Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

Και να σκεφτεί κανείς ότι τον Μάρτιο δεν είχε αρχίσει ακόμη να εφαρμόζεται η αύξηση του ΦΠΑ στα προϊόντα και στις υπηρεσίες. Ίσως θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι αν καταφέρει η κυβέρνηση να συγκρατήσει τον πληθωρισμό στο 5% για φέτος. Ύστερα από την κυβέρνηση, και ο πληθωρισμός θα ροκανίσει αλύπητα το ισχνό εισόδημα των εργαζομένων. Επίσης η ΕΣΥΕ ανακοίνωσε ότι τον περασμένο Φεβρουάριο η βιομηχανική παραγωγή παρουσίασε πτώση 9,2%. Που σημαίνει συρρίκνωση της απασχόλησης και αύξηση της ανεργίας. Ως θετικό στοιχείο έχουμε την πτώση των εισαγωγών κατά 21,6% το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους. Υπήρξε όμως και μια θετική εξέλιξη, η μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού κατά 40% στο πρώτο τρίμηνο του 2010. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι στόχοι του προϋπολογισμού για αύξηση των δημοσίων εσόδων και για περιορισμό των δαπανών έχουν επιτευχθεί. Επίσης ελπιδοφόρα είναι και η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να εκδώσει έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου διάρκειας 6 και 12 μηνών στις 13 Απριλίου. Τα γράφουμε αυτά γιατί οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία έχουν αποκτήσει διεθνές ενδιαφέρον.

2 Εκείνο που παρουσιάζει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον είναι η παρακολούθηση της έγκαιρης εξόφλησης των οφειλών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στο τραπεζικό σύστημα. Όχι βέβαια για την υγεία των τραπεζών, αλλά ως κριτήριο της εισοδηματικής κατάστασης του μέσου έλληνα πολίτη και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους οι καθυστερήσεις στην εξόφληση των δανειακών υποχρεώσεων φτάνουν στο 20%. Ενώ σε άλλες χώρες που βρίσκονται στη δική μας κατάσταση οι καθυστερήσεις είναι ακόμη σε πολύ χαμηλό ποσοστό. Για παράδειγμα, στην Ισπανία βρίσκονται στο 5% και στην Πορτογαλία στο 2%. Μεγάλες καθυστερήσεις παρουσιάζονται στην έγκαιρη εξόφληση των καταναλωτικών και προσωπικών δανείων στη χώρα μας. Τα δάνεια που παρουσιάζουν συνέπεια εξυπηρέτησης είναι μόνον τα στεγαστικά. Κι αυτό οφείλεται στο ότι είναι εγγυημένα με το ακίνητο που αγοράστηκε με τη λήψη του δανείου. Με τα δεδομένα αυτά, στην Ελλάδα ο μέσος όρος καθυστέρησης υπολογίζεται από στελέχη των τραπεζών ότι θα κυμανθεί σε ετήσια βάση από 8,5%-10%. Για παράδειγμα, στην Ιρλανδία το αντίστοιχο ποσοστό υπολογίζεται στο 1%, στη Ρουμανία στο 11%-12%, ενώ στη Βρετανία, στη Βουλγαρία και στην Ιταλία οι προβλέψεις είναι ότι το ποσοστό καθυστέρησης δεν θα υπερβεί το 7% σε ετήσια βάση. Αυτό σημαίνει ότι στον ευρωπαϊκό χώρο και κυρίως στη ζώνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι επισφάλειες από τα δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα είναι ελεγχόμενες και δεν θα απειλήσουν σοβαρά το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, όπως συνέβη στις ΗΠΑ.

3 Αυτή η αβεβαιότητα γύρω από τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας έχει και σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις διεθνείς συναλλαγές της χώρας μας. Οι ξένοι προμηθευτές των ελληνικών επιχειρήσεων (βιομηχανικών και εμπορικών) αρνούνται πλέον να δεχτούν τετράμηνη εξόφληση των πρώτων υλών και των εμπορευμάτων που αποστέλλουν στους έλληνες πελάτες τους, καθώς έχουν τρομοκρατηθεί από τις προβλέψεις για τη σφοδρή πιθανότητα «χρεοκοπίας» της χώρας μας. Τώρα απαιτούν την εξόφληση των εμπορευμάτων που αποστέλλουν στην Ελλάδα αμέσως με την παραλαβή τους. Και άλλοι απαιτούν προέμβασμα! Στην ευνοϊκότερη περίπτωση, ορισμένες ξένες επιχειρήσεις δέχονται τον διακανονισμό της αξίας μέσα σε τριάντα ημέρες το αργότερο. Αυτή η αλλαγή των συνθηκών στις συναλλαγές αποτελεί τον έναν βασικό παράγοντα μείωσης των εισαγωγών. Είναι η θετική πλευρά του θέματος. Υπάρχει όμως και η αρνητική. Σε περιόδους μειωμένης ρευστότητας, όπως είναι η σημερινή, οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα έγκαιρου ανεφοδιασμού τους με πρώτες ύλες και εμπορεύματα. Κι αυτό φρενάρει την ανάπτυξη της παραγωγικής τους δραστηριότητας.
Όμως κάτω από τις συνθήκες αυτές βελτίωση της παραγωγής και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί.