Βυζάντιον

Ναι, έχω σήμα καμπάνα! Η σούπερ τηλεόρασή μου που διαβάζει όλα τα format, έχει τέσσερις-πέντε πόρτες, καταπληκτικό μενού, μη σου πω και τεχνητή νοημοσύνη, δεν χρειάζεται αποκωδικοποιητή και ζαπάρει ψηφιακά. Χαζεύω την εικόνα και σκέφτομαι πόσο εντυπωσιακό είναι να μετατρέπεις τα σκουπίδια σε ψηφιακή μορφή. Σύντομα θα αποκτήσω και το καινούργιο iphone με τη μνήμη καμήλας (εγώ θα έχω την καμπούρα καθώς σκύβω συνέχεια πάνω από το μηχάνημα), άρα υποθέτω ότι θα είναι καθαρά διαδικαστικό θέμα να παίρνεις το ψηφιακό πρόγραμμα και στο τηλέφωνό σου. Ο αγαπημένος σου σχολιαστής θα σε ακολουθεί παντού. Εν ανάγκη και με Προεδρικό Διάταγμα. Γινόμαστε μια εξελιγμένη, μια προηγμένη κοινωνία, με μία ιδιαιτερότητα: Υπάρχουν τα πάντα, απλώς εσύ δεν μπορείς να τα αγοράσεις. Είναι, αν θέλεις, μια θρησκευτική σχέση που διατηρείς με τον καταναλωτισμό, μια σχέση προσαρμοσμένη στα χριστιανικά πρότυπα: Κοίταζε, αλλά μην αγγίζεις. Αν ακουμπήσεις κατά λάθος, σε συγχωρώ, αλλά μη δοκιμάσεις. Ε λοιπόν, όταν το ακούω αυτό από νέα παιδιά, θυμώνω.
•••
Κουρεύομαι σε μια γνωστή αλυσίδα κομμωτηρίων. Με κουρεύει ένας πιτσιρικάς ο οποίος εργάζεται δώδεκα ώρες εντελώς δωρεάν, επειδή, λέει, εκπαιδεύεται και στο γυναικείο μαλλί που είναι δύσκολο. Ο μάγκας ζει από το φιλοδώρημα και από το όνειρο ν’ ανοίξει δικό του μαγαζί. Στα πέντε λεπτά που διαρκεί το κούρεμά μου (τόσα μαλλιά έχω, τόσο χρόνο ξοδεύω) μου λέει τη γνωστή παπαριά που διαβάζω εδώ και μήνες: Πως ζούσαμε βλακωδώς με χλιδή, πως η πολυτέλεια είναι περιττή, μπορείς να περάσεις και με τα λίγα και να δοξάζεις τον Θεό που σου τα δίνει κι αυτά. Θέλω να του χώσω μια τεράστια μούντζα, αλλά είναι ο τελευταίος που πρέπει να τη φάει. Αυτή η μιζέρια είναι που έχει ταΐσει τη φτωχολογιά εδώ και αιώνες και στουμπώνει τα δειλά μυαλά. Όχι, αγόρι μου. Τη χλιδή πρέπει να διεκδικείς, όχι να αποδέχεσαι την εγκράτεια. Ο στόχος σου είναι η μεγαλύτερη δυνατή απόλαυση στο διάλειμμα που κάνεις μέσα στην ανυπαρξία. Μία φορά ζεις, κουτέ. Μία. Σάρκα και κόκαλα είσαι. Δικαιούσαι να τα κρατήσεις σε καλή κατάσταση και να απολαύσεις ό,τι μπορείς να αισθανθείς με αυτά. Ηδονές, γεύσεις, γκόμενες, σκάφη, ποτά, μεθύσια, ταξίδια. Καμία σημασία δεν έχει που είναι ανέφικτο. Όμως όταν ξέρεις ότι αυτός είναι ο σκοπός της ζωής, τότε μπορείς πραγματικά να ευχαριστηθείς κάθε στιγμή που είναι πλούσια σε γεύσεις και συναισθήματα. Τώρα αυτομαστιγώνουμε τον εαυτό μας με τύψεις για τα επιπλέον δανεικά και το όνειρο της ευζωίας. Γινόμαστε η κακιά μητριά του ίδιου του εαυτού μας. Παραληρώ, το ξέρω. Αλλά τι θέλετε; Να το γυρίσω στο σοβαρό; Είναι μια ιδέα για σίγουρο μέλλον. Μόνο που οι περισσότεροι απ’ όσους γράφουν σοβαρά, να ξέρετε ότι γελούν πίσω από την πλάτη σας.
