ΧΑΣΤΟΥΚΙ Σʼ ΟΛΟΥΣ!
Διαπιστώσεις οι οποίες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η μεγάλη οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα θα ανατρέψει σε μεγάλο βαθμό τα δεδομένα και σε κοινωνικό επίπεδο, οι μεταβολές προβλέπονται ραγδαίες –ήδη έχουν ξεκινήσει– και κανείς δεν είναι σε θέση να προδικάσει τις εξελίξεις. Εκτός από την κοινωνία διεργασίες έχουν αρχίσει και στο εσωτερικό όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών σχηματισμών.
Κάτι περισσότερο από ανησυχητικά είναι τα μηνύματα για το ΠΑΣΟΚ και προσωπικά τον Γ. Παπανδρέου. Οκτώ, μόνο, μήνες μετά τις εκλογές, η αξιοπιστία της κυβέρνησης φθίνει με γεωμετρική πρόοδο, ενώ ισχυρό πλήγμα δέχεται και το προφίλ του πρωθυπουργού, καθώς όλο και μεγαλύτερος αριθμός πολιτών αμφισβητεί την ικανότητά του να διαχειριστεί με αποτελεσματικό τρόπο τις τύχες της Ελλάδας. Τα ίδια και χειρότερα είναι τα πράγματα για τη Νέα Δημοκρατία με την αντιπολιτευτική της τακτική να αμφισβητείται συνολικά, ενώ και η εικόνα του Αντώνη Σαμαρά δεν παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης. Σε μια χρονική περίοδο όπου οικονομικοί παράγοντες αμφισβητούν την ικανότητα των πολιτικών να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, οι πολίτες από την πλευρά τους δεν βλέπουν στο πρόσωπο των επιχειρηματιών τους… σωτήρες του έθνους.
Αντιθέτως, τους θεωρούν συνυπεύθυνους για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (σύμφωνα με τη δημοσκόπηση) εμφανίζεται κατηγορηματικά αντίθετη στο ενδεχόμενο λήψης νέων ακόμη πιο επώδυνων οικονομικών μέτρων. Που σημαίνει, πέραν των άλλων, ότι παρά τις δικές τους θυσίες η κυβέρνηση δεν θα καταφέρει να βγάλει τη χώρα από το τούνελ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Αποκαλυπτικό του κλίματος απογοήτευσης που έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία είναι το γεγονός ότι οι πολίτες σε ποσοστό 63,7% (πίνακας 1) πιστεύουν ότι κανένα από τα κόμματα δεν μπορεί να δώσει λύσεις στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν (οικονομία, ανεργία ασφάλεια κ.ά.).
Ένα 21,8% θεωρεί ότι μπορεί το ΠΑΣΟΚ και μόλις το 5,7% η ΝΔ. Η κατάσταση δείχνει «εφιαλτική» και για τα δυο μεγάλα κόμματα, τη στιγμή μάλιστα που τίποτα δεν φανερώνει ότι μπορεί να βελτιωθεί τους επόμενους μήνες, αν όχι χρόνια. Ωστόσο, εκτός από τα κόμματα στη συνείδηση των πολιτών έχουν χρεοκοπήσει και οι πολιτικοί που τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστούν στην κεντρική σκηνή. Στο ερώτημα κατά πόσο πιστεύουν ότι «οι πολιτικοί είναι ικανοί να δώσουν μάχη για τη σωτηρία της χώρας;» (πίνακας 2) το 70% λέει όχι και μάλλον όχι, ενώ το 28,8% ναι και μάλλον ναι. Κατά την άποψη των πολιτών, τα κόμματα με τη σημερινή τους μορφή δεν μπορούν και οι συγκεκριμένοι πολιτικοί δεν είναι ικανοί.
«Λίμιτ ντάουν» καταγράφουν οι μετοχές της κυβέρνησης (πίνακας 3) καθώς το 73,7 των ερωτηθέντων δηλώνει λίγο ή καθόλου ικανοποιημένο από τη διακυβέρνηση της χώρας και μόνο το 26% απαντά αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο.
Ελαφρώς καλύτερη, χωρίς να εμπνέει αισιοδοξία, είναι η εικόνα για τον πρωθυπουργό (πίνακας 4), αφού στο ερώτημα αν είναι ικανοποιημένοι από το τρόπο που χειρίζεται τα πράγματα το 43,3% απαντά ναι και μάλλον ναι, σε αντίθεση με το 56% που απαντά όχι και μάλλον όχι.
