Ληστρικό το επιτόκιο 8,5% και πάνω για τα νέα προγράμματα ΤΕΜΠΜΕ!
Σήμερα και εν όψει των δύο νέων προγραμμάτων του ΤΕΜΠΜΕ τα περισσότερα τεχνικά θέματα είναι ήδη λυμένα, καθώς στηρίζονται στο πλαίσιο που ήδη εφαρμόζεται στο ΤΕΜΠΜΕ τόσο ως προς την εσωτερική διεκπεραίωση των αιτήσεων όσο και ως προς την επικοινωνία του ΤΕΜΠΜΕ με τις τράπεζες.
Στην αντίστοιχη περίπτωση στις αρχές του 2009, τρεις μήνες μετά τις
ανακοινώσεις… είχαν ήδη ενισχυθεί χιλιάδες επιχειρήσεις. Ειδικότερα:
Στις 5 Νοεμβρίου 2008 ο τότε
υπουργός Ανάπτυξης Χρήστος Φώλιας είχε ανακοινώσει ότι θα εφαρμοζόταν σύντομα νέο πρόγραμμα κεφαλαίου κίνησης για μικρές επιχειρήσεις. Την εποχή εκείνη το εγχείρημα ήταν πρωτοφανές, καθώς έπρεπε να πραγματοποιηθεί πλήρης αναμόρφωση του ΤΕΜΠΜΕ και μεταξύ άλλων:
• να σχεδιαστεί από μηδενική βάση ένα μαζικό πρόγραμμα ενίσχυσης μικρών επιχειρήσεων,
• να πραγματοποιηθεί ανοιχτή προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τις τράπεζες,
• να πραγματοποιηθεί ανοιχτή διαπραγμάτευση με όλες τις τράπεζες που ανταποκρίθηκαν στην προκήρυξη,
• να γίνουν μηχανογραφικές προσαρμογές του ΤΕΜΠΜΕ και των τραπεζών,
• να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις,
• να γίνει διαβούλευση με τους
επιμελητηριακούς φορείς,
• να γίνει διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς εκείνο το πρόγραμμα ήταν συγχρηματοδοτούμενο.
Παρά τις δυσκολίες και τις σύνθετες τεχνικές λεπτομέρειες αλλά και τις νομοθετικές ενέργειες που απαιτήθηκαν, το πρόγραμμα ξεκίνησε και οι τράπεζες δέχτηκαν τις πρώτες αιτήσεις πριν από το τέλος του έτους, άρα σε λιγότερο από δύο μήνες.
Το ερώτημα λοιπόν παραμένει: Πού είναι το ΤΕΜΠΜΕ σ’ αυτήν τη δύσκολη συγκυρία;
Τις τελευταίες δέκα περίπου μέρες ο πρόεδρος δηλώνει στα στελέχη του ΤΕΜΠΜΕ ότι η καθυστέρηση οφείλεται στο γραφείο της υπουργού, όπου έχουν σταλεί τα προσχέδια των οδηγών, καθώς και στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, που επεξεργάζεται τα προσχέδια. Πράγματι τα στελέχη της ΓΓΒ μόλις 10 Μαΐου έστειλαν παρατηρήσεις επί των κειμένων, όμως προκαλεί μεγάλα ερωτήματα το γεγονός ότι ενώ τα στελέχη του ΤΕΜΠΜΕ, εκτελώντας στο ακέραιο το καθήκον τους, είχαν έτοιμα τα προσχέδια από τις αρχές του Μαρτίου, η ΓΓΒ έλαβε για πρώτη φορά προσχέδια πολύ αργότερα. Ερωτήματα προκαλεί επίσης το γεγονός ότι από τις αρχές Μαρτίου η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών διαθέτει τα προσχέδια αυτά και τα επεξεργάζεται.
Η καθυστέρηση είναι αδικαιολόγητη. Με εξαίρεση μια κανονιστική ρύθμιση που απαιτήθηκε από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους περί εκταμίευσης δανείων (και η οποία ολοκληρώθηκε), τα δύο προγράμματα θα μπορούσαν να είναι έτοιμα από τις αρχές Απριλίου και οι πρώτες αιτήσεις να είχαν κατατεθεί στις τράπεζες από τα μέσα Απριλίου.
