ΜΕ ΠΟΙΟ ΚΟΛΠΟ «ΕΦΑΓΑΝ» ΤΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΠΑΚΕΤΑ!
Κατ’ αρχάς, κάποτε θα πρέπει να ασχοληθεί κάποιος σοβαρά με το γεγονός ότι σε πολλούς από αυτούς τους (δήθεν) εποπτευόμενους φορείς έχει από τον νόμο αφεθεί το ΔΣ τους να καθορίζει τις ΠΑΣΗΣ ΦΥΣΕΩΣ αποδοχές του προσωπικού, με αποτέλεσμα να έχουν γεμίσει με golden boys. Τα golden boys αυτών των φορέων συνδυάζουν ένα ιδιότυπο καθεστώς μονιμότητας δημοσίου υπαλλήλου (μόνο οικειοθελώς αν αποχωρήσουν) με μεγαλομισθούς ιδιωτικού τομέα. Όσο και να ψάξετε, δεν θα μπορέσετε να βρείτε πουθενά το ύψος των αμοιβών τους.
Ένα ακόμα κόλπο που γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια είναι να «φαγώνονται» λεφτά μέσω των εξόδων κίνησης. Είτε αντιστοιχούν σε πραγματικές είτε σε πλασματικές μετακινήσεις (σκεφτείτε ότι τις εντολές μετακίνησης τις βγάζουν οι ίδιοι οι φορείς για τα στελέχη τους, δηλ. Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει), τα έξοδα κίνησης (από τη φύση τους) απλώς κατατίθενται στο ΙΒΑΝ του δικαιούχου, άρα δεν υπόκεινται ούτε σε ασφαλιστικές εισφορές ούτε σε φόρο εισοδήματος (κοινώς, είναι «μαύρα»). Οι περισσότεροι δε φορείς έχουν θεσπίσει δικό τους ύψος αποζημίωσης για τις μετακινήσεις, διαφορετικό από αυτό του Δημοσίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα έξοδα κίνησης στον ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) ΑΕ: από 338.469,92 το 2006, έφτασαν τα 816.638,79 το 2008!
Επιπλέον, οι φορείς αυτοί αναδεικνύονται σε προνομιακό χώρο πολιτικών επιρροών και πελατειακών σχέσεων. ΟΛΟΙ μα ΟΛΟΙ οι υπουργοί (αλλά και όλοι οι πολιτικοί) γνωρίζουν ότι τα εποπτευόμενα ΝΠΙΔ και οι ΑΕ του υπουργείου τους αποτελούν βασικό βραχίονα ρουσφετολογικής κ.λπ. πολιτικής. Πού είναι η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ εποπτεία από τον κάθε υπουργό; Πού είναι η συνετή άσκηση της διαχειριστικής εξουσίας και η χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος από τα ΔΣ αυτών των φορέων; Αξίζει να διαβάσει κάποιος τις εκθέσεις και τα πορίσματα του ΓΕΔΔ, όπου αναφέρονται σημεία και τέρατα για ΑΕ του Δημοσίου. Αλλά και οι καταγγελίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας εσχάτως, έχουν σε μεγάλο βαθμό να κάνουν με τέτοιους φορείς (π.χ. ΙΜΕΠΟ, ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ κ.λπ.).
Ως γνωστόν, ο Κρατικός Προϋπολογισμός περιλαμβάνει 2 σκέλη: τον Τακτικό Προϋπολογισμό (ΤΠ) και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Οτιδήποτε χρεώνει κάποιος φορέας (υπουργείο κ.λπ.) στον Τακτικό Προϋπολογισμό πρέπει να εγγραφεί σε κάποιον ΚΑΕ (Κωδικός Αριθμός Εξόδου) και κατόπιν δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αντιθέτως, ό,τι χρεώνει κάποιος φορέας στο ΠΔΕ εγγράφεται σε κάποια ΣΑΕ (Συλλογική Απόφαση Έργου) αλλά ΔΕΝ ανήκει στη δημοσιευτέα ύλη της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Ν. 3469-2006, Αρ. 5 – ΦΕΚ 131Α). Το ποια είναι τα νομικά πρόσωπα (κρατικά ΝΠΙΔ και ΑΕ του Δημοσίου τα περισσότερα από αυτά) στα οποία τελικά καταλήγουν τα λεφτά του ΠΔΕ κάθε υπουργείου, υπάρχει μόνο σε εσωτερικά έγγραφα κάθε υπουργείου, τα οποία κατά κανόνα δεν δίνονται στη δημοσιότητα και είναι σχεδόν αδύνατον να τα βρει κάποιος πολίτης. Αποτέλεσμα είναι να μην τηρούνται στοιχειώδεις αρχές διαφάνειας στο ΠΔΕ. Ο κόσμος, όταν ακούει τη λέξη «επενδύσεις», νομίζει ότι είναι λεφτά που πάνε αποκλειστικά σε έργα, όμως στην πραγματικότητα ένα μεγάλο μέρος του ΠΔΕ αποτελεί μισθοδοσία των κρατικοδίαιτων golden boys που «κάνουν παιχνίδι» στα κρατικά ΝΠΙΔ και τις ΑΕ του Δημοσίου.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το ΠΔΕ για το 2009 μάς έβαλε μέσα 7,3 δισ. ευρώ, επί συνόλου 9,5 δισ. ευρώ που ήταν το ύψος του ΠΔΕ (η διαφορά των 2,2 δισ. ευρώ είναι εισροές από την ΕΕ, ενώ είχε προϋπολογισθεί να εισπραχθούν 3,5 δισ. ευρώ). Ακόμα και 100% να ήταν η απορρόφηση, είναι προφανές ότι η χώρα μας σχεδιάζει κάθε χρόνο ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για το οποίο δεν έχουν εξασφαλιστεί πιστώσεις και απολογιστικά είναι κατά τουλάχιστον 75% ελλειμματικό! Αυτό είναι εντελώς παράλογο. Φανταστείτε να ήταν ελλειμματικός κατά 75% και ο Τακτικός Προϋπολογισμός, πόσο θα ήταν συνολικά το έλλειμμα. Δείτε πώς με απλές (κοινές ή όχι) υπουργικές αποφάσεις καταλύονται οι νόμοι προς όφελος αυτών των φορέων. Ενδεικτικώς, παρατίθεται η σύσταση μιας ΑΕ του Ελληνικού Δημοσίου, της ΝΟΜΟΣ ΑΕ:
Αριθμ. 29386/ΕΥΟΥ/1325-19.06.2009 – Σύσταση Ανώνυμης Εταιρείας «ΝΟΜΟΣ ΑΕ» (ΦΕΚ 1202Β/2009)
Άρθρο 23 (Στελέχωση-Λειτουργία) – Παράγραφοι 2 & 3
«2. Οι αποδοχές του προσωπικού της ΝΟΜΟΣ ΑΕ καθορίζονται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία και είναι δυνατόν να υπερβαίνουν τα όρια που τίθενται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις στις αποδοχές των απασχολούμενων στον δημόσιο τομέα.
