Άλλα 25 δισ. ευρώ στις τράπεζες
Η μόνη διαφορά ανάμεσα στα δύο «πακέτα» προέρχεται από την Κομισιόν και όχι από τις ελληνικές κυβερνήσεις: Οι πρόσθετες ενισχύσεις ρευστότητας, με κρατικές εγγυήσεις 15 δισ. ευρώ, που εγκρίθηκαν από τον Επίτροπο Ανταγωνισμού Χ. Αλμούνια, θα δοθούν με αυξημένο κόστος για τις τράπεζες, ώστε να υπάρχει ένα ισχυρό αντικίνητρο στη δημιουργία σχέσεων εξάρτησης από τις κρατικές χρηματοδοτήσεις, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δεδομένου ότι οι πάσης φύσεως χρηματοδοτήσεις στις τράπεζες (ενισχύσεις ρευστότητας, ή κεφαλαιακής επάρκειας) προστίθενται στο δημόσιο χρέος, ανεξάρτητα αν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα επιστραφούν εντόκως σε βάθος χρόνου, εξηγείται ευκολότερα η τεράστια εκτίναξη του δημοσίου χρέους την τριετία 2008-2010: σύμφωνα με προβλέψεις του ΔΝΤ, από το 2008 ως το τέλος του 2010 το δημόσιο χρέος θα φθάσει από το 99% του ΑΕΠ στο 145%, αλλά από αυτήν την τρομακτική ποσοστιαία αύξηση το μεγαλύτερο μέρος (53 δισ. ευρώ, ή ποσοστό περίπου 22% του ΑΕΠ) αντιστοιχεί στο κόστος διάσωσης των ελληνικών τραπεζών!
Αυτή, όμως, είναι μόνο η μία πλευρά του κόστους διάσωσης των τραπεζών, καθώς υπάρχει άλλη μια, εξίσου σημαντική, την οποία περιέγραψε με δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ: Αν δεν είχαν τη στήριξη της ΕΚΤ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα είχαν εξαφανισθεί, δήλωσε πρόσφατα ο γάλλος τραπεζίτης και η διαπίστωση αυτή ισχύει σε υπερθετικό βαθμό για τις ελληνικές τράπεζες:
• Τον Μάιο, τα ανοίγματα των τραπεζών στην ΕΚΤ, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος που προσφέρει τις χρηματοδοτήσεις για λογαριασμό της Φρανκφούρτης, πλησίασαν τα 90 δισ. ευρώ, ενώ για να πάρουν αυτά τα δάνεια οι ελληνικές τράπεζες δέσμευσαν ως εγγυήσεις τίτλους (κρατικούς και άλλους) αξίας άνω των 122 δισ. ευρώ, καθώς όλα τα χρεόγραφα που κατέχουν έχουν υποστεί σοβαρό «κούρεμα» αξίας, λόγω της κρίσης. Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει αγοράσει καλυμμένα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών μεγάλης αξίας, αν και προς το παρόν δεν έχει χρειασθεί να αγοράσει και κρατικά ομόλογα, μέσω των ειδικών προγραμμάτων που έχει ενεργοποιήσει για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος.
• Παρότι οι τραπεζίτες επιχειρούν να δημιουργήσουν την εντύπωση, εκμεταλλευόμενοι και την κάλυψη από το απόρρητο των σχετικών στοιχείων της ΕΚΤ, ότι δεν πήραν αρκετή ρευστότητα από τις τελευταίες δημοπρασίες της ΕΚΤ αυτήν την εβδομάδα, πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι ζήτησαν αρκετή ρευστότητα, τόσο με βραχυχρόνια διάρκεια (έξι ημερών) όσο και με μεγαλύτερη διάρκεια (τριών μηνών). Στα στοιχεία που θα δημοσιοποιήσει η ΤτΕ με τη λογιστική κατάσταση του Ιουνίου αναμένεται ότι θα επιβεβαιωθεί και πάλι η πλήρης εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τις πιστώσεις της ΕΚΤ, καθώς παραμένουν αποκλεισμένες από τη διατραπεζική αγορά, ενώ αναμένεται, σύμφωνα με προβλέψεις του ΔΝΤ, ότι θα χάσουν φέτος καταθέσεις σχεδόν 20 δισ. ευρώ.
Όμως, πέραν αυτών των ενισχύσεων, το υπουργείο Οικονομικών «επιδοτεί» ευθέως και την κερδοφορία των τραπεζών, που δέχεται ισχυρές πιέσεις αυτήν την περίοδο. Με την πρόσφατη απόφασή του, να χρηματοδοτήσει από την αγορά λήξεις εντόκων ύψους 4,5 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, ο κ. Παπακωνσταντίνου ετοιμάζεται να αντλήσει δανεισμό με κόστος υψηλότερο από το 5% του διεθνούς μηχανισμού στήριξης, καθώς τις τελευταίες ημέρες οι αποδόσεις των εντόκων ετήσιας και εξαμηνιαίας διάρκειας ξεπερνούν το 7% στη δευτερογενή αγορά. Ο κ. Παπακωνσταντίνου γνωρίζει ότι αυτά τα «χρυσά» έντοκα του Δημοσίου θα αγορασθούν αποκλειστικά από ελληνικές τράπεζες, στις οποίες θα προκαταβληθεί μια απόδοση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, για να υποστηριχθεί η «αναιμική» κερδοφορία τους…