•••
Μια ωραία ιδέα θα ήταν να δημοσιεύσω εδώ τρία από τα οκτώ μηνύματα που έλαβα στις αρχές της εβδομάδας, ως απάντηση στα σχόλια που έκανα για την κατάθλιψη στην εποχή της κρίσης ή, ακόμα καλύτερα, για τη μιζέρια στην πατρίδα μας σήμερα και την επόμενη δεκαετία. Λένε ότι οι άνθρωποι σε τέτοιους καιρούς γίνονται περισσότερο κυνικοί. Απορώ πως δεν μου συμβαίνει αυτό. Και θλίβομαι. Θα ήταν υπέροχο να βάλω πάνω μου κυνισμό, όπως αντηλιακό στην παραλία. Πού θα μου πάει, θα το καταφέρω κι αυτό. Δεν δημοσιεύω τα μηνύματα, αν και θα με βόλευε, αφού θα έκλεινα τη στήλη με συγκινητικά κείμενα που αποδίδουν εξόχως την οργή. Άστο καλύτερα. Όμως τα διαβάζω εγώ και μαζεύομαι, σαν να κρυώνω μέσα στον καύσωνα. Είναι η καρδιά ή η ψυχή που πονάει; Τίποτα παραπάνω, δεν μπορώ να τα μεταφέρω εδώ. Παιδιά, στείλτε τα στον Λαζόπουλο. Θα τα περάσει στην οθόνη και θα τα διαβάσει. Ξέρει τον τρόπο.
•••
Υπάρχουν δυο δρόμοι που μπορούν να σε σπρώξουν στη βλακεία. Ο ένας είναι η απελπισία. Ο άλλος είναι η πολιτική κατινιά. Μέρα με τη μέρα ακούω όλο και περισσότερους να πλέκουν ολόκληρη οικονομική θεωρία για να τεκμηριώσουν την επιστροφή της χώρας στη δραχμή. Ασφαλώς κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Όταν ακούτε τα περί επιστροφής στη δραχμή, έχετε να κάνετε είτε με άσχετο είτε με αεριτζή που πάει να κάνει σπέκουλα με την οργή των ανθρώπων. Βέβαια η φήμη θα έχει πάντα γερά ποδάρια στη χώρα που ενημερώνεται από ανώνυμα σχόλια και SMS στον σχολιαστή του δελτίου ειδήσεων. Και επειδή θα ακούσω διάφορες εξυπνάδες, σας καλώ να το δούμε ως παιχνίδι. Ας υποθέσουμε ότι επιστρέφουμε στη δραχμή. Δηλαδή τι νομίζεις ότι θα σου ξημερώσει; Ο φραπές στα δύο κατοστάρικα, το ψωμί στο πενηντάρικο και το γάλα στις εβδομήντα δραχμές; Ναι, αρκεί να χρειάζονται και κουπόνια για να τα πάρεις. Ρώτησα έναν οικονομολόγο να μου ορίσει ένα λογικό επίπεδο ισοτιμίας μεταξύ δραχμής και ευρώ. Το τοποθέτησε γύρω στα δύο χιλιάρικα. Δύο χιλιάδες δραχμές για ένα ευρώ. Μου φάνηκε υπερβολικό. Εκείνος μου απάντησε πως η ισοτιμία ενσωματώνει υποτιμήσεις και εν τέλει θα αποτυπώνει την πραγματική σχέση της ελληνικής οικονομίας με την ευρωπαϊκή. Υπάρχουν κι άλλα τεχνικά που δεν είναι της ώρας. Όμως μη νομίζεις ότι αν επιστρέψουμε στη δραχμή διαγράφουμε απλώς τα τελευταία δέκα χρόνια και γυρίζουμε εκεί που βρισκόμασταν ακούγοντας τα «Πεντοχίλιαρα» της Γλυκερίας. Γυρίζουμε στη δεκαετία του ’50. Θα ρίξουμε χώμα στους δρόμους. Μετά θα φτιάξουμε λακκούβες και θα στείλουμε τα παιδιά να παίζουν εκεί. Και θα φορέσουμε όλοι ειδικά γυαλιά να βλέπουμε τον κόσμο ασπρόμαυρο. Εν ανάγκη θα κάνουμε κι έναν εμφύλιο.