3. Οι αποσπώμενοι στη ΝΟΜΟΣ ΑΕ υπάλληλοι του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα εξακολουθούν να λαμβάνουν το σύνολο των αποδοχών τους από την υπηρεσία από την οποία προέρχονται, με τα πάσης φύσεως, γενικά ή ειδικά, επιδόματα της οργανικής τους θέσης και όλες τις επιπλέον πρόσθετες αμοιβές και αποζημιώσεις. Στην περίπτωση αυτή, με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας είναι δυνατή η χορήγηση σε αυτούς ειδικού επιδόματος. Το ειδικό επίδομα και οι αποζημιώσεις που χορηγούνται από τη ΝΟΜΟΣ ΑΕ δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του ν. 1256/1982, όπως κάθε φορά ισχύει». (Σ.Σ.: Πρόκειται για τον νόμο για την πολυθεσία, την πολυαπασχόληση, το ανώτατο όριο αποδοχών κ.ά.)
ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ; Υπουργικές αποφάσεις παρακάμπτουν νόμους του κράτους; Αν δεν είναι αυτό ΠΑΡΑ-ΝΟΜΟ τότε ποιο είναι;
Και αυτή είναι μια τυπική περίπτωση, υπάρχουν πολλές άλλες παρόμοιες. Όπου υπάρχει σε νόμο η έκφραση «κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων», συνήθως κάτι περίεργο υποκρύπτεται. Και όποτε ακούτε τη λέξη «σύμβουλος», κάποιος ημέτερος εξυπηρετείται. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, έχει δημιουργηθεί μια δαιδαλώδης νομοθεσία, χωρίς να εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον.
Συμπερασματικά, από τους βασικούς λόγους που δεν πάει μπροστά η χώρα είναι ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων καταλήγουν στη γραφειοκρατική χαβούζα των εποπτευόμενων από τα υπουργεία φορέων, που διαθέτουν golden boys με παχυλά (εξαψήφια σε ορισμένες περιπτώσεις) πακέτα αποδοχών.
Αν οι κυβερνώντες θέλουν πραγματικά να κάνουν πράξη τα λόγια του πρωθυπουργού «Όλα στο φως, όλα στη δημόσια κριτική και στον έλεγχο, θέλουμε να γνωρίζει ο πολίτης πού πάνε τα λεφτά του ελληνικού λαού», θα πρέπει:
1) Να ανήκουν στη δημοσιευτέα ύλη της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως οι πιστώσεις σε ΣΑΕ του ΠΔΕ όπως γίνεται και με τους ΚΑΕ του ΤΠ. Το απαιτούν λόγοι στοιχειώδους διαφάνειας.
2) Να δοθούν στη δημοσιότητα (έστω χωρίς
ονόματα) τα πακέτα αμοιβών των μεγαλοστελεχών των κρατικών ΝΠΙΔ και ΑΕ του Δημοσίου, καθώς και τα έξοδα κίνησής τους (τα γνωστά και ως «μαύρα»).
3) Στα πρότυπα του πρόσφατου νόμου για τη δημοσιονομική κρίση θα πρέπει να υπάρξει διάταξη σύμφωνα με την οποία «κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης νόμου ή απόφασης οποιουδήποτε οργάνου διοίκησης του νομικού προσώπου ή ΑΕ, οι αποδοχές του προσωπικού προσαρμόζονται στο
ύψος της σχετικής ΚΥΑ ή (αν δεν υπάρχει ΚΥΑ) στο ύψος της σχετικής ΣΣΕ ή (αν δεν
υπάρχει σχετική ΣΣΕ) στο ύψος των αμοιβών του στενού δημόσιου τομέα, οι δε διαφορές αναζητούνται υποχρεωτικώς» (για τα παρελθόντα έτη μόνο ο ΓΕΔΔ θα μπορούσε να κάνει κάτι). «Οι μετακινήσεις και τα έξοδα κίνησης διέπονται από τον Ν. 2685/1999» (όπως του υπόλοιπου Δημοσίου). Όσο για την εποπτεία, πρέπει να βρεθεί τρόπος να είναι ουσιαστική, αλλιώς να γίνεται όχι από ορκωτούς λογιστές αλλά από το Ελεγκτικό Συνέδριο (για την οικονομική διαχείριση). Και, φυσικά, αυστηρώς ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις ΟΛΩΝ αυτών των φορέων.