοντα Καψαλάκη, μακαρίτη σήμερα, λυμαινόνταν το ΙΚΑ και τα δημόσια νοσοκομεία. Είχαν περίπου το μονοπώλιο στις προμήθειες ιατρικού και μηχανολογικού εξοπλισμού. Είχαν διαβρώσει τις τεχνικές υπηρεσίες του ΙΚΑ, όπου οι άνθρωποί της χαλούσαν τα ανταλλακτικά των μηχανημάτων και το ΙΚΑ υποχρεωνόταν να αγοράσει άλλα, από τη Ζήμενς φυσικά, σε εξωφρενικές τιμές. Ανταλλακτικά αξίας 50 ευρώ τα πλήρωνε 100.000 ευρώ. Αλλιώς δεν λειτουργούσαν. Και όταν δεν λειτουργούσαν, το ΙΚΑ πλήρωνε εξωφρενικά ποσά σε ιδιωτικά ιατρικά κέντρα, όπως του κ. Καψαλάκη, που λειτουργούσε με μηχανήματα της Ζήμενς.

// Και τι κάνατε;

– Βρήκαμε τους τεχνικούς που ήταν μπλεγμένοι, τους αντικαταστήσαμε με άλλους, θεσπίσαμε κανόνες διαφάνειας και ελέγχων και τα μηχανήματα δούλευαν άψογα, με υποπολλαπλάσιο κόστος.

// Τότε έγιναν και οι διαγωνισμοί για τους αξονικούς τομογράφους;

– Ναι. Και η Ζήμενς ήταν δεδομένο ότι θα τους «κέρδιζε». Αλλά φροντίσαμε ώστε οι προδιαγραφές να μην είναι φωτογραφικές και στην επιτροπή προμηθειών συμπεριλάβαμε, κατά πλειοψηφία, εκπροσώπους φορέων, του Δικηγορικού Συλλόγου, του Τεχνικού και Οικονομικού Επιμελητηρίου κ.λπ. Έτσι δεν υπήρχε περίπτωση διαβλητού διαγωνισμού.

// Είχατε αντιδράσεις;

– Αντιδράσεις και απειλές. Με επισκέφτηκε ως και ο ίδιος ο πρεσβευτής της Γερμανίας, διαμαρτυρόμενος και απειλώντας πλαγίως υπέρ της Ζήμενς. Του έδειξα ευγενικά την πόρτα.

// Είχατε και άλλες αντιδράσεις;

– Την ίδια εποχή μειώσαμε κατακόρυφα τη νοσοκομειακή και φαρμακευτική δαπάνη, καθιερώνοντας, μεταξύ άλλων, τη μηχανογράφηση των φαρμάκων, το γνωστό και σήμερα κουπόνι, που αργότερα καθιέρωσαν και πολλές άλλες χώρες.

// Υπήρχε από τότε μηχανογράφηση;

– Βέβαια. Με το σύστημα του κουπονιού, εκσυγχρονισμένο με τις σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες, μαζί με τη λίστα φαρμάκων που τότε καθιερώσαμε, μπορεί να ελεγχθεί η παράνομη συνταγογράφηση, όταν υπάρχει πολιτική βούληση και κοινός νους.

// Μα τώρα λένε ότι θα εισαγάγουν για πρώτη φορά τη μηχανογράφηση στα φάρμακα.

– Με κάνετε και γελάω. Όπως με τις επανειλημμένες πομπώδεις εξαγγελίες ότι θα μειώσουν τον χρόνο απονομής της σύνταξης. Λες και ανακάλυψαν τον τροχό. Εμείς τη σύνταξη τη δίναμε σε έναν μήνα.

// Πώς το κάνατε δηλαδή;

– Καθιερώσαμε το σύστημα της προσωρινής σύνταξης, παρέχοντας την κατώτερη σύνταξη σε όλους τους δικαιούχους και αποδίδοντας το υπόλοιπο όταν γίνονταν οι διασταυρώσεις των στοιχείων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, επειδή δεν υπήρχε όφελος με τον τρόπο αυτό, οι υπηρεσίες κατέβαλλαν όλη τη σύνταξη από τον πρώτο μήνα.

// Θέλετε να πείτε ότι ορισμένοι υπάλληλοι παίρνουν μίζα για να δώσουν τις συντάξεις;

– Όταν το σύστημα το επιτρέπει, δεν υπάρχει έλεγχος και ισχύει η ατιμωρησία, ορισμένοι υπάλληλοι ρέπουν προς αυτό. Αλλά η μεγάλη πλειοψηφία τους δεν θέλει να κάνει κάτι τέτοιο. Συντάσσεται με τη διοίκηση όταν αντιλαμβάνεται ότι λειτουργεί με αρχές δικαίου, εντιμότητας, ορθολογισμού και αντίστασης στα συμφέροντα. Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Ρωτήστε τους παλαιότερους υπαλλήλους του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ να σας μιλήσουν γι’ αυτά. Ανατρέξτε στις στατιστικές και τους απολογισμούς του ΙΚΑ εκείνης της εποχής (1985-88), όπου θα δείτε την κατακόρυφη συρρίκνωση των ιατροφαρμακευτικών και διοικητικών δαπανών και την τεράστια αύξηση των εσόδων από τη σύλληψη της εισφοροδιαφυγής.

// Αλλά το έλλειμμα του ΙΚΑ παρέμεινε στα ύψη;

– Το τότε τεράστιο έλλειμμα του ΙΚΑ, μόλις σε τρία χρόνια, μετατράπηκε σε μικρό πλεόνασμα. Όπως και του ΟΑΕΔ.

// Μήπως μειώσατε τις συντάξεις και τις παροχές;

– Οι συντάξεις βελτιώθηκαν. Όπως η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και οι άλλες παροχές, τα επιδόματα, ειδικότερα αυτά για την πρόνοια. Μειώσαμε μόνο τις πλασματικές συντάξεις αναπηρίας, τις σκανδαλώδεις προνομιακές παροχές, υπήρχε διαφάνεια και έλεγχος στις προμήθειες και σε όλες τις δαπάνες, καθιερώσαμε τον προϋπολογισμό μηδενικής βάσης, κ.λπ. Τα νοσοκομεία του ΙΚΑ, τα πολυϊατρεία, τα ιατρικά κέντρα και οι υπηρεσίες του, που πολλαπλασιάστηκαν τότε -συγχωρέστε που θα το πω- λειτουργούσαν πολύ πολύ καλύτερα. Και οι υπάλληλοι ήταν περήφανοι γι’ αυτό. Αυτό το εισπράττω ακόμα και σήμερα. Είναι η μεγάλη και η μόνη σημαντική μου αμοιβή.