Βυζάντιον

Ένας θόρυβος σκίζει τους ουρανούς της Ευρώπης. Δεν είναι τα αεροπλάνα που όλα μαζί φουλάρουν τους κινητήρες και πετούν σαν σμήνος. Δεν είναι ούτε το ηφαίστειο της Ισλανδίας που καλεί τον άνθρωπο να επιστρέψει στα μεγέθη που του αναλογούν, μήτε τα πουλιά που φωνάζουν για την άνοιξη. Είναι το καλσόν που σκίζει η ελληνική κυβέρνηση όταν λέει ότι βάζει κόκκινες γραμμές και σκοπεύει να διαπραγματευτεί για τους όρους του μηχανισμού στήριξης. Και μου θυμίζει κάτι κυρίες της μέσης ηλικίας που ζητούν διαζύγιο, αλλά μόλις δεχθούν το τηλεφώνημα από τον δικηγόρο του συζύγου παριστάνουν πως δεν έχουν σήμα και εκδηλώνουν όλη την καλή διάθεση να το ξανασυζητήσουν. Έχω θυμώσει. Υποθέτω το ίδιο ισχύει και για σας. Στην Κίνα τους εκτελούν, στην Ισλανδία τους δικάζουν, εδώ τους ψηφίζουμε.

Θυμίζω ότι στην αρχή χρησιμοποιούσαμε το ΔΝΤ ως απειλή προς την Ευρώπη. Τους λέγαμε ότι θα φέρουμε το ΔΝΤ στην Ευρωζώνη γι’ αυτό καλό είναι να ξηλωθούν. Τελικώς μας απάντησαν πως ούτε ξηλώνονται, αλλά δεν κάνουν βήμα χωρίς το ΔΝΤ. Και όχι μόνο αυτό: Φτάσαμε τελικά να μας δίνουν ακριβό χρήμα και να φέρνουν, θέλουμε δεν θέλουμε, το ΔΝΤ μέσα στο σπίτι μας. Και για να ξαναγυρίσω στο παράδειγμα της γκόμενας, ελπίζω ο Γιώργος να μην τους αρχίσει κάτι αντίστοιχο του τύπου: «Θα αυτοκτονήσω, θα κοπώ, θα βγω στους δρόμους σαν τρελή να τρέξω». Φοβούμαι ότι θα τα πάρουν στα σοβαρά και θα του ζητήσουν να το υλοποιήσει. Μη σας φαίνονται υπερβολικές οι λέξεις. Εκεί είμαστε. Στην κατάστασή μας είναι εξαιρετικά εύκολο να πάρουν τραγούδια της Βίσση και να τα προσαρμόσουν σε πολιτικές ομιλίες. Επί της ουσίας δεν λέμε και κάτι διαφορετικό.
•••
Πριν από έξι μήνες έγραφα εδώ ότι ελπίζω στην αμερικανική πλευρά του Γιώργου. Σημείωνα ότι μου αρέσει η φιλοσοφία που παραπέμπει όχι
απλώς σε διαχείριση, αλλά σε administration. Ακόμα και τα opengov, τα παπούτσια της Μπιρμπίλη και τα live υπουργικά τα είχα δει ως συμβολικές καινοτομίες που έδειχναν κάποιο δρόμο. Εκτίμησα ότι θα είχαμε μία αμερικανικού τύπου κυβέρνηση. Τελικώς έχουμε μία κυβέρνηση με αμερικανάκια. Στοιχειώδες σχέδιο να παρουσίαζαν στην αρχή του κυβερνητικού τους βίου, ίσως να μην είχαμε φτάσει εδώ. Τον Οκτώβριο το επιτόκιο για τα έντοκα τριών μηνών ήταν 0,65% και επτά μήνες μετά,
επτά μήνες μετά τη διαχείριση ΠΑΣΟΚ, έφτασε στο 3,65%. Αυτό ξέρετε τι σημαίνει; Ότι οι αγορές όχι απλώς δεν μας εμπιστεύονται, αρνούνται καν να συνομιλήσουν μαζί μας, περιμένοντας την επίσημη είσοδο του ΔΝΤ. Γι’ αυτό και είναι κωμικό και εξόχως υποκριτικό να δηλώνει η κυβέρνηση ότι θέτει κόκκινες γραμμές. Με ποια διαπραγματευτική ισχύ; Και αν οι δανειστές σου επιμένουν, τι θα κάνεις; Έχεις το σθένος να δηλώσεις επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, απειλώντας το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα με κατάρρευση του ευρώ; Όχι.