Η κατάσταση… επιδεινώνεται για τον Γ. Παπανδρέου όταν οι πολίτες ερωτώνται αν μπορεί να γυρίσει σελίδα και να οδηγήσει τη χώρα στη νέα εποχή (πίνακας 5): Το 66,4% λέει λίγο και καθόλου, ενώ το 33% πολύ και αρκετά. Συμπέρασμα: Οι πολίτες δεν τρέφουν πλέον ψευδαισθήσεις ως προς τις ικανότητες του πρωθυπουργού, του αναγνωρίζουν ενδεχομένως καλές προθέσεις, αλλά αμφισβητούν ευθέως την αποτελεσματικότητά του.
Αλλά και στη Ρηγίλλης δεν πρέπει να επικρατεί καλύτερη ατμόσφαιρα. Επτά μήνες μετά την εκλογή νέου αρχηγού, η Νέα Δημοκρατία, αντί να κερδίζει, χάνει δυνάμεις, που σημαίνει ότι ο κ. Σαμαράς έχει μακρύ δρόμο μπροστά του να διανύσει. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της «Rass», (πίνακας 6) το 85,5% των πολιτών δηλώνει λίγο ή καθόλου ικανοποιημένο από την αντιπολιτευτική τακτική του κόμματος και μόλις το 13,6% αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο. Στάσιμη παραμένει η κατάσταση προσωπικά για τον Αντώνη Σαμαρά (πίνακας 7), με το 33,8% να λέει ότι έχει βελτιωθεί τελευταία η γνώμη του για εκείνον και το 32,8% πως έχει χειροτερέψει.
Με το μέλλον τους –λόγω της οικονομικής κρίσης– να διαγράφεται ζοφερό, οι πολίτες εμφανίζονται κάθετα αντίθετοι στη λήψη νέων μέτρων και κατηγορηματικά αρνητικοί στο ενδεχόμενο να κληθούν να υποβληθούν σε νέες θυσίες.
Κάτι που δείχνει ότι οι αντοχές τους έχουν εξαντληθεί, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια, αλλά και διότι κατά βάθος πιστεύουν ότι δεν θα αποδώσουν. Στο ερώτημα αν είναι έτοιμοι για επιπλέον θυσίες (πίνακας 8) το 74,9% απαντά όχι και μάλλον όχι, ενώ μόλις το 24,2% πολύ και αρκετά.
Το… χειρότερο (για τα κόμματα, αλλά όχι μόνον…) είναι ότι οι πολίτες θεωρούν ότι από τις 25 Μαρτίου, οπότε και συμφωνήθηκε ο μηχανισμός στήριξης, έχει αλλάξει άρδην το… σύστημα διακυβέρνησης της χώρας.
Αφού στο ερώτημα «ποιος ασκεί (πλέον) την διακυβέρνηση της χώρας;» (πίνακας 9) το 73,9% λέει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (!), το 15,5% η κυβέρνηση και το 8,1% και οι δύο μαζί. Στην ουσία «αποδέχονται» την εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας στους γραφειοκράτες του ΔΝΤ.
«Βαρύ τίμημα»… πληρώνει όμως και ο επιχειρηματικός κόσμος, καθώς οι πολίτες σε ένα τεράστιο ποσοστό (82,1%) τους θεωρούν συνυπεύθυνους με τους πολιτικούς για το οικονομικό αδιέξοδο της χώρας και μόνο το 17,1% τους… απαλλάσσει των ευθυνών τους! (πίνακας10).
Παράλληλα δεν πιστεύουν ότι από τις τάξεις τους μπορεί να έρθει η σωτηρία της Ελλάδας, καθώς το 75,9% πιστεύει ότι δεν μπορούν να οδηγήσουν τη χώρα στη νέα εποχή και μόνο το 22,5% ότι μπορούν να τα καταφέρουν (πίνακας 11).
Δεν αποτελούν έκπληξη τα ευρήματα, καθώς κι ο τελευταίος πολίτες αυτού του τόπου γνωρίζει καλά ότι από τη μεταπολίτευση και μετά πολιτικοί και επιχειρηματίες πορεύτηκαν «χέρι-χέρι» με… πολύτιμο «λάφυρο» το κράτος.