Σπιθαμιαίοι…
Παρατήρηση πρώτη: Τα διεθνή χρηματιστήρια καταρρέουν λόγω φόβων είτε ότι η Ελλάδα μπορεί να μη δεχθεί τα μέτρα (αυτός ο φόβος τελικά διασκεδάστηκε) είτε ότι τα μέτρα που επέβαλε ο μηχανισμός στήριξης δεν σώζουν την Ελλάδα (αυτό ενισχύθηκε από άρθρο του Π. Κρούγκμαν στους «New York Times»).
Για την ακρίβεια, η Γουόλ Στριτ γκρεμιζόταν την Πέμπτη, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή διακύμανση της ιστορίας της. Και μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις των τελευταίων (πολλών) μηνών!
Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ότι η χρεοκοπία της Ελλάδας μπορεί να συμπαρασύρει τους άλλους «αδύνατους κρίκους» της Ευρωζώνης – Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία. Οπότε δεν φοβούνται τα 300 δισεκατομμύρια του ελληνικού χρέους που θα χαθούν, αλλά τα δυόμισι ΤΡΙΣεκατομμύρια (!) χρέους όλων των χωρών του ευρωπαϊκού νότου. Κι αυτή την απώλεια δεν την αντέχει το διεθνές σύστημα…
Η Ελλάδα μπορεί να είναι ένα «σπίρτο».
Αλλά γύρω γύρω υπάρχουν τόνοι δυναμίτιδας!
Δεν φοβούνται το σπίρτο.
Την επίπτωση του αναμμένου σπίρτου στη δυναμίτιδα φοβούνται…
• Παρατήρηση δεύτερη: Οι ξένοι έχουν κάθε ανάγκη να μας σώσουν. Όχι από αγάπη ή ενδιαφέρον. Αλλά από… «πρεμούρα» μη γίνουμε το «σπίρτο» που θα βάλει φωτιά και θα καούν όλοι…
Συνεπώς, η Ελλάδα είχε περιθώρια να διαπραγματευθεί καλύτερους όρους για τα μέτρα που της επέβαλε ο μηχανισμός.
Αλλά ποιος να διαπραγματευθεί;
Αυτός που ομολόγησε ότι την εισηγητική έκθεση του σχετικού νόμου που θα πέρναγε από το ελληνικό Κοινοβούλιο του την έγραψαν (ανοήτως) οι… ξένοι
εμπειρογνώμονες; Ακόμα και την εισηγητική έκθεση!
Οι άνθρωποι έχουν «παραδώσει και τα κλειδιά» σε μεσαίους ξένους τεχνοκράτες και σε μια διεθνή κοινότητα που φοβάται μήπως χρεοκοπήσει η Ελλάδα.
Κι όποιος φοβάται κάτι είναι διατεθειμένος να κάνει πολλά για να το αποφύγει.
Όποιος κατάλαβε, κατάλαβε…
• Παρατήρηση τρίτη: Η κ. Μέρκελ μάς φώναζε επί μήνες ότι «δεν πρόκειται να σώσει την Ελλάδα» (επικαλείτο το περιβόητο no bail out clause της Ευρωπαϊκής Συνθήκης)…
Ίσως δεν το προσέξατε, σίγουρα δεν το έχει παραδεχθεί η ίδια, αλλά αυτό που κάνει σήμερα -να δίνει μαζί με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους 80 δισ. σε τρία χρόνια για να καλύψει τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους- είναι ακριβώς αυτό που διακήρυσσε ότι ΔΕΝ θα κάνει: Είναι bail out.
Για να το κάνει, σημαίνει ότι είναι πολύ στριμωγμένη…
• Παρατήρηση τέταρτη: Τον Μάρτιο της είχε προταθεί κάτι πολύ πιο ήπιο: Να εγγυηθεί η Ευρώπη τον φετινό ελληνικό δανεισμό για τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Δηλαδή να δώσει εγγυήσεις για τα νέα ελληνικά ομόλογα, ύψους 30 δισ. (ώστε να πέσουν τα spreads), χωρίς να εκταμιεύσει τίποτε. Το αρνήθηκε. Και σήμερα εκταμιεύει 80 δισ.!