•••
Θα γίνουμε όλοι φτωχότεροι. Αυτό έχει και τα καλά του κατά μία εκδοχή. Θα επανεκτιμήσουμε πράγματα και καταστάσεις που λησμονήσαμε. Εντάξει μεγάλε, δεν είχες SUV στο χωριό σου, αλλά γάιδαρο. Νοσταλγία. Όλα θα γίνουν ασπρόμαυρα. Ραντεβού σε πάρκο και παθιασμένο σεξ στους θάμνους, αν σου επιτρέπει να την ακουμπήσεις πριν της περάσεις δαχτυλίδι. Μου αρέσει. Έξοδος σε ζαχαροπλαστείο. Δύο πάστες και από ένα υποβρύχιο για τα παιδιά. Μαύρα σπόρια για την ταινία και
από ένα παστέλι μετά. Διακοπές στα Καμένα Βούρλα, αποδράσεις στην Αιδηψό. Γνωριμία με τον ράφτη για να σου στενέψει το παντελόνι. Το να γίνεις τσαγκάρης φαίνεται και πάλι καλή δουλειά. Μικρό αυτοκίνητο που τους χωράει όλους, τον έναν πάνω στον άλλον. Περίπατος στην πλατεία. Τάβλι στο καφενείο με στοίχημα λουκούμι. Πρέφα με τις ώρες. Τηλέφωνο από το περίπτερο. Καλοκαιρινά βράδια στο αναψυκτήριο με ματιές στα άστρα που επιστρέφουν κουβαλώντας όνειρα. Δεν είναι απαραιτήτως κακό που θα γίνουμε φτωχότεροι. Ίσως αυτό να μας ταιριάζει. Άλλωστε δεν εμφανιστήκαμε πλουσιότεροι απ’ ό,τι είμαστε; Ας αποδεχθούμε το αληθινό μας πρόσωπο. Το λέγαμε στην εφορία όταν δηλώναμε φτωχοί, να που πραγματοποιήθηκε. Δόξα τω Θεώ. Θα γκριζάρω το μαλλί, θα βάλω στενό κουστουμάκι με ρίγα και θα αρχίσω κάθε Κυριακή πρωί να πηγαίνω στην εκκλησία. Γίναμε όλοι ήρωες του Καραγάτση, όχι του Κωστόπουλου και των περιοδικών του.
•••
Βλέπω μία φιλενάδα μου που είχε 56.000 στην τράπεζα. Κράτησε τις 6.000 και πήρε τις 50.000 σε σακούλα. Πήρε μία πρωινή πτήση και πήγε στην Κύπρο, είπε να συνδυάσει τη μεταφορά χρημάτων με εκδρομή. Θα έφτανε το πρωί στη Λάρνακα, θα την περίμενε ένας φίλος της στο αεροδρόμιο, θα πήγαιναν σε τράπεζα στη Λευκωσία για την κατάθεση των χρημάτων, μετά θα έτρωγαν και θα επέστρεφε με την απογευματινή πτήση στην Αθήνα. Το έκανε, αλλά φιλοξενήθηκε στον φίλο της επειδή βρήκε μία τεράστια ουρά στην τράπεζα και δεν άντεχε να περιμένει. Ναι, ήταν Έλληνες. Όχι καρχαρίες ούτε τύποι που μετέφεραν τα χρήματα από τράπεζα σε τράπεζα με ενδιάμεσους σταθμούς. Ήταν άνθρωποι της μεσαίας τάξης που πήραν τα χρήματά τους, μερικές δεκάδες χιλιάρικα ο καθένας, και τα μετέφεραν στην Κύπρο. Εξ όσων γνωρίζω, η Αθήνα είχε ζητήσει από τη Λευκωσία να κάνει, αν μη τι άλλο, μερικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους στο αεροδρόμιο – ξέρετε, δεν έρχεσαι σε ευχάριστη θέση αν βρουν επάνω σου πενήντα χιλιάρικα σε μετρητά. Δεν έγινε τίποτα
από όλα αυτά. Ιπτάμενες χρηματαποστολές έφυγαν από την Αθήνα τον τελευταίο μήνα, στέλνοντας μερικά εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες της μαρτυρικής Κύπρου. Το άλλο trend, αν και ενέχει κινδύνους, είναι να βάλεις τα λεφτά σε θυρίδα, αλλά φαντάσου να γίνει ριφιφί…
