ΕΞΑΘΛΙΩΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ
Βέβαια ο κόσμος δείχνει ανοχή μέχρι τώρα, δέχεται ότι μερίδιο ευθύνης έχουμε όλοι μας γι’ αυτήν την κατάντια και είναι μέχρις ενός σημείου διατεθειμένος να πληρώσει. Το μεγαλύτερο όμως μερίδιο ευθύνης το έχουν όλοι όσοι κυβέρνησαν μέχρι τώρα και λήστεψαν τον τόπο.
Επομένως η αναλογία του κόστους πρέπει να είναι διαφορετική, δεν πρέπει να πληρώσουν όλοι το ίδιο, όπως ο Παπανδρέου και η κυβέρνησή του αποφάσισαν με τα μέτρα που ανακοινώνουν μία ημέρα μετά τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς. Δώρο στους εργαζόμενους!
Στην Ιπποκράτους επικρατεί αναταραχή. Βομβαρδίζεται από δεκάδες εκατοντάδες τηλέφωνα ανώνυμων πολιτών που διαμαρτύρονται για τη λαίλαπα της λιτότητας. Η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί ότι το μέγεθος της αντίδρασης θα είναι πρωτάκουστο για τα ελληνικά δεδομένα και ότι αρκεί μία και μόνο σπίθα, ένα τυχαίο γεγονός, για να βρεθεί ο κόσμος στους δρόμους. Την άποψη αυτή τη συμμερίζονται και κορυφαίοι υπουργοί, που έπρεπε να τους έβλεπε κανείς όταν μετά την ολοκλήρωση της μαραθώνιας σύσκεψης στη Βουλή, στο πρωθυπουργικό γραφείο, ανέβαιναν στον πρώτο όροφο για τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Κάτωχροι, πανιασμένοι, αμίλητοι, με σκυθρωπά πρόσωπα, έδιναν κουράγιο ο ένας στον άλλον, χτυπώντας συμπονετικά τον ώμο. Όπως ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης στον Δημήτρη Ρέππα.
Στη σύσκεψη αυτή πριν από τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου άναψε το πράσινο φως για την τελευταία πράξη του δράματος. Στο γραφείο του πρωθυπουργού, τα πρωτοκλασάτα στελέχη παρακολουθούσαν την κατάρρευση των τραπεζών και το σπριντ των spreads, εμφανώς απογοητευμένα από τη δική τους πολιτική όλο το προηγούμενο διάστημα. Μάλιστα ο υπουργός Υποδομών Δ. Ρέππας ανέφερε ότι «δεν υπάρχει ένας μηχανισμός της Ευρώπης που να εγγυάται κάτι ελπιδοφόρο – όλοι στο ίδιο κουβάρι βρισκόμαστε», ενώ η Λούκα Κατσέλη επεσήμανε «πως δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά πράγματα, αλλά προσπαθούμε να διαμορφώσουμε την κατάσταση». Η Άννα Διαμαντοπούλου ακούστηκε να λέει ότι το τοπίο στην Ελλάδα από αύριο δεν θα είναι το ίδιο. Παράλληλα ο Γιώργος Παπανδρέου είχε γύρο συνομιλιών με ξένους ομολόγους του, μεταξύ των οποίων και με την κ. Μέρκελ, τους οποίους ενημέρωσε ότι ο κύβος ερρίφθη. Άλλωστε λίγα λεπτά πριν ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου είχε τονίσει ότι τα μέτρα θα πρέπει να είναι σκληρά για να αποφύγουμε την πτώχευση. Το επανέλαβε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός μία ημέρα μετά, κατά τη συνάντησή του με τους κοινωνικούς εταίρους στο Μέγαρο Μαξίμου: «Ή παίρνουμε αυτά τα μέτρα ή η χώρα πτωχεύει».
Τα πιο σκληρά μέτρα, τα τέταρτα κατά σειράν που παίρνει η κυβέρνηση, όλοι τους ομολογούν ότι θα διαρρήξουν τη σχέση του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία. «Μα δεν το καταλαβαίνουν, δεν θα αντέξουμε, θα πέσουμε», λέει ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ.