•••
Όλα έχουν να κάνουν με υποθέσεις. Ακούω τώρα την κριτική που γίνεται για τους όρους δανεισμού και τις υποχωρήσεις που έκανε ο Παπακωνσταντίνου, υπό την καθοδήγηση του Γιώργου φυσικά.
Συμμετέχω κι εγώ με όλη μου την καρδιά στο ξεφωνητό για τα εργασιακά. Ξέρω ότι κάπου εκεί περπατάει ή τσαλαβουτάει και η κριτική που κάνουμε κι εμείς ως εφημερίδα. Μόνο που όλη αυτή η κριτική, όταν επενδύεται με συναισθηματικούς ή ηθικούς όρους, δεν είναι κριτική. Είναι μοιρολόι. Είναι σαν να τα βάζεις με την ύπαρξη του θανάτου.
Υπήρχε ένας και μόνο τρόπος για να πάρει καλύτερους όρους δανεισμού κι ένα λιγότερο απάνθρωπο Μνημόνιο. Να πάει μέχρι τέλους το σενάριο της χρεοκοπίας, ποντάροντας στην μπλόφα του ντόμινο και στην κατάρρευση ευρωπαϊκών τραπεζών με μεγάλη έκθεση στα δικά μας ομόλογα. Όμως ποιος υπουργός μπορούσε να ρισκάρει στάση πληρωμών; Ποιος πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα να τζογάρει ή να μπλοφάρει, βάζοντας μπροστά στο τραπέζι την κοινωνική ένταση; Κι όμως, αυτοί οι τύποι, ο Γιώργος και ο Παπακωνσταντίνου δηλαδή, έχουν πάρει στην πλάτη τους ένα ιστορικό φορτίο κι ας παριστάνουν ότι το αγνοούν. Χρέος τους –και χρέος μας– είναι να δει η Ευρώπη εικόνες από το μέλλον της. Αν το δείτε από εντελώς ιστορική πλευρά, αν το αντιμετωπίσετε με τον τρόπο που θα το δουν σε δύο αιώνες, θα συμφωνήσετε ότι εμείς πετάξαμε την μπάλα, αλλά μένει στη Γερμανία να αποφασίσει αν θα την πιάσει ή θα την αφήσει να σπάσει το τζάμι.
•••
Η στήλη τελειώνει εδώ. Έλεγα να γράψω για το Συνέδριο της ΝΔ, αλλά ποιον μπορεί να ενδιαφέρει; Διαβάσατε μια υπαρξιακή ανάλυση για το νόημα της ζωής και μια οικονομική για το μέλλον της Ευρώπης. Και όλα αυτά με μια αστεία τιμή στην οποία περιλαμβάνεται πατριωτικό κήρυγμα, καλές δημοσιογραφικές πληροφορίες, τα νέα της θρησκείας μας και όλα τα alert των εθνικών μας θεμάτων. Οι άλλοι δεν τα προσφέρουν όλα αυτά. Να μας πάρετε και την άλλη εβδομάδα.