•••
Άλλο θέλω να σου πω. Η πατρίδα (το λέω και ανατριχιάζω) περνάει μερικές από τις κρισιμότερες ώρες της ιστορίας της – είναι στιγμές που νομίζω ότι είναι και οι τελευταίες. Και όμως, κανένας δεν έχει διάθεση να τη βάλει πάνω από το τομάρι του. Ούτε και εγώ, φυσικά, βλέποντας τον Πετσάλνικο να επιβραβεύει τα παιδάκια που έδωσαν χρήματα για τη σωτηρία της πατρίδας. Και θέλω να του πω ότι έτσι διαπαιδαγωγεί μαλάκες που θα τρέχουν μια ζωή να πληρώνουν για τους άλλους. Θα προτιμούσα να επιδεικνύει δύο λαμόγια φοροφυγάδες, παρά δύο παιδάκια. Γι’ αυτό και ο σοφός ελληνικός λαός δεν του έδωσε φράγκο. Ίσως και επειδή τα στέλνουμε στην Κύπρο. Ας μη γελιόμαστε, δεν αγαπάμε αυτήν την πατρίδα, πάντα βάζαμε το τομάρι μας πάνω από αυτήν. Ποτέ δεν μας ενδιέφερε να λειτουργεί σωστά, να μεγαλώνει σωστά τα παιδιά της και να βελτιώνει τη ζωή των πολιτών της. Μπορείς να αγαπάς όσο θέλεις τα μνημεία, τα σύμβολα και την Ιστορία, αλλά αν δεν πληρώνεις την εφορία, είναι σαν να τα μισείς όλα αυτά. Και αν δεν πληρώνεις την εφορία, την ψάχνεις να βολευτείς και αλλιώς. Συναλλάσσεσαι με τους πολιτικούς και στο τέλος τους αναγνωρίζεις το δικαίωμα στη μίζα και στην αρπαχτή, αφού είναι ένα γιγαντωμένο αντίγραφό σου.
•••
Και έτσι φτάνουμε και πάλι στο αγαπημένο συμπέρασμα αυτού του μικρού κομματιού χαρτιού που αποτελεί τη στήλη μου: Μήπως τελικά είναι καλύτερο να καταρρεύσουν τα πάντα για να δημιουργηθούν από την αρχή; Άλλωστε ο πόνος είναι καμιά φορά ο αναγκαίος δρόμος προς τη σωτηρία, το λένε και οι χριστιανοί που με σιχτιρίζουν αραιά και πού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Μην ξεχνάτε ότι γράφουμε ιστορία, αν και, γαμώτο, οι ηγεσίες μας αποδεικνύονται τελικά κατώτερες των περιστάσεων. Φοβήθηκαν να πραγματοποιήσουν το άλμα, χρειάζονται κάποιον να τις σπρώξει. Μόνο που αυτός που επέλεξαν δεν τις σπρώχνει προς τα πάνω, αλλά προς το βάθος της
αβύσσου. Την ξέρετε τη συνέχεια, έτσι δεν είναι; Φτώχεια, κοινωνική ένταση, αμίλητα πρόσωπα στο Μετρό που ουρλιάζουν όταν βγαίνουν στον δρόμο, μελαγχολικά μάτια να βλέπουν βιτρίνες, άγχος, φώτα που δεν σβήνουν από την αϋπνία, παιδιά που τους ζητούν να μεγαλώσουν γρήγορα. Καθηλωμένοι σε έναν καναπέ με πρόσωπα που φωτίζονται και σκιάζονται από την τηλεόραση, περιμένουν να περάσει ο χρόνος χωρίς να ξέρουν τι θα έρθει. Θα σας πω εγώ τι θα έρθει. Ο Σαμαράς γύρω στο 2012, λέγοντάς σου πως είναι τελευταία φορά που θα σπρώξεις την πέτρα στο βουνό. Τελειώσαμε ως γενιά. Μακάριοι οι αγέννητοι.