Για να δέχεται σήμερα να δώσει πολύ περισσότερα απ’ όσα αρνιόταν χθες απλώς να εγγυηθεί, σημαίνει
ότι δεν φοβάται απλώς. Έχει πανικοβληθεί.
Και οι διεθνείς αγορές το επιβεβαιώνουν…
– Συμπέρασμα πρώτο: Άπαντες φοβούνται την ελληνική χρεοκοπία το ίδιο ή και περισσότερο απ’ ό,τι τη φοβούνται οι Έλληνες.
Ακόμα κι αν δεν πέρναγαν προχθές τα μέτρα στην ελληνική Βουλή, θα έφερναν νέο πακέτο, πιο «διευκολυντικό».
Γιατί αυτό που μας έδωσαν κι εμείς σπεύσαμε να το δεχθούμε δεν είναι μόνο «πολύ σκληρό» για την ελληνική κοινωνία. Είναι και οικονομικά αδιέξοδο. Δημιουργεί περισσότερη ύφεση παρά δημοσιονομική
εξυγίανση.
Και υπάρχει κίνδυνος να διαλύσει την οικονομία και την κοινωνία.
Όχι να σώσει τα οικονομικά του κράτους.
– Συμπέρασμα δεύτερο: Ένα πιο «ισορροπημένο» πακέτο μέτρων μπορεί να πέρναγε ευκολότερα και να λειτουργούσε καλύτερα, να ήταν πιο αποτελεσματικό.
Αυτό που δεχθήκαμε, εκτός του ότι είναι εμπρηστικό για την κοινωνία, είναι και εκρηκτικό για την οικονομία. Δεν είναι «εξυγιαντικό» για το έλλειμμα και το χρέος.
– Συμπέρασμα τρίτο: Η κυβέρνηση όφειλε να διαπραγματευθεί «διαφορετικό μείγμα προσαρμογής».
Όφειλε να αντιληφθεί ότι τη σωτηρία της Ελλάδας τη θέλουν οι άλλοι όσο τη θέλουμε κι εμείς.
Τη χρεοκοπία της Ελλάδας την τρέμουν οι άλλοι,
ίσως περισσότερο απ’ ό,τι τη φοβόμαστε εμείς.
Αλλά ποιοι να τα αντιληφθούν όλα αυτά; Και ποιοι να τα διαχειριστούν και να τα διαπραγματευθούν;
Οι «καπετάνιοι του Τιτανικού» και τα… «βαθιά λαρύγγια» της κυβέρνησης;
Και το ερώτημα δεν είναι «χρεοκοπία ή πακέτο μέτρων», όπως ισχυρίζεται η πελαγωμένη κυβέρνηση και οι αφελείς που την πιστεύουν.
Μας βάζουν να διαλέξουμε ανάμεσα στη χρεοκοπία και στη… χρεοκοπία!
Διότι, όπως υποστηρίζει πλέον και ο Πολ Κρούγκμαν, το πακέτο μέτρων οδηγεί στη χρεοκοπία!
Και η πραγματική σωτηρία της Ελλάδας έγκειται στην αλλαγή του οικονομικού μείγματος. Ίσως και στην αναδιαπραγμάτευση των όρων του πακέτου.
Αλλά αυτό δεν αρκεί να ξέρεις οικονομικά για να το καταλάβεις.
Πρέπει να έχεις και πολιτικό ανάστημα.
Και πολιτικά «από τέτοια»…
Κι εδώ είναι που την κάτσαμε τη βάρκα, αδέλφια:
– Μια πανικόβλητη κυβέρνηση, που μέχρι προχθές φώναζε «λεφτά υπάρχουν»…
– Και μια πανικόβλητη Ευρώπη, που μέχρι προχθές φώναζε «no bail out for Greece»…
…διαχειρίζονται μια υπόθεση που μετράει το ανάστημά τους.
Και το βρίσκει λειψό!
Σπιθαμιαίο…
Ν.Ζ.