Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1Οι άστοχες δηλώσεις αρμόδιων και αναρμόδιων δεν έφεραν μόνον αύξηση των spreads των ελληνικών ομολόγων, αλλά και έξοδο ελληνικών κεφαλαίων σε χώρες του εξωτερικού. Μετά την ανακοίνωση του Σχεδίου Στήριξης
από την κοινοπραξία ΕΕ – ΔΝΤ οι εκροές ελληνικών κεφαλαίων σταμάτησαν και η ισορροπία στο τραπεζικό σύστημα επανήλθε. Το πόσο ελληνικό χρήμα έφυγε στο εξωτερικό, λόγω του αδικαιολόγητου πανικού, είναι άγνωστο ακόμη, αλλά υπολογίζεται περίπου στα 10 δισ. ευρώ. Από τις 25 Μαρτίου όμως που ανακοινώθηκε, έστω και σε γενικές γραμμές, το Σχέδιο Στήριξης σταμάτησαν οι εκροές αυτές. Τώρα οι κατέχοντες βρήκαν καινούργια διέξοδο. Ενοικιάζουν τραπεζικές θυρίδες και ασφαλίζουν εκεί τα χρήματά τους. Και οι δύο αυτοί τρόποι καθιστούν το χρήμα νεκρό, τουλάχιστον από αναπτυξιακής πλευράς. Θα περάσουν ίσως πολλά χρόνια για να πειστούν οι κάτοχοι των χρημάτων αυτών να τα επαναφέρουν στην Ελλάδα ή και να τα ενεργοποιήσουν μέσα στο πλαίσιο μιας αναπτυξιακής πολιτικής. Ορισμένοι τραπεζικοί κύκλοι φοβούνται ότι εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση αβεβαιότητας της οικονομίας μας και η παλινδρόμηση της κυβέρνησης, καθόσον αφορά την πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί, θα αντιμετωπίσουμε και δεύτερο κύμα εκροών, ίσως
ισχυρότερο του πρώτου. Η οικονομία, πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν, δεν είναι θέμα μόνο αριθμών, αλλά και αισιόδοξης ψυχολογίας του homo economicus.
2 Το οικονομικό επιτελείο του πρακτορείου Ρόιτερς ασχολήθηκε με τις μακροοικονομικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, καθώς η ελληνική κυβέρνηση, μέσα στην παραζάλη της, διεθνοποίησε το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας μας. Κεντρικό στοιχείο των εξελίξεων είναι το ΑΕΠ, που αποτυπώνει τη μεγέθυνση της οικονομίας. Για την πορεία λοιπόν του ΑΕΠ τα προσεχή τρία χρόνια, το Ρόιτερς προβλέπει μείωση κατά 3% φέτος (ενώ ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος υπολογίζει τη μείωση στο 2%), 7% το 2011 (δηλαδή η επόμενη χρονιά θα είναι απείρως χειρότερη από τη φετινή και η ύφεση θα βαθύνει), ενώ εάν τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής αποδώσουν, η πρόβλεψη είναι ότι το 2012 θα έχουμε περιορισμό της μείωσης του ΑΕΠ στο 1%. Η ανάκαμψη της οικονομίας μας, κατά τους υπολογισμούς του Ρόιτερς θα αρχίσει από το 2013, με αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% περίπου. Αυτά βέβαια μπορεί να είναι και όνειρα θερινής νυκτός, που γράφονται για παρηγοριά στους Έλληνες που αυτήν την τετραετία καλούνται να θυσιαστούν μέσα στο κολαστήριο του ΔΝΤ. Η ανάκαμψη της οικονομίας μας δεν πρόκειται να έρθει τόσο γρήγορα, ούτε και η λύτρωση του ελληνικού λαού από τα δεσμά της
ΕΕ και του ΔΝΤ. Το πρόβλημα δεν είναι το πώς θα μπούμε στο Σχέδιο Στήριξης. Το πρόβλημα είναι το πώς θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτό το λούκι. Η βοήθεια που θα μας δώσουν η ΕΕ και το ΔΝΤ συζητείται ότι θα είναι τριετούς διάρκειας. Και τα δάνεια αυτά δηλαδή θα πρέπει να εξοφληθούν μέχρι το 2013. Χωρίς ανάπτυξη και με εκτεταμένη ύφεση, πώς θα μπορέσει η ελληνική οικονομία να ξοφλήσει τα δάνεια αυτά, που θα προστεθούν στις υφιστάμενες δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδος για το 2013; Αυτό σημαίνει ότι τα ίδια θα αντιμετωπίσουμε και το 2014 και τα επόμενα έτη. Και η πενιχρή ανάπτυξη που μας υπόσχονται είναι παρηγοριά στον άρρωστο…
3 Ύστερα από τα εσωτερικά μας, ας
ασχοληθούμε και με τα διεθνή. Κάποτε η ελληνική οικονομία ήταν η ισχυρότερη στα Βαλκάνια, με τις καλύτερες επιδόσεις και με το ισχυρότερο νόμισμα, τη δραχμή. Τώρα μας ξεπέρασε πλέον και η Αλβανία. Το 2009 η Αλβανία πέτυχε αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% και φέτος υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ της θα αυξηθεί γύρω στο 5%, καθώς οι ξένες επενδύσεις συνεχίζονται στη χώρα, παρότι οι ελληνικές επενδύσεις έχουν σχεδόν μηδενιστεί, συνεπεία της ελληνικής κρίσης. Τώρα στην Αλβανία αναπτύσσει επενδυτική δραστηριότητα η Τουρκία. Οι επενδύσεις είναι κερδοφόρες, καθώς η αγορά είναι παρθένα. Για παράδειγμα, η Αλβανία διαθέτει μόνον δύο εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην αλβανική αγορά. Πάντως η Ελλάδα έχασε την πρωτοκαθεδρία στα Βαλκάνια.