Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Σύμφωνα με έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου, η ελληνική δημοσιονομική κρίση, εάν επεκταθεί και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία, και φυσικά και για την αμερικανική οικονομία. Η έκθεση επιπλέον υπογραμμίζει τον κίνδυνο οι επενδυτές να άρουν την εμπιστοσύνη τους στο μέλλον της Ευρωζώνης και η αξία του ευρώ να μειωθεί σημαντικά. Και ο φόβος που διέπει την έκθεση είναι ότι ένα αποδυναμωμένο ευρώ ασφαλώς πρόκειται να προκαλέσει μείωση των αμερικανικών εξαγωγών προς την Ευρωζώνη και αύξηση της εισαγωγής κοινοτικών προϊόντων στις ΗΠΑ. Αποτέλεσμα όλων αυτών θα είναι και η αύξηση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ. Και οι εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ ΗΠΑ και χωρών της ΕΕ καλύπτουν αξία δισ. δολαρίων, επομένως η οικονομική αστάθεια της ΕΕ, και ειδικά της Ευρωζώνης, θα επηρεάσει σημαντικά την ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας. Και η έκθεση συμπληρώνει ότι μια πτώση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου και του γιεν, σε συνδυασμό με οικονομική αστάθεια της ΕΕ, θα αντιστρέψει τη ροή κεφαλαίων και θα κινδυνεύσει η ΕΕ, καθόσον οι επενδυτές θα προτιμούν τις ΗΠΑ, που θα θεωρούνται η πιο ασφαλής χώρα για επενδύσεις στην πραγματική οικονομία.
2
Ο γάλλος Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ, αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς, έκανε πρόταση στην Κομισιόν να αναλάβει πρωτοβουλία για τη δημιουργία Ταμείου Εξυγίανσης Τραπεζών. Και διευκρίνισε ότι αυτό δεν θα έχει στόχο τη διάσωση των τραπεζών, αλλά θα αποτελεί μηχανισμό που θα προστατεύει τους φορολογούμενους ώστε να μην επιβαρύνονται από τα «σχέδια στήριξης» των τραπεζών, όπως έγινε την περίοδο 2008-2009, όταν τα κράτη με χρήματα των φορολογουμένων στήριξαν τις τράπεζες. Το ταμείο αυτό θα δημιουργηθεί με εισφορές των τραπεζών και τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση πτώχευσης ή πώλησής τους, όταν λόγω άστοχων επιχειρηματικών χειρισμών έχουν φτάσει στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Έτσι, με αυτό το ταμείο θα προλάβουμε νέα τραπεζική κατάρρευση και τη διαδικασία διάσωσης δεν θα την πληρώσουν οι φορολογούμενοι, αλλά οι τραπεζίτες. Στο σχέδιο αυτό αντιτάχθηκαν κατ’ αρχάς η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία και πολλές άλλες μικρότερης εμβέλειας χώρες της ΕΕ. Μάλιστα ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός της Βρετανίας κ. Κάμερον δήλωσε ότι προτιμάει τα χρήματα των τραπεζών από τις εισφορές να πηγαίνουν στους κρατικούς προϋπολογισμούς και σε ειδικό λογαριασμό. Γιατί διαφορετικά θα δημιουργηθεί η εντύπωση στους τραπεζίτες ότι μπορούν να ρισκάρουν. Και μετά τα κράτη να τους πληρώσουν τις ζημίες. Το ίδιο υποστήριξαν και οι κυβερνήσεις Γερμανίας και Γαλλίας, με το επιπλέον επιχείρημα ότι στις πιο πολλές χώρες της ΕΕ οι περισσότερες τράπεζες είναι αλλοεθνικές.
3
Όλες οι γειτονικές μας χώρες της ΝΑ Ευρώπης οδηγούνται στην ανάκαμψη των οικονομιών τους μέσα στο 2010, παρότι κατά τη διάρκεια της τωρινής οικονομικής κρίσης (2008-2009) βρέθηκαν σε πολύ χειρότερη οικονομική κατάσταση από την Ελλάδα. Κατάφεραν να ανακάμψουν παρά τα δύσκολα προβλήματά τους, σε αντίθεση με τη χώρα μας, που αντιμετωπίζει φέτος βαθύτερη κρίση. Στην Τουρκία η ανάκαμψη της οικονομίας άρχισε από το 2009, όταν ο Ερντογάν εξεδίωξε από την Τουρκία το ΔΝΤ. Τελικά όμως το 2009 η Τουρκία παρουσίασε μείωση του ΑΕΠ κατά 4,7%, ενώ φέτος, που σταμάτησε να εφαρμόζεται η «σωτήρια» συνταγή του ΔΝΤ, το ΑΕΠ της προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 5%. Σε ανάκαμψη και σταθεροποίηση της οικονομίας της οδηγείται φέτος και η Ρουμανία, που είχε περιπέσει κι αυτή σε ύφεση και το 2009 το ΑΕΠ της παρουσίασε μείωση κατά ποσοστό 7,1%. Φέτος εκτιμάται ότι θα έχει μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ, της τάξεως του 0,2% – 0,5%. Επίσης ανάκαμψη για φέτος θα παρουσιάσει η Πολωνία κατά 2,7%, η Σερβία κατά 1,7%, τα Σκόπια κατά 2,2% και η Αλβανία κατά 2,5%. Ομοίως, σε τροχιά ανάπτυξης αναμένεται να μπει φέτος και η Βουλγαρία. Ενώ πέρυσι είχε μείωση του ΑΕΠ κατά 5%, για φέτος εκτιμάται ότι εξαλείφεται η υποχώρηση και θα παρουσιάσει μηδενική ανάπτυξη. Το συμπέρασμα είναι ότι από την ανάκαμψη των οικονομιών της ΝΑ Ευρώπης θα προκύψει όφελος και για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, που έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις στις χώρες αυτές.