Η αλήθεια δυστυχώς είναι ότι το ΤΕΜΠΜΕ επιστρέφει στο μακρινό παρελθόν, όπου λειτουργούσε ως παράρτημα της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών.
Σε διαπραγματευτικό επίπεδο, το ΤΕΜΠΜΕ, το υπουργείο και κατ’ επέκτασιν και οι μικρές επιχειρήσεις ήδη έχουν χάσει, καθώς σύρθηκαν σε μια διαπραγμάτευση που εκ των πραγμάτων δεν μπορούσαν να κερδίσουν. Θυμίζουμε ότι στο πρόσφατο παρελθόν το ΤΕΜΠΜΕ διαπραγματεύτηκε απευθείας με τις τράπεζες (και όχι μέσω της ΕΕΤ), επιτυγχάνοντας ένα ιδιαίτερα χαμηλό επιτόκιο (EUR+2,1%), αλλά και την ενίσχυση 60.000 επιχειρήσεων. Σήμερα με τρόμο μαθαίνουμε ότι στα τελευταία προσχέδια των προγραμμάτων το επιτόκιο είναι EUR+6% (!), δηλαδή από 8,5% και πάνω θα είναι το τελικό επιτόκιο.
Εν όψει της εφαρμογής αυτών των προγραμμάτων, η διοίκηση του ΤΕΜΠΜΕ επέστρεψε στο πρότυπο μιας κλειστής διαπραγμάτευσης μόνο με την Ένωση Τραπεζών, ενώ έχει ήδη εκφραστεί ως προτεραιότητα η επιστροφή της ΕΕΤ στο ΔΣ της εταιρείας. Το αρνητικό αποτέλεσμα αυτής της λογικής ήδη διαφαίνεται από το επιτόκιο. Το αυξημένο αυτό επιτόκιο δεν σχετίζεται με τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς όπως θα σπεύσουν κάποιοι να υποστηρίξουν. Την εποχή που εξασφαλίστηκε το περιθώριο 2,1% τα επιτόκια ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα και η ρευστότητα των τραπεζών είχε δεχθεί ισχυρό πλήγμα. Παρ’ όλα αυτά οι τράπεζες το αποδέχθηκαν καθώς η διαπραγμάτευση ήταν ανοιχτή και όχι κατευθυνόμενη. Η τραπεζική αγορά είναι μια ελεύθερη και άκρως ανταγωνιστική αγορά. Η πρόσφατη ιστορία άλλωστε έδειξε ότι υπό την πίεση του ανταγωνισμού όλες οι τράπεζες τελικά αποδέχονται τους όρους. Το επιτόκιο δανεισμού είναι ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά για την επιτυχία των προγραμμάτων και το ΤΕΜΠΜΕ οφείλει να διεκδικεί το χαμηλότερο δυνατό επιτόκιο για τις μικρές επιχειρήσεις τις οποίες και υπηρετεί.
Ο πρόεδρος και το ΔΣ της εταιρείας οφείλουν μια απάντηση στους πραγματικούς εργοδότες τους: Την υπουργό και τις μικρές επιχειρήσεις της χώρας μας. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο ούτε άλλες δικαιολογίες.
Η ανακοίνωση επιτοκίου EUR+6% θα επιφέρει τεράστιο πολιτικό κόστος.
Δεν είναι αργά το υπουργείο να αλλάξει τακτική ώστε να επωφεληθεί πραγματικά η αγορά από τα νέα προγράμματα. Η λύση είναι (ακόμα και την ύστατη ώρα) το υπουργείο από κοινού με το ΤΕΜΠΜΕ, να δημοσιεύσουν μια προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος όπου θα καλούν τις τράπεζες που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν στα προγράμματα του ΤΕΜΠΜΕ με επιτόκιο EUR+3%. Την επόμενη μέρα (έπειτα από συνεννόηση) να απαντήσουν θετικά οι τράπεζες Εθνική, Αγροτική και Αττικής καθώς και η Εurobank και η Πειραιώς. Οι υπόλοιπες τράπεζες θα ακολουθήσουν με βεβαιότητα.