ΔΥΟ ΣΚΛΗΡΟΙ ΟΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΝΤ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ…

Από τη συνεδρίαση του Eurogroup την Παρασκευή στη Μαδρίτη έγινε σαφές ότι οι Ευρωπαίοι παίρνουν πλέον τον δεύτερο ρόλο στη διαπραγμάτευση με την Αθήνα για το πακέτο διάσωσης, αφήνοντας στο ΔΝΤ τη… βρώμικη δουλειά της επιβολής μέτρων, που εκφράζονται φόβοι στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ότι μπορεί να δημιουργήσουν στην Ελλάδα συνθήκες κοινωνικής έκρηξης και πολιτικής αποσταθεροποίησης.
Ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, υποχρεώθηκε να στείλει την Πέμπτη την κρίσιμη επιστολή, με την οποία αρχίζει η ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, ζητώντας την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων με ΔΝΤ, Κομισιόν και ΕΚΤ για τα πρόσθετα μέτρα του πολυετούς οικονομικού προγράμματος, που θα πρέπει να επιβληθούν ως προϋπόθεση για την εκταμίευση διεθνών δανείων:
• Η Ελλάδα είναι πλέον σαφές ότι έχει αποβληθεί από τις αγορές, οι οποίες ουσιαστικά αρνούνται να δανείσουν τη χώρα με τίτλους μέσης και μεγάλης διάρκειας, ενώ επιβάλλουν τοκογλυφικά επιτόκια στον βραχυχρόνιο δανεισμό, που από μόνα τους είναι αρκετά για να εκτροχιάσουν την εκτέλεση του Προγράμματος Σταθερότητας και να φέρουν νέα υποβάθμιση από τον οίκο Moody’s, ο οποίος ήδη έχει προειδοποιήσει σχετικά.
• Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκδοση των εντόκων για την οποία πανηγύρισε την Τρίτη το υπουργείο Οικονομικών έκλεισε με επιτόκιο 4,8% στους ετήσιους τίτλους,
όταν η Γερμανία δανείζεται με λιγότερο από 1% και η ίδια η Ελλάδα είχε δανεισθεί με 2,2% στις αρχές του χρόνου και επιτόκιο κάτω από το 1% στα τέλη του 2009. Ο υπουργός Οικονομικών δεν κατάφερε να πείσει ούτε τις κρατικές τράπεζες που έχουν επαρκή ρευστότητα, όπως η Εθνική και το Ταμιευτήριο, να δανείσουν την κυβέρνηση με ένα λογικό επιτόκιο και αυτό σηματοδοτεί την πλήρη αδυναμία δανεισμού της κυβέρνησης.
• Την Παρασκευή, οι αποδόσεις των δεκαετών ελληνικών ομολόγων είχαν εκτιναχθεί και πάλι πολύ πάνω
από το 7%, υψηλότερα ακόμη και από το επίπεδο όπου βρίσκονταν την προηγούμενη Παρασκευή, πριν γίνουν οι ανακοινώσεις του Eurogroup για τους όρους δανεισμού από τις χώρες της Ευρωζώνης. Μεγάλοι διεθνείς επενδυτικοί οργανισμοί δήλωσαν και επίσημα αυτήν την εβδομάδα ότι δεν πρόκειται να αγοράσουν ελληνικά πολυετή ομόλογα.
• Με αυτές τις συνθήκες, τραπεζικά στελέχη τονίζουν ότι θα είναι αδύνατο να καλυφθούν οι εκδόσεις τίτλων περίπου 9 δισ. ευρώ που θα πρέπει να γίνουν μέχρι τις 20 Μαΐου, για να αναχρηματοδοτηθούν οι λήξεις παλαιότερων ομολόγων, ώστε να αποφύγει η χώρα τη στάση πληρωμών. Ακόμη και αν καλυφθούν, το κόστος δανεισμού θα είναι τόσο υψηλό, που θα προκαλέσει αμέσως την υποβάθμιση της πιστοληπτικής
αξιολόγησης της χώρας, καθώς δεν θα βγαίνουν πλέον τα… κουκιά του Προγράμματος Σταθερότητας. Έτσι, με μαθηματική βεβαιότητα κάποια
επόμενη έκδοση τίτλων θα μείνει ακάλυπτη και θα επισημοποιηθεί η χρεοκοπία της χώρας, αν στο μεταξύ δεν ζητηθεί η ενεργοποίηση του μηχανισμού διεθνούς χρηματοδότησης, που είναι πλέον επιβεβλημένη και βέβαιη.
Μέτρα σοκ
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ που αρχίζουν σήμερα, με… παρατηρητές τους εκπροσώπους της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η σκληρή συνταγή αποπληθωρισμού, στην οποία δημόσια αναφέρθηκε ο γενικός διευθυντής του Ταμείου, Ντομινίκ Στρος-Καν, θα κωδικοποιηθεί στους εκπροσώπους της κυβέρνησης ως εξής:
• Το Πρόγραμμα Σταθερότητας που ήδη εφαρμόζεται είναι επαρκές για το 2010, αλλά θα πρέπει να συμφωνηθούν από τώρα τα μέτρα που θα τεθούν σε εφαρμογή το 2011 και το 2012, ώστε να υπάρξει συμφωνία τριετούς διάρκειας με το ΔΝΤ.