Ο Παπανδρέου έχει τονίσει πολλές φορές πως θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να σώσει τη χώρα αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος, αλλά τα μέτρα που εξαγγέλλει είναι λαιμητόμος για τον πολίτη. Ανάμεσα στα μέτρα που έχει προτείνει το οικονομικό επιτελείο, σε συμφωνία και όχι σε διαπραγμάτευση με το ΔΝΤ και τους Ευρωπαίους, περιλαμβάνονται και τα εξής που θα κάνουν πιο σφικτό τον κόμπο στη θηλιά που μας βάζουν:
• Κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού στους δημοσίους υπαλλήλους.
• Κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης στους ασφαλισμένους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, με πλαφόν τα 12.000 ευρώ ετησίως.
• Μετατροπή του 13ου και 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα σε μπόνους παραγωγικότητας, χωρίς όμως να το λαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι.
• Απολύσεις συμβασιούχων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
• Παντελής κατάργηση προστασίας στις εργασιακές σχέσεις, με κατάργηση του πλαφόν του 2% στις απολύσεις και κατάργηση της διαιτησίας.
• Αύξηση του ΦΠΑ στο 23%.
• Αύξηση των έμμεσων φόρων (ποτά, τσιγάρα, καύσιμα).
Και όλα αυτά τα μέτρα θα ισχύσουν από τώρα και μέχρι το 2014, ενώ το πιο σκληρό όλων είναι πως μέσα στον επόμενο ενάμιση χρόνο, από σήμερα δηλαδή μέχρι και το τέλος του 2011, το έλλειμμα θα πρέπει να πέσει δέκα ποσοστιαίες μονάδες! Στη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με όλους τους κοινωνικούς εταίρους, πλην του Σπύρου Παπασπύρου της ΑΔΕΔΥ, που για λόγους πολιτικής απόστασης από τις αποφάσεις του πρωθυπουργού προτίμησε να στείλει τον γενικό του γραμματέα, όλοι οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων, πλην του κ. Ασημακόπουλου της ΓΣΕΒΕΕ, εμφανίστηκαν… χαρούμενοι (!) για τα μέτρα όταν τους τα ανακοίνωσε ο Παπανδρέου. Αντίθετα ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος είπε πως αν ήταν άλλος πρωθυπουργός θα έφευγε από τη σύσκεψη για να μην αναγκαστεί να του πει αυτά που θα έπρεπε να πει κανονικά. «Πάγωσα από τα μέτρα που αναφέρατε, κύριε πρόεδρε», τόνισε εμφανώς απογοητευμένος από την πολιτική του κόμματός του.
Νωρίτερα είχε προηγηθεί μια άλλη σύσκεψη με κορυφαίους υπουργούς για τον τρόπο που θα ανακοινωθεί η οικονομική αγχόνη στους πολίτες κι εκεί αποφασίστηκε τελικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός να ανακοινώσει τις αποφάσεις του. Στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου που κράτησε μέχρι αργά το βράδυ, ο Παπανδρέου ανακοίνωσε τις αποφάσεις βάζοντας το γνωστό δίλημμα:
Ή παίρνουμε τώρα τα μέτρα ή πάμε σε πτώχευση.
«…Καλούμαστε να λάβουμε ιστορικές αποφάσεις, όσο δύσκολες και επώδυνες κι αν είναι. Και δεν πρέπει να έχει κανείς την παραμικρή αμφιβολία. Θα πράξουμε ό,τι χρειαστεί για τη σωτηρία της χώρας. Αυτή την εντολή έχουμε λάβει.
Δεν φυγομαχούμε. Η ιστορία μας έχει δείξει ότι αναλαμβάνουμε πάντα τις ευθύνες μας. Με σκληρό αγώνα επιτύχαμε τη δημιουργία ενός μηχανισμού που μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε με αισιοδοξία την από δω και πέρα πορεία μας. Δεν δειλιάσαμε και δεν θα δειλιάσουμε.
