Θυσίες χωρίς ελπίδα;

Το πολιτικό και κοινωνικό κόστος της προσφυγής της χώρας στον κοινό μηχανισμό στήριξης ΕΕ – ΔΝΤ, θα το χρεωθεί το δικομματικό σύστημα διακυβέρνησης, δηλαδή ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ο επιμερισμός των ευθυνών μεταξύ τους θα αποτελέσει αντικείμενο μακρόχρονης διαμάχης ανάμεσα στα επιτελεία των δύο μεγάλων κομμάτων. Πάντως προσωρινά ο τέως πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έχει χρεωθεί τη μεγαλύτερη ευθύνη από την κοινή γνώμη για την οικονομική ασφυξία της χώρας. Ωστόσο η κοινή γνώμη είναι ευμετάβλητη και κατά κανόνα με το πέρασμα του χρόνου «ανακατασκευάζει» τη σχέση «μνήμης – κρίσης», οπότε ενδέχεται αύριο –και μάλιστα κοντά στον εκλογικό κύκλο– να αξιολογήσει διαφορετικά το «χθες».
•Αναπόφευκτα η κυβέρνηση Παπανδρέου θα εισπράξει πολιτικό κόστος με την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης –πόσω μάλλον που ο ρόλος του ΔΝΤ έχει αρκούντως δαιμονοποιηθεί– κι όταν νιώσουν στο πετσί τους τα νοικοκυριά τις «θυσίες», τότε θα μεγιστοποιηθεί το πολιτικό κόστος για την κρατούσα κατάσταση. Όμως τα πάντα για την κυβέρνηση Παπανδρέου στο πολιτικό πεδίο θα κριθούν τελεσίδικα από το αν θα καταφέρει να βγάλει τη χώρα από την κρίση στο τέλος της τριετίας. Τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης θα κριθούν στο «διά ταύτα», στις αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις, στην ανασυγκρότηση και στον περιορισμό του σπάταλου κράτους, στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της εκτεταμένης διαφθοράς – και κυρίως στον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού μοντέλου, ώστε να προκύψει μια βιώσιμη και ανταγωνιστική οικονομία.
•Θυσίες χωρίς ελπίδα, ακόμα κι αν θεωρούνται αναγκαίες, δεν αποσπούν μακρόχρονη κοινωνική ανοχή. Οπότε η κυβέρνηση Παπανδρέου τάχιστα, εκτός από τον δρόμο των θυσιών για τη σωτηρία της χώρας, πρέπει να σηματοδοτήσει και τον δρόμο της ελπίδας και να το περιγράψει αρκούντως – τότε και μόνο τότε θα αποσπάσει την απαραίτητη κοινωνική συναίνεση.