• Απαράβατος όρος για τη συμφωνία ενεργοποίησης του μηχανισμού στήριξης θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η κατάργηση της κρατικής εγγύησης στις συντάξεις μέσα στα χρονικά όρια της τριετούς συμφωνίας. Η κυβέρνηση έχει ήδη αποφασίσει ότι από το 2018 το κράτος θα εγγυάται μόνο για τη βασική/προνοιακή σύνταξη των 360 ευρώ, αφήνοντας ανοικτό το πεδίο για άγριο «πετσόκομμα» όλων των συντάξεων που δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα έσοδα του ασφαλιστικού συστήματος.
• Όμως, οι εκπρόσωποι του Ταμείου θέλουν η κατάργηση αυτής της κρατικής εγγύησης, που αποτελεί τον καταλύτη για την πλήρη μετάβαση σε κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα με κάθετη μείωση των μελλοντικών υποχρεώσεων του κράτους, να έχει τεθεί σε εφαρμογή μέσα στα χρονικά όρια του τριετούς προγράμματος, ώστε να μην έχει το παραμικρό περιθώριο μια ελληνική κυβέρνηση ως το 2018 να αλλάξει κάτι στον ασφαλιστικό νόμο Λοβέρδου.
• Απαράβατος όρος, επίσης, για τους διαπραγματευτές του Ταμείου θα είναι και η μεγάλη επιπλέον μείωση των μισθολογικών δαπανών του Δημοσίου, αλλά και της απασχόλησης στο Δημόσιο. «Βαριά» μέτρα, όπως η καθιέρωση 12 μισθών για τους υπαλλήλους του Δημοσίου, με πλήρη κατάργηση επιδομάτων αδείας και δώρων, αλλά και η κατάργηση θέσεων εργασίας στους Οργανισμούς που θα κλείσουν ή θα συγχωνευθούν με άλλους, θα βρεθούν στην ημερήσια διάταξη των συζητήσεων.
• Για τον ιδιωτικό τομέα, θα επανέλθει στο προσκήνιο η παλαιότερη ευρωπαϊκή πρόταση για νομοθετική κατάργηση δώρων και επιδομάτων αδείας, αλλά και οι προτάσεις για κατάργηση των ορίων απολύσεων και μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης.
Το Ταμείο βασίζει τους υπολογισμούς του για την Ελλάδα στην εφιαλτική έκθεση του περασμένου Αυγούστου, που είχε αποκαλύψει το «Π».
Εκεί τονιζόταν ότι το πραγματικό χρέος της χώρας, μαζί με τις υποχρεώσεις του ασφαλιστικού συστήματος και αφού ληφθούν υπόψη τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου ανέρχεται ήδη σε ποσοστό σχεδόν 400% του ΑΕΠ, με την προοπτική να φθάσει το 534% του ΑΕΠ το 2014! Βασική παράμετρος της υπερχρέωσης, σύμφωνα με την έκθεση, είναι οι τεράστιες υποχρεώσεις που θα γεννήσει τα επόμενα χρόνια το ασφαλιστικό σύστημα, αν δεν μπει νυστέρι στις παροχές του.
Η συνταγή «χαμηλότερες τιμές, χαμηλότεροι μισθοί», που περιέγραψε αυτή την εβδομάδα ο Ντομινίκ Στρος-Καν δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για τις προθέσεις του Ταμείου να επιβάλει άλλο ένα δρακόντειο πρόγραμμα αναδιανομής πλούτου σε μια χώρα, εις βάρος των πολιτών και υπέρ των δανειστών, έστω κι αν η βαθιά ύφεση που θα φέρουν τα μέτρα οδηγεί με βεβαιότητα σε νέα προβλήματα εξυπηρέτησης του χρέους.
Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην κακό για τους εισηγητές τέτοιων θεραπειών-σοκ, αφού οδηγεί σε τεράστια υποτίμηση των αξιών σε κάθε χώρα όπου εφαρμόζονται τέτοια προγράμματα, η οποία διευκολύνει τους ισχυρούς διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους να αγοράζουν σε τιμή ευκαιρίας οτιδήποτε έχει κάποια αξία στις υπερχρεωμένες χώρες.
Σε κάθε περίπτωση, το τέλος της κρίσης φαίνεται ότι φέρνει άλλη μια γιγαντιαία διεθνή επιχείρηση αναδιανομής πλούτου, αφού οι τραπεζίτες που επιβάρυναν τα κράτη με τα τεράστια χρέη τους εξακολουθούν να απολαμβάνουν πλούτη και μπόνους, ενώ οι φορολογούμενοι του ανεπτυγμένου κόσμου καλούνται να σηκώσουν τα βάρη.
Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, είναι πού θα θέσει τις «κόκκινες γραμμές» της σ’ αυτήν τη διαπραγμάτευση η κυβέρνηση, αλλά και σε ποιον βαθμό θα μπορέσει με τις σημερινές συνθήκες να κρατήσει κάποιες αντιστάσεις στις πιέσεις.
Το αμέσως επόμενο ερώτημα, πάντως, θα είναι πολιτικό: Ποια κυβέρνηση έχει την πολιτική ισχύ για να επιβάλει στους Έλληνες τέτοια δραματική υποβάθμιση βιοτικού επιπέδου, χωρίς να έλθει η χώρα στα πρόθυρα μιας επικίνδυνης κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής; Σ’ αυτό το ερώτημα ακόμη και οι διεθνείς θιασώτες της άγριας λιτότητας δυσκολεύονται να απαντήσουν…