Είπαμε αλήθειες που στην αρχή κανείς δεν ήθελε να ακούσει. Τώρα, όπως βλέπουμε από τις τελευταίες εξελίξεις στην Ευρώπη, οι αλήθειες αυτές αποτελούν κοινές παραδοχές. Θα περάσουμε πολλές δυσκολίες, αλλά θα τα καταφέρουμε. Οι συμπολίτες μας μπορούν να είναι πλέον βέβαιοι ότι βήμα βήμα αποτρέψαμε τα χειρότερα και τώρα μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε στέρεη βάση».
Την ίδια ώρα στην Αθήνα το μεικτό κλιμάκιο του ΔΝΤ της ΕΚΤ και της Κομισιόν συνεχίζει τους ελέγχους και τις επισκέψεις στα διάφορα υπουργεία.
Με επιτακτικό ύφος εμφανίζονται στα υπουργικά γραφεία και τις συσκέψεις, μιλάνε μόνο αγγλικά (και όσοι δεν γνωρίζουν συνεννοούνται με τη βοήθεια διερμηνέα), τα δε υπηρεσιακά στελέχη τούς αντιμετωπίζουν δουλοπρεπώς, ενώ αυτό που κάνει εντύπωση σε όλους είναι ότι ξέρουν επακριβώς τι θέλουν να μάθουν και ρωτούν πολύ συγκεκριμένα πράγματα για τομείς του κάθε υπουργείου, σημειώνοντας στα λάπτοπ τους τις πληροφορίες που συλλέγουν. Συντάσσουν εκθέσεις και με βάση αυτές θα κάνουν ελέγχους προόδου τα επόμενα χρόνια.
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα που έχει δημιουργηθεί ο Παπανδρέου θα έλεγε κανείς ότι είναι και τυχερός και άτυχος μαζί. Τυχερός γιατί δεν έχει απέναντί του καμία αντιπολίτευση με πειστικές εναλλακτικές προτάσεις, αλλά και άτυχος γιατί θα «μαυριστεί» από τον ελληνικό λαό στις εκλογές όποτε κι αν γίνουν αυτές, ενώ μια πρώτη γεύση θα πάρει το ΠΑΣΟΚ τον ερχόμενο Νοέμβριο, στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.
Στο ΠΑΣΟΚ μάλιστα πιστεύουν ότι ακόμη κι αν καταφέρει να σώσει την Ελλάδα από την καταστροφή, ο ίδιος θα έχει καταστραφεί πολιτικά. Περιμένοντας λοιπόν μεγάλες φουρτούνες, όσοι στο Κίνημα διαφωνούν με τις επιλογές της κυβέρνησης έχουν αρχίσει κάποιες κινήσεις. Στο πλαίσιο αυτό την ερχόμενη Κυριακή η Αριστερή Πρωτοβουλία διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη, στο ξενοδοχείο Πόρτο Παλλάς, εκδήλωση με ομιλίες στελεχών όπως ο Στ. Τζουμάκας, με θέμα «Υπάρχει και άλλος δρόμος για την έξοδο από την κρίση».
Εκείνο όμως που απασχολεί περισσότερο την κυβέρνηση είναι ο κίνδυνος των εξεγέρσεων και των βίαιων αντιδράσεων. Μάλιστα υπήρξε και σκέψη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, πολύ πριν φτάσουμε φυσικά εδώ που φτάσαμε, να δημιουργηθεί και έφιππη αστυνομία για την αντιμετώπιση ακραίων αντιδράσεων σε συγκεντρώσεις, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται η ιδέα εγκαταλείφθηκε.
Ωστόσο όλοι οι μηχανισμοί βρίσκονται επί ποδός, καθώς κανείς δεν γνωρίζει πότε και από πού θα σκάσει το τυχαίο περιστατικό που θα ανάψει τη φωτιά.
Και τότε θα είναι μάλλον πολύ αργά.
Εκτός κι αν ο κόσμος αντιληφθεί πως η βία δεν βοηθά σ’ αυτές τις περιστάσεις, αλλά μόνο η συντονισμένη προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση με τους καλύτερους δυνατούς όρους.